Nýtt Helgafell - 01.04.1957, Blaðsíða 27

HAPPDRÆTTIÐ
21
verzlunina í þorpinu, en fólk kenndi í
brjósti um hann, því að hann var barn-
laus og kona hans svarkur. Um leið og
Summers kom á torgið með svarta happ-
drættiskassann í handarkrika sínum, fór
hljóðskraf um mannfjöldann, en hann
veifaði til fólksins og kallaði: „Dálítið
seint á ferðinni í dag, sveitungar“. Á hæla
honurn gekk Graves, póstmeistarinn; hann
hélt á þrífæti, sem hann reisti á miðju
torginu, en Summers lagði frá sér svarta
kassann á þrífótinn. Fólkið stóð álengdar,
svo að það var rjóður um stólinn, og þegar
Summers spurði, hvort einhver vildi ekki
grípa til hendi með sér, varð nokkur bið,
áður en Martin og Baxter, sem var elzti
sonur hans, gáfu sig fram til að halda við
þrífótinn, meðan Suinmers hrærði í mið-
unum.
Hin fornu happdrættisáhöld þorpsbúa
vóru löngu glötuð, en kassi sá, sem stóð á
þrífætinum, hafði samt verið smíðaður
fyrir minni elzta manns í þorpinu,
Warners karls. Oft hafði Summers farið
þess á leit við menn að láta smíða nýjan
kassa, en enginn vildi verða til að spilla
þeirri arfhelgi, sem fylgdi kassanum, það
lítil hún var. Sagt var að felldar hefðu
verið í þennan kassa fjalir úr næsta kassa
á undan, en þann kassa hefðu landnáms-
menn smíðað, þegar þeir reistu sér þorp
hér. Á hverju ári, þegar happdrætti
lauk, fór Summers að tala um að láta
smíða nýjan kassa, en fólk lét sér alltaf
jafn-hægt um málið, svo að þetta tal féll
jafnan niður. Svarti kassinn varð hraklegri
með hverju ári sem leið. Hann var ekki ein-
litur framar; öðru megin hafði dottið upp
úr honum flís, svo að þar sá í nakinn við-
inn, og auk þess var hann blettóttur og
snjáður.
Martin og Baxter sonur hans studdu
við kassann á þrífætinum, þangað til
Summers var búinn að hræra rækilega í
miðunum. Sökum þess að arfsiðirnir vóru
mjög gleymdir eða afbakaðir, hvort eð var,
hafði Summers tekizt að koma á miða-
notkun í stað hefilspóna, sem menn höfðu
bjargast við að fornu fari. Hefilspænir vóru
ágætir, hafði Summers sagt, meðan þorp-
ið var bara fáein hús, en nú væru íbúarnir
orðnir rösklega 300 manns og færi fjölgandi,
og það væri óhjákvæmilegt að fá sér eitt-
hvað annað, sem kæmist betur fyrir í kass-
anum. Kvöldið fyrir happdrættisdaginn
skáru þeir Summers og Graves miða og létu
í kassann, fóru síðan með hann í kolabúð
Summers og létu hann þar inn í peninga-
skápinn til geymslu, þangað til Summers
færi með hann á torgið daginn eftir. Strax
og happdrætti lauk, var kassanum komið
einhvers staðar fyrir til næsta árs; eitt árið
lá hann í hlöðu hjá Graves og öðru sinni
í pósthúskjallaranum. Stundum var honum
skotið upp á hillu í Martinsbúð og látinn
dúsa þar.
Margs þurfti að gæta, áður en Summers
mætti setja happdrættið. Gera þurfti
skrár um fjölskyldufeður og húsbændur í
hverri fjölskyldu, ef fleiri vóru, ennfremur
heimilisfólk á hverjum stað. Póstmeistari
tók embættiseið af Summers; sumir mundu
þá tíð, er happdrættisstjóri hafði flutt for-
mála á undan athöfninni, það hafði verið
eins konar söngl, laglaust og marklaust;
nokkrir töldu sig muna, hvar happdrættis-
stjóri átti að standa, meðan hann flutti
sönglið; sumir sögðu aftur á móti, að hann
hefði átt að ganga um meðal fólksins, en
þessi þáttur helgisiðanna var löngu af-
ræktur. Ennfremur hafði happdrættis-
stjóra verið skylt að kasta formlegri
kveðju á hvern mann, um leið og sá gekk
fram til að draga spón úr kassanum, en
þessi siður hafði aflagazt þegar fram liðu
stundir, og nú var talið nægilegt, ef happ-
drættisstjóri sagði eitthvað við hvern
mann, sem kom að draga. Summers hafði
gott lag á öllu þessu: liann var í hvítri
skyrtu og bláum strigabuxum og lét aðra
höndina hvíla á kassanum, eins og af van-
gá og hélt uppi órofa samræðum við Grav-
es og Martinsfólkið. Hann kom mjög vel
fyrir og valdsmannslega.