Nýtt Helgafell - 01.06.1956, Blaðsíða 26

72
NÝTT HELGAFELL
,,Meginstefna í utanríkismálum''.
1 lok fyrirspumanna er hugleiðing um það,
að „þorri Islendinga" þurfi að „finna gmnd-
völl til samstarfs fyrir ákveðinni meginstefnu
í -utanríkismálum", og jafnframt sagt, sem
rétt er, að slíkt mundi „styrkja íslenzkan mál-
stað erlendis".
Eins og ég hef rakið hér að framan, tel
ég, að þessi „meginstefna í utanríkismálum"
hafi þegar verið mörkuð af „þorra fslend-
inga". Þessi meginstefna er ákveðin með
fyllstu tillitssemi við nábúa okkar og af vilja
til góðrar sambúðar, en mörkin dregin þann-
ig, að sjálfstæði okkar, menning og sjálfsvirð-
ing sé ekki skert. Við viljum, eins og ég
sagði fyrr, virða rétt annarra þjóða og standa
við gerða samninga út í æsar. Sjálfstæði
okkar sjálfra byggist á því, að samningar
milli þjóða séu virtir. Þess vegna — og vegna
rótgróinnar virðingar þjóðarinnar fyrir samn-
ingum — eigum við að verða síðastir allra
þjóða til þess að rjúfa samninga. En jafn-
framt eigum við að standa fast á því — og
helzt sem einn maður, að aðrar þjóðir virði
okkar rétt og þá samninga, sem þær hafa
við okkur gert.
Ef við stöndum saman um þessa stefnu,
mun okkur vegna vel, þótt það kunni að
kosta einhverja erfiðleika í bráð.
Hættan fyrir sjálfstæðar þjóðir stafar oftast
innan frá. Saga þjóðanna sannar það. Okk-
ar eigin saga sýnir, að sjálfstæði okkar glöt-
uðum við vegna þess, að íslenzkir menn
gengu erinda ásælinna erlendra konunga
gegn hagsmunum Islendinga. Þessi öfl efldu
hinir erlendu konungar til valda á Islandi.
Ef að sú hætta vofir ekki yfir Islandi, mun-
um við yfirstíga hinar, sem utan að kunna
að koma.
Þess vegna skulum við „styrkja íslenzkan
málstað erlendis'' — og innanlands, með
því, að „þorri Islendinga" standi saman um
þá „meginstefnu í utanríkismálum", sem
þegar hefur verið mörkuð, eins og ég tel mig
hafa sýnt.
Ólafur Thors:
Stefnu Sjálfstæðisflokksins í utanríkismál-
um er lýst í fáum orðum í ályktun síðasta
landsfundar:
,,A hverju sjálfstæðu ríki hvílir sú frum-
skylda að leggja af mörkum svo mikið,
sem það megnar, til að tryggja eigið
öryggi og almennan frið. Vegna allrar
aðstöðu geta Islendingar ekki fullnægt
þessari skyldu, nema með samvinnu við
aðrar þjóðir. Slík samvinna er Islend-
ingum því ómissandi og ber sérstaklega
að leggja áherzlu á þcctttöku í starfi
Sameinuðu þjóðanna, í samvinnu Norð-
urlandaþjóðanna og í varnarsamtökum
hinna vestrænu lýðræðisríkja, Norður-
Atlantshafsbandalaginu".
Þessi stefna er svo skýrt mörkuð, að ekk-
ert getur farið milli mála.
Þér segið í bréfi til mín, að það sé ekki
sérstakt áhugaefni yðar að heyra álit manna
á „þeim málum, sem nú eru efst á baugi''
svo sem herstöðvarmálinu. En það er ein-
mitt sérstakt áhugaefni mitt, að lýsa afstöðu
Sjálfstæðisflokksins til þessara mála. Það er
ekki nóg að marka rétta stefnu á pappírn-
um, ef menn hafa ekki einurð og dug til
þess að fylgja henni eftir. Og í vamarmál-
unum kemur greinilegast í ljós munurinn á
afstöðu Sjálfstæðisflokksins og annarra ís-
lenzkra stjórnmálaflokka til samstarfs við
aðrar frjálsar þjóðir.
Árið 1949 voru Islendingar meðal stofn-
enda NATO og tóku í því sambandi á sig
ýmsar kvaðir, sem þó voru minni en ann-
arra, vegna sérstöðu landsins. M. a. var