Læknablaðið : fylgirit - 01.06.1992, Side 16

16
LÆKNABLAÐIÐ/FYLGIRIT 21
HEILABLÓÐFALL TENGT SEGAMYNDUN í
KJÖLFAR BLÓÐFLÖGUFÆÐAR VEGNA
HEPARÍNS.
Davíð O. Amar. Páll Torfi Önundarson, Ólafur
Kjartansson, Tryggvi Ásmundsson.
Lyflækningadeild, blóðmeinafræðideild og röntgen-
deild Landspítalans.
Blóðflögufæð með segamyndun er sjaldgæf og
mótsagnakenndaukaverkunheparíns.Sjúklingarmeð
blóðflögufæð vegna heparíns (BVHj geta fengið
segamyndun í heila og eru horfur slfkra sjúklinga
nánast undantekningalaust slæmar. Heilablóðfall er
með alvarlegust fylgikvillum BVH.
Þrjátíu og fimm ára áður hraust kona var innlögð í
37. viku meðgöngu með bláæðasega í vinstri iliaca
bláæð. Greiningin var staðfest með bláæðamynd og
meðferð með heparíni hafin. Bamið var tekið á þriðja
degi með keisaraskurði. Á 13. degi fékk sjúklingur
lungnarek í bæði lungu þrátt fyrir viðunandi blóð-
þynningu með heparíni. Fjórum dögum síðar þróaðist
versnandi hægri helftarlömun. Blóðflögur mældust
þá 44 x 109/1 en höfðu verið 239 x 109/1 við upphaf
veikinda. Heparinmeðferð var strax stöðvuð vegna
gruns um BVH með segamyndun. BVH var síðar
staðfest með kekkjunarprófi. APTT var 57 sekúndur.
Tölvusneiðmynd (TS) af höfði sýndi smáblæðingu í
vinstri hvirfilhjama en einkenni sjúklings bentu til
útbreiddari meins og var talið var að sjúklingur hefði
fengið blæðidrep. Næstu átta daga var sjúklingur
meðvitundarlítill með algera hægri helftarlömun.
Endurtekinn TS mynd að þeim tíma liðnum sýndi
útbreitt blæðidrep í vinstra heilahveli. Endurhæfing
var hafin og tveimur mánuðum síðar hafði hún náð
nær algerum bata.
Með þessu sjúkratilfelli viljum við vekja athygli á
sjaldgæfri aukaverkun heparíns. Nauðsynlegt er að
fylgjast náið með blóðflögufjölda meðan á heparín
meðferð stendur þar sem fækkun þeirra er oftast
undanfari segamyndunar. Blóðflögufæðin lagast sjálf-
krafa við stöðvun heparíns. Bati sjúklingsins sem lýst
er ofan er nánast einsdæmi ef mið er tekið af lýsingum
á samskonar tilfellum þar sem útkoman var yfirleitt
slæm, viðvarandi helftarlömun eða að sjúklingar létust.
Batinn gæti ef til vill skýrst af greiningu heila-
blóðfallsins á frumstigi og stöðvun heparíngjafar.
SYKINGAR SJUKLINGA MEÐ BRATT
HVÍTBLÆÐI OG NEUTROPENÍU Á
LANDSPÍTALANUM 1981-1991.
Guðmundur Rúnarsson. Páll Torfi Önundarson, Karl
G. Kristinsson, Guðmundur M. Jóhannsson, Jóhanna
Bjömsdóttir, Sigmundur Magnússon.
Blóðmeinafræðideild Landspítala
Aðaldánarorsök sjúklinga með hvítblæði eru
sýkingar. Til að draga úr dánartíðni er mikilvægt að
heQa meðferð snemma og áður en ræktunamiðurstöður
eru kunnar. Til að hægt sé að beita bestu
sýklalyfjameðferð er nauðsynlegt að þekkja helstu
sýkingavaldana. Tilgangur rannsóknarinnar var að
kanna orsakir sýkinga í hvítblæðisjúklingum með
neutropeníu á lyflækningadeild Landspítalans.
Állar sjúkraskrár sjúklinga, með brátt hvítblæði á
10 ára timabili, voru skoðaðar m.t.t. klíniskra sýkinga,
neutropeníu (granulocytar < 500/pl) og fyrirbyggjandi
sýklalyfjameðferðar (með sfprófloxasíni).
Á þessu tímabili greindust 154 sýldngar hjá 44
sjúklingum í 99 neutropeníutímabilum. í 102 tilfellum
(66%) var sýnt fram á sýkingarstað og/ eða sýkil, þar af
sýkil í 79 (51%) tilfellum. 111 (14%) tilfellum var um
blandaðar sýkingar að ræða og í 52 (34%) tilfellum var
orsök og sýkingarstaður óþeldkt. í 48 (31 %) tilfellanna
var blóðsýking til staðar. Sýkingarstaðir voru:
Lungnasýkingar 23 (15%), sýkingar við æðalegg eða
lyfjabmnn 18 (12%), mjúkpartasýkingar 17 (11%),
meltingafærasýkingar 8 (5%) og þvagfærasýkingar 7
(5%). I sýkingunum greindust 90 sýklastofnar, þar af
vom 59 Gram jákvæðar bakteríur (kóagúlasa neikvæðir
staphýlókokkar 31,5. aureus 8, corynebacteria 6 og
aðrar 14). Gram neikvæðu bakteríumar vom 18 (E.
coli 10, Enterobacteriaceae nema E. coli 5 og aðrar 2),
loftfælnir sýklar 4, veimr 3 og sveppir 6. Þrjátíu (19%)
sýkinganna komu upp í sjúklingum á fyrirbyggjandi
meðferð með síprófioxasíni og greindust einungis Gram
jákvæðar bakteríur hjá þeim.
í þeim tilfellum þar sem tókst að sýna ffam á sýkil
vom Gram jákvæðar bakteríur langalgengastar og af
þeim vom kóagúlasa neikvæðir staphýlókokkar
algengastir. AllirGram neikvæðu stafimir vom næmir
fyrir kefúroxími og gentamísíni, en 4 vom ónæmir fyrir
kefradíni. Fyrirbyggjandi meðferð með síprófloxasíni
kom í veg fyrir sýkingar af völdum Gram neikvæðra
baktería, en ekki Gram jákvæðra.