Læknablaðið - 15.10.1991, Blaðsíða 41

LÆKNABLAÐIÐ 1991; 77: 319-23.
319
Halldór Steinsen, Hákon Hákonarson
REITERSSJÚKDÓMUR:
SJÚKLINGAR VISTAÐIR Á LANDAKOTSSPÍTALA1970 TIL1984
INNGANGUR
Ovissa hefur ríkt um hvort langtíma
sýklalyfjagjöf hafi áhrif á gang
Reiterssjúkdóms. Til að forvitnast um
þetta voru sjúkraskrár allra sjúklinga með
Reiterssjúkdóm, sem innlagðir höfðu verið á
St. Jósefsspítalann, Landakoti árin 1970-1984,
athugaðar. Haft var samband við þá sjúklinga
sem mögulegt var, og sjúkrasaga fengin til
ársloka 1988.
Leitast var við að fá upplýsingar um það
hversu lengi sjúkdómur hafði staðið, virkni
hans og tegund meðferðar.
EFNIVIÐUR OG AÐFERÐIR
Leitað var í sjúkraskrám Landakotsspítala að
sjúklingum, sem uppfylltu greiningarskilmerki
American Rheumatism Association (ARA)
varðandi Reiterssjúkdóm, þ.e. liðeinkenni
samfleytt lengur en í einn mánuð, tengd
þvagrásar- eða leghálsbólgu (1). Ferill
þessara sjúklinga var kannaður með aðstoð
göngudeildargagna og símaviðtölum til ársloka
1988. Alls fundust 36 karlar og þrjár konur.
Ekki reyndist unnt að fylgja eftir fjórum
karlanna. Rannsóknarhópurinn telur því 35
einstaklinga á aldrinum 15-55 ára við innlögn.
Tuttugu og tveir sjúklingar, 19 karlar og þrjár
konur, höfðu augneinkenni (conjunctivitis eða
iridocyclitis), liða- og þvagrásareinkenni, þ.e.
Reitersþríkenni. Þrettán karlar höfðu aðeins
einkenni frá liðum og þvagrás. Engin kona var
í þessum hópi.
Einn karlmaður hafði meltingareinkenni,
en ekki tókst að sanna þarmasjúkdóm,
sem tengst gæti liðbólgum. Hafði hann
klamydíuþvagrásarbólgu og því talinn
Frá lyflækningadeild Landakotsspítala. Fyrirspurnir,
bréfaskipti: Halldór Steinsen.
með í hópnum. Enginn hinna hafði
meltingareinkenni.
Einn karlmaður með einkennaþrennuna alla
hafði jákvætt Rose Waaler-próf og vægt
hækkað and-DNA en önnur gigtarpróf eðlileg.
Ari seinna voru öll þessi próf eðlileg. Þessi
sjúklingur hafði klamydíusýkingu í þvagrás,
og var HLA B-27 jákvæður.
Engir aðrir höfðu Rose Waaler-svörun né
andkjamamótefni (ANA), en 34 sjúklingar
voru prófaðir fyrir Rose Waaler og 27 fyrir
ANA.
Einn sjúklingur með N. gonorrhoea í þvagrás
var tekinn með, þar sem hann fékk tvisvar
endurtekið Reitersþríkenni eftir að meðferð
lauk, og þá án þess að N. gonorrhoea
ræktaðist.
Allir fengu sterafrí bólgulyf, en tíu fengu
sterainntökur og fimm sterainnspýtingar í einn
lið eða fleiri á sjúkrahúsinu.
Þrjátíu og tveir sjúklingar vom meðhöndlaðir
með sýklalyfjúm í 14 daga. Tuttugu og tveir
fengu erýþrómýsín, 1-1.5 g á dag, fimm fengu
tetrasýklín 1 g á dag og fimm súlfadímetoxín
2 g á dag. Tuttugu og sjö sjúklingum var
ráðlögð langtímameðferð og fengu tuttugu
þeirra kotrimoxazól 80/400 mg tvisvar sinnum
daglega. Sjö fengu súlfadímetoxín 500 mg
einu sinni daglega. Fjórir sjúklingar tóku
erýþrómýsín 250 mg þrisvar til fjórum sinnum
daglega eftir að súlfameðferð hafði brugðist.
Af þeim tóku tveir lyfið eitt ár eða lengur,
tveir skemur en sex mánuði.
Alls héldu 17 sjúklingar eða 49% meðferð
í að minnsta kosti eitt ár en 10 sjúklingar
(29%) í þrjá til sex mánuði að meðaltali.
Engar alvarlegar aukaverkanir hlutust af
sýklalyfjameðferð, og ekki þurfti að hætta
meðferð neins vegna aukaverkana.