Kjarninn - 27.03.2014, Blaðsíða 18

05/07 lífEyrismál
forsendubreytingu. Þá væri neikvæð staða kerfisins orðin
873 milljarðar króna. Eignir lífeyrissjóðakerfisins þyrftu því
að vera um 3.600 milljarðar króna til að það gæti staðið við
framtíðarskuldbindingar sínar.
Þegar staðan er þannig er þrennt hægt að gera: skerða
lífeyrisréttindi, hækka lífeyrisaldur eða hækka iðgjöld. Með
öðrum orðum er hægt að velja á milli þess að greiða minna
til aldraðra, láta fólk vinna lengur en til 67 ára aldurs eða
láta alla greiða hærra hlutfall af laununum sínum um hver
mánaðamót í lífeyrissjóði. Í grein Björns segir: „Skerðing
réttinda mun ekki verða vinsæl ákvörðun en hjá henni verður
ekki komist á næstu árum ef ekkert verður að gert. Þessi
aðgerð mun og auka álag á almannatryggingar. Það má telja
eðlileg viðbrögð að hækka lífeyrisaldur um 2–4 ár í þrepum
og gera lífeyristöku sveigjan legri.
Hækkun iðgjalda gæti einnig verið
skynsamleg aðgerð bæði vegna
hækkandi lífaldurs og til að ná fram
markmiðum um lífeyris greiðslur
sem sjóðirnir stefna að sjóðfélögum
til handa.“
ríkissjóður greiðir tugi milljarða í lífeyri á ári
Þrátt fyrir að lífeyrissjóðir landsins eigi um 2.700 milljarða
króna greiða þeir ekki allan lífeyri landsmanna. Langt í
frá. Íslenska ríkið greiðir þvert á móti tæpan helming alls
útgreidds lífeyris á hverju ári, enda hefur það skuldbundið
sig til að tryggja öllum lágmarkseftirlaunalífeyri. Hann er í
dag 219 þúsund krónur krónur á mánuði.
Samtals verða greiddir 40,4 milljarðar króna úr ríkissjóði
í ellilífeyri, tekjutryggingu ellilífeyris, vasapening ellilífeyris-
þega og sérstaka uppbót handa lífeyrisþegum á árinu 2014
samkvæmt fjárlögum. Á árinu 2008 námu þessar greiðslur
25,3 milljörðum króna. Þær hafa því hækkað um 15 milljarða
króna frá þeim tíma, um 60 prósent.
Þetta framlag ríkisins til lífeyrisgreiðslna á eftir að
hækka gríðarlega á næstu árum og áratugum, enda íslenska
„Um síðustu áramót höfðu Ís-
lendingar alls tekið út tæp-
lega 100 milljarða króna af
séreignarsparnaði sínum.“