Sveitarstjórnarmál - 01.10.1991, Side 42

BRUNAVARNIR
REYKLOSUN MEÐ
YFIRÞRÝSTINGI
ELÍAS BALDVINSSON, SLÖKKVILIÐSSTJÓRI
í VESTMANNAEYJUM
Dagana 16. og 17. maí 1991 sat
greinarhöfundur, sem er slökkvi-
liösstjóri í Vestmannaeyjum, ráö-
stefnu um brunavarnir á Hótel
Loftleiöum í Reykjavík.
Ráöstefna þessi var haldin af
Brunamálastofnun ríkisins og var
ætluð slökkviliösstjórum og bygg-
ingarfulltrúum.
Á dagskrá ráöstefnunnar var
meðal annars fyrirlestur Ástvalds
Eiríkssonar, varaslökkviliðsstjóra á
Keflavíkurflugvelli, undir yfirskrift-
inni Reyklosun meö yfirþrýstingi.
Þaö er í tengslum viö efni þessa
fyrirlesturs, sem mig langar aö
koma hér á blað nokkrum hugleiö-
ingum og staöreyndum, sem þaö
efni snertir.
Ástvaldur vitnaði í tvær greinar
um þetta efni, önnur er greinin
Reykræsting meö yfirþrýstingi,
sem Guömundur Haraldsson,
deildarstjóri hjá Brunamálastofnun
ríkisins, þýddi og endursagði úr
blaöinu Fire Chief í maí 1988, og
grein úr tímaritinu Texas Firemen
frá því í apríl 1989, sem hann vann
fyrirlestur sinn upp úr og nefnir
Reyklosun meö yfirþrýstingi.
Áðferöin er í mjög grófum drátt-
um á þá leiö, aö dælt er hreinu lofti
inn i það rúm, sem bruninn á sér
staö.
Þetta má þó aðeins gera, að
leiðin fyrir hitann og reykinn sé
nokkuö greið og aö stjórnandi hafi
gert sér glögga grein fyrir ávinn-
ingnum í hverju tilfelli fyrir sig. Sér-
staklega þarf aö gæta þess aö
velja reyknum og hitanum þá leiö
út úr rúminu, aö sem minnstur
skaöi hljótist af.
Ég verö að viðurkenna, aö mér
þótti aðferðin byltingarkennd í
meira lagi og í fullri andstööu viö
þær hugmyndir, sem ég haföi um
slökkviaðferöir. Þarna var meö
öörum orðum veriö að ráöleggja að
blása í glæöurnar, og það var
nokkuð, sem var í mínum huga alls
ekki vænlegt til árangurs í slökkvi-
starfi. Þess vegna leiddi ég ekki
einu sinni hugann aö því aö prófa
aðferðina á æfingu hvað þá að
beita henni í raunverulegum elds-
voða.
Þaö leiö þó ekki langur tími, frá
því að ég sat undir fyrirlestri Ást-
valds, þar til ég neyddist, hvort
sem mér líkaöi betur eða verr, til aö
reyna aöferðina, því hún var
sennilega eina leiðin til aö geta
vænzt einhvers árangurs við þær
aöstæöur, sem Slökkvilið Vest-
mannaeyja bjó viö, þegar þaö var
kallaö út kl. 11.00 sunnudaginn 8.
september 1991 og ég ætla nú aö
segja frá:
Eldur var laus í m.s. Bylgju VE-
75, þar sem hún stóö til viðgerðar
í lyftunni hjá Skipalyftunni f Vest-
mannaeyjum. Veður var hæg
sunnangola, en skipið sneri stefni
til suðurs.
Aðkoma var þannig, aö mikill
reykur huldi skipiö að mestu ofan
þilfars, og er komiö var upp á þil-
fariö, kom í Ijós, að mestur reykur-
inn kom upp um lestarlúgu, sem
opin var miöskips.
Við athugun virtist sem mestur
hiti væri á milliþilfari stjórnborös-
megin alveg frá netakassa aö lúgu,
og var hiti svo mikill frá netakassa
aö brúarvæng, að vatn sauð á þil-
farinu og þurfti aö gæta varúðar
þess vegna.
Nú var tekið á þaö ráö aö ráöast
niður um lestarlúgu á móti reyknum
og freista þess aö slökkva eldinn
framan viö dyrnar aö stjórnborðs-
gangi, loka þeim síöan og loka
leiöinni fyrir reykinn, sem, eins og
áður sagöi, kom upp um lestarlúg-
una og lagöi yfir brú skipsins og
allan afturhluta þess og gerði af
þeim sökum mjög erfitt fyrir meö
slökkvistarf, þar sem þörfin virtist
mest. Þetta markmið náöist þrátt
fyrir mjög erfiöar aöstæöur. Bæöi
var reykurinn mjög heitur og svart-
ur og eins hitt, að lestarlúga niöur
í fiskilest var opin og mjög hættu-
legt aö komast inn undir milliþilfar-
iö af þeim sökum.
Eftir aö dyrunum hafði veriö lok-
aö, gekk greiölega aö slökkva eld-
inn á milliþilfari, sem var aö mestu
í klæðningu í lofti. Birti þá fljótlega
til, þannig að hægt var aö fara aö
gera ráðstafanir til að komast niöur
í mannaíbúöir, en augljóst var, aö
þar var mjög mikill hiti, sem benti til
þess, aö eldur logaöi þar. Eina
leiðin þangað var úr brú niður í
milligang, en þegar þaö var reynt,
kom strax í Ijós, aö sú leið var meö
öllu ófær sökum gífurlegs hita, sem
gaus á móti mönnum, um leið og
brúardyr voru opnaöar. Voru nú
góö ráö dýr, engin önnur fær leið
sjáanleg og engin kýraugu stjórn-
borösmegin I skipinu, sem hugs-
anlega væri hægt aö vinna
slökkvistarfið frá. Var nú ekki í
önnur hús aö venda en reyna aö-
ferðina meö yfirþrýstinginn, þótt
áhættusöm þætti og ólíkleg til ár-
288