Kjarninn - 07.11.2013, Side 31

06/10 kjarninn stjórnmál
við sterkasta efnahagsveldi heims þar sem fremstu háskólar
starfa. Til þeirra mála þarf að verja meira fjármagni og
mannafla en hingað til hefur verið gert.
Hvalur undir steini
Besta leiðin til að skapa ný viðskiptatækifæri við Bandaríkin
á breiðum grunni til langs tíma liggur – ótrúlegt en satt! – í
gegnum Evrópusambandið og hið nýja, stóra viðskiptasvæði
sem er í undirbúningi hjá Bandaríkjunum og ESB. Síðasta
ríkisstjórn hafði tryggt aðkomu Íslands að ferlinu í gegnum
stöðu þess sem umsóknarríkis og fengið vilyrði ESB og utan-
ríkisráðherra Bandaríkjanna fyrir því. Þeirri stöðu hefur ný
ríkisstjórn spilað burt en í sárabætur verið beðið um samflot
með Norðmönnum og leitað leiða í gegnum EES til að fylgjast
með því sem gerist í samningum stórveldanna.
Í Hruninu kom í ljós að þegar kom að efnahagsaðstoð
litu Bandaríkin ekki lengur á Ísland sem hluta af sínu
áhrifasvæði, heldur var vandi Íslands vandamál Evrópu í
þeirra augum. Það má skýrt sjá í afstöðu Bandaríkjamanna
til umræðu í Bretlandi að þeir kjósa að eiga samvinnu við
Evrópuríki í gegnum ESB, einkum á viðskiptasviðinu, og vilja
alls ekki að þeirra nánasta samstarfsríki austan Atlantshafs,
Bretar, yfirgefi ESB.
Tvíhliða viðskiptasamningur Íslands við Bandaríkin
er í besta falli langsóttur í stöðu dagsins í dag vegna lítils
áhuga vestanhafs og þess að ekki verður hægt að semja um
landbúnaðar mál í slíkum samningi nema til komi alger
stefnubreyting hér á landi um innflutning á landbúnaðar-
vörum.
Í Hruninu kom einnig í ljós að Bandaríkin hugðust sitja
hjá fremur en að beita sér til stuðnings efnahagsáætlunar
Íslands hjá AGS. Þetta sýndi fram á hversu lítil rækt hafði
verið lögð við sambandið við Bandaríkin eftir vonbrigði
varnarsamninganna við Bush-stjórnina. Eftir mikinn
þrýsting frá Íslandi mátti merkja breytingu á þeirri afstöðu
til stuðnings Íslendingum og að óboðlegt væri að ótengd
mál, eins og Icesave, væru notuð til að kúga þjóð sem hafði