Læknablaðið - 15.11.1990, Blaðsíða 49

LÆKNABLAÐIÐ
469
Allir (mean) Karlar (mean) Konur (mean)
Natrium (mmol/24t) ... 138,3 157,5 119,1
Kalíum 65,0 72,7 57,3
Na/K hlutfall 2,22 2,25 2,20
Kalsíum 5,17 5,79 4,55
Magnesíum 4,59 4,83 4,36
Þvagmagn (lítrar) 1,432 1,511 1,352
Þyngd (kg) 78,8 80,5 67,0
BMI (kg/m2) 24,5 24,8 24,2
SBÞ (mmHg) 117,9 123,1 112,8
DBP (mmHg) 71,7 75,7 67,7
HR (min) 71,6 69,8 73,4
Helstu niöurstödur: Jákvætt samband er milli
saltútskilnaðar og blóðþrýstings, aðeins tölfræðilega
marktækur í elstu aldurshópum (SBP p<0,001) (DBP
0.001/0,025).
Kalíumútskilnaður í þvagi hefur neikvætt samband við
blóðþrýsting.
Líkamsþyngd hefur marktækt samband við slagþrýsting
bæði í konum og körlum eðlilegt fyrir aldur
(p<0,001/0,01).
Meðalsaltneysla þessara einstaklinga reynist vera svipuð
og leiðbeiningar Manneldisráðs gera ráð fyrir. Kalíum
inntaka virðist fremur mikil ef miðað er við aðrar þjóðir.
Niðurstöður verða frekar ræddar.
AÐSVIF OG AÐSVIFSKENND
Jóhann Ragnarsson, Björn Blöndal, Gizur
Gottskálksson. Lyflækningadeild Borgarspítala.
Framsýn rannsókn á tíðni, orsökum, gerð aðsvifa og
aðsvifskenndar var framkvæmd á lyflækningadeild
Borgarspítala frá 1. mars 1988 til 28. febrúar 1989, í
framhaldi af fyrri rannsókn. Allir sjúklingar er leituðu
til eða voru fluttir til spítalans fóru í rannsóknina.
Ahersla var lögð á að komast að greiningu með stigaðri
uppvinnslu sjúklinga. Tvö hundruð fimmtíu og tveir
sjúklingar greindust með báðar sjúkdómsmyndimar, 173
með aðsvif, karlar 77 (46%), konur 92 (meðalaldur 57 ár).
Aðsvifskennd reyndust hafa 83 sjúklingar, karlar 47
(57%), konur 36 (meðalaldur 58 ár).
Etiology Syncope Near syncope
Vasovagal etc ... 51 (30%) 31 (37%)
Cardiovascular .. . 44 (26%) 23 (28%)
Drug related ... 24(14%) 14 (17%)
Orthostatic hypotension ... ... 9 (5%) 3 (3%)
CNS diseases ... 22(13%) 8 (10%)
Metabolic ... 3 (2%) 0
Unknown ... 16(10%) 4 (5%)
Tíðni aðsvifa var um helmingi hærri en í fyrri rannsókn
og hjartasjúkdómar marktækt oftar orsök aðsvifs. Saga og
skoðun leiddu til greiningar í um helmingi tilfella, forboði
með svita, ógleði eða sársauka var algengur við vasovagal
syncope, en ekki í öðmm orsökum. Aðsvifskennd var oft
forboði hjá sjúklingum með hjartsláttartruflanir. Þannig
að saga og skoðun gefur vísbendingu um þær leiðir sem
uppvinnslu sjúklinga skal beint. Hjartsláttarskráning á
einhvem máta greindi % sjúklinga með aðsvif er höfðu
hjartasjúkdóma, en nær alla með aðsvifskennd (22 af 23).
Helstu niðurstöður: 1. Aðsvifskennd; lítið rannsakað
sjúkdómseinkenni sem hefur alvariega sjúkdóma í för með
sér, sérlega gátta- eða slegilhraðtakt.
2. Saga og skoðun, ásamt hjartsláttarritun á einhvem hátt
eru hjálplegustu rannsóknir. Sagan ein gefur oft góða
vísbe'ndingu um orsök.
3. Aðsvif og aðsvifskennd em algeng, 5-10% þeirra
er leita til lyfjadeildar, og orsakir þeirra svipaðar.
Hjartasjúkdómar og lyfjanotkun em algengustu orsakir í
eldri aldurshópum.
SKYNDIDAUÐI H,JÁ ÞREMUR UNGUM
SYSTKINUM
G. Birna Guðmundsdóttir, Jón Þór Sverrisson.
Lyflækningadeild Fjóröungssjúkrahússins á Akureyri.
Skyndidauði er sjaldgæf dánarorsök hjá ungu fólki.
Helstu hjartasjúkdómar sem valda skyndidauða hjá ungu
fólki, eru cardiomyopathia hypertrophica, myocarditis og
óeðlileg upptök kransæða. I nokkrum rannsóknum hefur
verið lýst hárri tíðni á míturlokuprolaps hjá ungu fólki,
sem dáið hefur skyndidauða.
Við lýsum hér sjúkratilfelli, þar sem 26 ára gömul kona
fær hjartastopp. Hún hafði sögu um tíð yfirliðaköst og
hafði verið rannsökuð allítarlega án þess að skýring
fyndist. Hún var hins vegar talin hafa míturlokuprolaps.
Við krufningu kom fram kransæðasjúkómur og einnig sást
myocardial fibrosa.
Þessi kona hafði mjög marktæka fjölskyldusögu, þar sem
tveir bræður hennar, 16 ára albróður og 29 ára hálfbróðir
höfðu látist skyndidauða. Við kmfningu fundust ekki
skýringar á orsök dauða þeirra. Yngri bróðirinn sem lést,
hafði haft yfirliðaköst.
Við lýsum hér skyndidauða hjá þremur ungum systkinum.
Ekki tókst að sýna fram á neina sameiginlega sjúkdóma
eða arfgenga sjúkdóma, sem skýrt gætu dánarorsakir
þeirra. Hins vegar viljum við vekja athygli á mikilvægi
þess að gera ítarlega rannsókn hjá ungu fólki með óljós
yfirlið og sérstaklega ber að leggja áherslu á áreynslupróf.
DÁNARHLUTFALL SJÚKLINGA Á
HJARTADEILD LANDSPÍTALANS MEÐ BRÁÐA
KRANSÆÐASTÍFLU Á 19 ÁRA TÍMABILI FRÁ
1971 TIL 1980
Magnús Karl Pétursson. Lyflækningadeild Landspítala.
Á tímabilinu 1971 til 1980 útskrifuðust eða dóu
samkvæmt tölvuskrám 2132 sjúklingar af hjartadeild
Landspítalans með sjúkdómsgreininguna bráð
kransæðastífla (410). Athugað var skráð dánarhlutfall
þessara sjúklinga, í heild, eftir kyni og aldurshópum.
Aldursstaðlað dánarhlutfall hefur farið lækkandi síðustu
9 árin, var 22,3% ±SE 1,36 fyrir árin 1971 - 1980, en
18,4% ±SE 1,12 fyrir 1981 - 1989, p< 0,05. Lækkunin
er fyrst og fremst í aldurshópi 60-69 ára karla þar sem
dánarhlutfall hefur lækkað úr 21,4% ±SE 2,83 í 14,0%
±SE 2,10 fyrir sama tímabil, p< 0,05.