Félagsbréf - 01.01.1958, Blaðsíða 29

Félagsbréf - 01.01.1958, Blaðsíða 29
FELAGSBREF 19 upp með, og í fornum bókmenntum þjóðarinnar. Kraftur, kynngi og rammur safi málsins var honum runnið í merg frá upphafi eins og sjálf skáldgáfan, eiginlega einn þáttur hennar og ef til vill sterkasti þátturinn. Hann unni málinu heitt, af ástríðu. Tilfinning hans fyrir fögru máli var ákaflega næm og vakandi alla tíð, enda var hann óþreytandi að safna og geyma í minni orð og setningar í riti eða mæltu máli, sem honum þótti veigur í vera og með snilldarbragði. Það mun rétt vera, að hann væri á yngri árum fullgjam á að komast sérkennilega að orði og var honum þetta metið til sérvizku og skorts á góðum smekk, enda var því óspart á loft haldið af ritdómurum. Hitt er jafnvíst, að í síðari ritum hans ber lítið á slíkum agnúum. Annars skyldi enginn furða sig á því, þótt nokkurt flýtisbragð væri á sumu sem hann ritaði, þegar þess er gætt, hversu aðstæðum hans var háttað og hve mikilvirkur hann var. Guðmundur lagði frá unga aldri mikla stund á ræðulist, mælsku, enda ágætlega máli far- inn, svo að ég ætla, að honum yrði aldrei orðs vant. Hann var snemma og um langa hríð mjög eftirsóttur ræðumaður og á þeim vettvangi hlaut hann mikið orð og hylli fjölda manna víða um landið, allt frá því er hann „ferðaðist á kjaftinum kring um landið“ eins og hann orðar það, árið 1896, og fram á elliár. Þá var hann óþreytandi að skrifa greinar í blöð og tímarit um alls konar efni og lenti af þeim sökum og líka vegna ræðuhalda sinna í ritdeilum og þjarki. Og allt voru þetta hjáverk frá búskap og skáldskapnum sem reyndar var líka hjáverk. Ég skal ekki orð- lengja um þetta, vitna aðeins í ritsafn hans. Um fyrirlestrana, sem þar eru prentaðir, er vert að geta þess, að þeir gefa eng- an veginn fulla hugmynd um orðsnilld Guðmundar í ræðustól, því oftast flutti hann þá af munni fram, studdist lítt við hand- rit, ef það var þá nokkurt til fyrr en eftir á. Guðmundur var eins og margir beztu rithöfundar vorir mað- ur sjálfmenntaður. Þótt hann sætti allmiklum aga af hálfu ritdómara sem skáld og rithöfundur, ætla ég að hann yrði einnig þar sjálfum sér drýgstur kennari, enda las hann jafnan mikið, kunni t. d. góða grein á öllum helztu höfundum á Norðurlönd- um frá um 1870 a. m. k. og vitanlega hefur honum að haldi komið
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68

x

Félagsbréf

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Félagsbréf
https://timarit.is/publication/1060

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.