Félagsbréf - 01.01.1958, Side 55

'
FÉLAGSBRÉP
45
Þjóðverjar réðust inn yfir landa-
mæri Ráðstjórnarríkjanna. Þegur
þjóð sú, sem rithðfundurinn tilheyrir,
á í erfiðleikum eða þegar ráðist er
á hana af innrásarher, er þá nokkur
, staður til fyrir hann, nema við hlið
landa sinna og mitt í baráttunni?
Samt var þetta „glæpur" ung-
versku rithöfundanna, Tibors Derys
og félaga hans, og fyrir þetta verða
þeir að eyða mörgum ánam af ævi
sinni í fangelsi. Og þetta er unnið
í nafni hins ungverska „sósíalisma“
.. . Og frá landi ykkar, frá öllum
löndum kommúnismans heyrist ekki
svo mikið sem hvísl, sem sýni reiði
ykkar og gremju.
Hvernig getur á þessu staðið? Hafa
þá allar raddir verið þaggaðar nið-
ur með ótta? Ég sagði skilið við
kommúnistaflokkinn, af því að ég
gat ekki lengur verið hluti af flokk,
sem kæfði samvizku mannanna með
•ótta og ógnunum, en ég hafði vonað,
að mín eigin úrsögn og úrsögn þús-
unda annarra menntamanna, sem eru
áhangendur kommúnista í öllum
löndum, mundi sýna þá staðreynd, að
sósíalismi án andlegs frelsis einstakl-
ingsins er ekki annað en svik og gabb.
Samt kemur hin drungalega og
hræðilega þögn meðal menntamanna
í kommúnistalöndunum gagnvart
öllu óréttlæti, sem þeirra eigin land-
ar vinna, öllum góðum mönnum til
þess að hugsa, hvort nokkuð hafi
raunverulega breytzt. Nú spyr ég
ykkur hreinskilnislega og ótvírætt:
ef þið haldið þögn ykkar andspænis
þessu hræðilega óréttlæti í Ungverja-
landi, getið þið þá ennþá krafizt þess,
að á mál ykkar sé litið, sem rödd
mannúðar og menningar?
Ég minni ykkur á það, þegar
Feffer, Bergelson og Kvitko og svo
margir aðrir voru kvaldir og síðan
myrtir af ykkar eigin stjórn, þá vor-
uð þið þögulir. Nú í dag lýsið þið
því yfir, að þið hafið ekki vitað hið
sanna í málinu. Þið lýsið því yfir
að þessar grimmúðgu árásir á rit-
höfunda séu nú úr sögunni; þið seg-
ið að land ykkar, Ráðstjórnarríkin,
séu sannarlega land frelsis og virð-
ingar fyrir einstaklingnum.
Hvað viðvíkur Tibor Dery og fé-
lögum hans, þá gerið þig engar slík-
ar kröfur. Ykkur er kunn atburða-
rásin í byltingunni og þið vitið einn-
ig, að það var gegn byssum og skrið-
drekum ykkar eigin lands, sem Tibor
Derybarðist. Hvemig eiginlega dæmir
heimurinn ykkur, ef þið þegið núna?
Við heiðrum og virðum vísindaleg
afrek ykkar. Við berum hina mestu
virðingu fyrir skerf þeim, er Ráð-
stjórnarþjóðimar hafa lagt til geim-
ferða. En, í sannleika sagt, þá verð-
ur að segja, að heimurinn hafi minna
gagn af „spútnikum" og eldflaugum
í dag, en samúð, lýðræði, frelsi og
réttlæti.
Ef þið brýnið raust ykkar til varn-
ar Tibor Dery og félögum hans, þá
greiðið þið stærri skerf til frelsisins
handa einstaklingnum, heldur en
milljón orða „gort“prédikanir um
spútnika og fjarstýrð flugskeyti fá
gert. En ef þið, í þessu máli og
svo mörgum öðram hliðstæðum, drag-
ið yfir ykkur einhverja þagnarblæju
og sýnið ódug, þá geta ekki öll vís-
indaafrek heimsins veitt ykkur rétt
þess að hljóta jafnvel hina minnstu
virðingu meðal mannkynsins.
Guðmundur Jónasson þýddi.