Sagnir - 01.06.1992, Síða 29
Eg þarf ekki að skýra fyrir mönn-
um, hvað heimilin missa, ef karl-
menn ættu að fara að annast alt
innan bæjar. ... Konan hefir það
takmark að stjórna heimilinu, það
er raunar takmarkað ríki, en þar er
hún drotning og ríkið er voldugt
... og mikið undir komið, að því sé
vel stjórnað. Eg veit eigi, hvað í
þessu efni gæti jafnast á við hönd
kvenmannsins, ef þær ætti að fara
að sinna öðrum störfum.10
Það er fleira sem veldur andstöðu við
frumvarpið heldur en ótti manna við
að konur fari að skvettast út urn allar
ályktar þingmaðurinn að það sé varla
heppilegt ef sýslumaður lægi á sæng
eða tæki léttasóttina þegar skyldan
kallaði, til dæmis ef rannsaka þyrfti
glæpamál eða fara á manntalsþing.12
Björn Sigfússon svarar því til að
heilsa karla geti líka brugðist. Karl-
sýslumenn geti fengið lungnabólgu
þegar verst standi á og héraðslæknar
gigt. Hann hyggur að barnsfæðingar
komi engum á óvart og gætu konur
haft mið af því við störf sín.u
Jón Þorkelsson lætur sig ekki með
það að ótímabært og rangt sé að leyfa
jafnrétti kynjanna til starfa. Hann
segir það vera ónærgætni í hæsta
inga um að konur rnyndu hætta að
sinna manni og heimili ef þær fengju
þessi rétdndi, spyr Bjarni: „Því má
kvenmaðurinn ekki vera formaður,
en karlmaðurinn sitja heima og bæta
flík, ef svo ber undir?“16 Konur væru
síst atgervisminni en karlar, segir
hann, og kveðst þekkja til sjókvenna
á Breiðafirði sem séu jafnduglegar
körlum, ekki sterkari en seigari og
úthaldsbetri og hafi einn af bestu for-
mönnum þar einmitt verið kona.17
Hannes Hafstein telur einnig ófært
að kona fái ekki embætti vegna kyn-
ferðis síns, burtséð frá kostum sínum
og hæfileikum. Hann bendir á, vegna
Hlóðaeldhús. Pœr raddir voru sterkar á Alþingi að kvenréttindi væru til ills eins Eldliús, staður konunnar. „Konan hefur það tak-
því þau drœgju huga kenna frá eldhúsverkum. itiark að stjórna heimilinu. “
sveitir. Líkamlegir yfirburðir karla
og líkamlegir annmarkar kvenna eru
tíundaðir sem mótrök; „ef konum
væri veitt embætti, gætu þær hindrast
í að gegna skyldum sínum af orsök-
um, sem karlmenn fötluðust ekki
af‘, segir Jón Þorkelsson.11
Um þessa og þvílíka fötlun kvenna
og jafnrétti kynjanna til embætta seg-
ir Jón Ólafsson þingmaður að hæpið
sé að veita konum rétt til starfa lög-
reglustjóra og dómara. Sýslur séu oft
erfiðar yfirferðar og hverri konu of-
ætlan að vera þar sýslumaður. Auk
þess gætu giftar konur, og reyndar
ógiftar líka, haft náttúruleg forföll og
máta að ætlast til þess „að konur
gegndu læknisstörfum í erfiðum hér-
uðum og yrðu að fara í vitjanir í bylj-
um og vaða illfærar ár og Qallgarða í
vetrarhörkum."14 Hann bætir við:
Við eigum að veita konum það,
sem veitandi er með skynsemi, en
... ekki að gera það glapræði, að
skylda þær til þess að leysa það af
hendi, sem þær orka ekki.b
I tilefni af þessum tilfinningaríku
skoðunum áréttar Bjarni frá Vogi að
ekki sé verið að tala um að víkka
verkahring kvenna heldur einungis
að veita þeim réttindi. Vegna fullyrð-
vantrausts starfsbræðra hans á heilsu
og þreki kvenna, að ljósmæður hafi
þjónað í svo erfiðum umdæmum að
karlmenn hefðu naumast gert betur.lh
En nóg um heilsuleysi kvenna og
heilsuhreysti karla. Þingmaðurinn
Jón Sigurðsson vill leiða huga manna
að því að á síðari tímum séu konur
farnar að fá atvinnu á skrifstofum og
í sölubúðum og sinni þær starfi sínu
engu síður vel en karlmenn. Því áliti
hann konur yfirleitt jafn færar til
embætta og karla. Hann nefnir um
leið hvílíkan hag karlar gætu haft af
starfskröftum kvenna: „ Það er hagn-
aður fyrir vinnuveitendur“, segir
SAGNIR 27