Læknablaðið - 15.11.1990, Blaðsíða 20

442
LÆKNABLAÐIÐ
reiknaður út frá því og birtur í töflum. í
myndum voru hins vegar lagðar saman
skoðanir þeirra sem voru hiklaust sammála
eða samþykktu með nokkrum efasemdum
annars vegar og hins vegar þeirra sem voru
algjörlega andvígir eða neituðu með nokkrum
efasemdum.
NIÐURSTÖÐUR
Aðgangur að sérfrœðingum. Myndir 1-4
(spumingar merktar Q4, Q5, Q6 og Q9) sýna
skoðanir lækna á tilgangi tilvísana og nokkur
rök með og á móti því fyrirkomulagi. Eins
og sjá má á myndunum eru sérfræðingar alls
ekki á einu máli um það að heimilislæknar
eigi fyrstir að skoða sjúklingana og hvort
tilvísanaskylda eigi að ríkja eða ekki.
Heimilis- og öldmnarlæknar eru þessu mest
sammála, háls-, nef- og eymalæknar mest
andvígir. Ástæðumar eru meðal annars þær
að krafa um tilvísun leiði til óþarfa fyrirhafnar
eða snúninga fyrir sjúklinginn og að frelsi til
að velja sér lækni í hverju sjúkdómstilviki sé
þyngra á metunum en nauðsyn þess að »stýra
sjúklingaflæðinu«. Heimilislæknar em yfirleitt
á öndverðum meiði við aðra sérfræðinga í
þessum efnum.
Tafla I sýnir nánar tölfræðilegan samanburð
á stigagjöf í áðumefndum fullyrðingum þar
sem borin em saman svör heimilislækna og
svör annarra sérgreinahópa. Eins og sjá má
er munurinn marktækur í flestum tilvikum.
Flestir em sammála því (svið: bamalæknar
84%, heimilislæknar 100%) að vísa beri
sjúklingum strax aftur til heimilislæknis þegar
ekki er lengur þörf fyrir aðra sérfræðiþjónustu
(tafla I, Q10). Einnig em flestir á sama máli
um það (svið: háls-, nef- og eymalæknar
88%, kvenlæknar, geðlæknar, öldrunarlæknar
og lyflæknar 100%), að nauðsynlegt sé fyrir
heimilislækna að fá sem gleggstar upplýsingar
frá sérfræðingum til þess að halda áfram
meðferð, (tafla I, Qll).
Hæfni til frumvörslu. Sérfræðingar, aðrir en
heimilislæknar, töldu að það væri útilokað
fyrir heimilislækna að hafa nægilega víðtæka
læknisfræðilega þekkingu til að fmmgreina
öll sjúkdómstilfelli, jafnvel þótt alvarleg
bráðatilvik væru þar undanskilin. 62%
heimilislækna voru á móti þessari fullyrðingu
(tafla 11, Q3). Munurinn á milli heimilislækna
annars vegar og annarra sérgreina hins
vegar var marktækur í mörgum tilvikum,
Percentage
íiáíj Disagree CZD No opinion ■■ Agree
Fig. 1. Answers to the following statement (Q4): »It is
desirable that all patients except more severe emergency
cases should first be examined by a GP«.
0 20 40 60 80 100
Percentage
E23 Disagree ■ i No opinion mm Agree
Fig. 2. Answers to the following statement (Q5): »In
order to get treatment by another specialist or to get a
physician’s appointment at a hospital clinic a referral
from the GP ought to be compulsory«.
Percentage
r-—r Disagree i No opinion ■■ Agree
Fig. 3. Answers to the following statement (Q6): »A
demand of referral from the general practitioner to
another specialist or to an appointment with a physician
at a hospital clinic would in too many cases mean an
unnecessary detour«.