Morgunblaðið - 07.04.2012, Blaðsíða 25

framgengt. Eftir jólin dvaldi ég því
heima og sótti skólann þaðan. Telpan
fæddist níu mánuðum eftir að ég hóf
námið. Þegar ég lá á sæng kom kona
sem var að vinna að rannsókn á að-
stæðum einstæðra mæðra. Hún
spurði nærgöngulla spurninga, svo
sem um samfarir og samband við
barnsföður. Þetta stakk mig mjög.
Eftir að barnið var fætt hætti
mamma að vinna til að passa fyrir
mig svo ég gæti haldið áfram náminu.
Eftir það sinnti ég bara skólanum og
barninu. Annað var ekki inni í mynd-
inni. Hjúkrunarnámið var þá þrjú ár
og teknar vinnutarnir inn á milli.
Þegar telpan var þriggja ára og ég
orðin hjúkrunarkona fékk ég starf á
Húsavík og við mæðgur fluttum
þangað. Það voru mikil viðbrigði sem
fyrr sagði. En ég fékk góð laun og
ágætt húsnæði og var ánægð með
það. Á þeim tíma var hægt að fara út
á land, fá leikskólapláss fyrir barnið
og hafa það prýðilegt. Þetta var árið
1979. Þegar ég fór að vinna á sjúkra-
húsinu á Húsavík fannst mér ég fyrst
fara að læra. Ég var ráðin á fæð-
ingar- og skurðstofudeild, en einnig
tók ég aukavaktir á öldrunardeild
sjúkrahússins. Ég fékk því þarna
mjög víðtæka reynslu, fannst gaman
að gera gagn og líkaði vel að vera inn-
an um svona margt fólk. Ég naut þess
og að geta nýtt mér menntun mína. Á
þessum árum voru sjúkrahús vel
mönnuð og með mér starfaði vel
menntað fólk. Á Húsavík var ég í tvö
ár, þá réð ég mig á sjúkrahúsið á
Akranesi, þar sem ég vann í 13 ár.
Það gerði ég til að dóttir mín fengi að
alast upp í sama umhverfinu og þyrfti
ekki að skipta um skóla. Ég ákvað
þegar ég átti von á barni að ég skyldi
helga því líf mitt, að það fengi góða
samfellda menntun og byggi við góð
skilyrði. Það yrði nógur tími til að
hugsa um eitthvað annað síðar. Ég ól
Guðrúnu Rósu upp á svipaðan máta
og ég hafði sjálf verið alin upp. En
tímarnir voru samt aðrir, ég talaði
miklu meira við hana um samfélagið
en tíðkaðist þegar ég var krakki. Öll
þessi ár vann ég mikla aukavinnu en
þá vinnu vann ég í fríum og á öðrum
stöðum til að fá tilbreytingu í lífið.
Svo kom að því að við mæðgur vor-
um tilbúnar að breyta til. Frá Akra-
nesi fluttum við til Holbæk í Dan-
mörku. Ég var þá búin að sækja um
að komast í hjúkrunarháskóla þar
ytra. Ég hafði fljótlega áttað mig á að
ég hafði áhuga á að stjórna en stjórn-
unarnám var þá ekki í boði á Íslandi
og nýjung í Danmörku. Ásókn var
mikil í þetta nýja nám og danskir
hjúkrunarfræðingar gengu fyrir. Ég
fékk því ekki inngöngu, sótti aftur um
árið eftir en fékk heldur ekki inn-
göngu. Þá fór ég heim til Íslands aft-
ur, reynslunni ríkari. Mér fannst
ágætt að koma heim, því ég var svo-
lítið einmana í Danmörku; þar var allt
öðruvísi. Þó reyndi ég að aðlagast, fór
t.d. í kór – en ég var ekki á djamminu
og kynntist því fáum. Eignaðist samt
góða vinkonu þar ytra. Í Danmörku
áttaði ég mig á hve vel menntaðir ís-
lenskir hjúkrunarfræðingar eru.
Rétt áður en ég fór heim var mér
boðið starf á St. Jósefsspítala í Hafn-
arfirði, sem ég þáði, ég átti að byrja í
september en kom um sumarið. Fór
því til Akureyrar í millitíðinni til að
vinna þar á sjúkrahúsinu. Mér líkaði
stórvel á Akureyri og hefði ekki farið
þaðan nema af því ég var búin að ráða
mig syðra. Það var þó eins gott að ég
fór að vinna á St. Jósefsspítalanum,
því í Hafnarfirði hitti ég minn heitt-
elskaða, sem ég giftist 1998. Hann
var fráskilinn og átti þrjá syni; ég
eignaðist því þrjá elskulega stjúpsyni.
Saman eigum við Helgi fimm ynd-
isleg barnabörn sem við sinnum mik-
ið. Auk þess tókum við hjónin að okk-
ur um tíma að vera stuðnings-
fjölskylda og í framhaldi af því telpu í
fóstur sem var hjá okkur í níu ár. Í
hönd fóru því erilsöm ár.
Sumarið 2000, þegar fósturdóttirin
kom til okkar, ákváðum við hjónin að
flytja til Stokkseyrar. Þar gerðist ég
deildarstjóri á Kumbaravogi. Við
leigðum íbúðina okkar í Hafnarfirði.
Helgi var á sjónum og þetta hentaði
okkur prýðilega. Mér fannst
skemmtilegt að vinna á Kumbaravogi
og starfið þar vel uppbyggt. Við vor-
um þó aðeins tvö ár á Stokkseyri.
Bílvelta á Suðurstrandarvegi
Ég hafði verið lasin svolítinn tíma,
en seint um haustið, 13. nóvember
2000, velti ég bílnum á Suðurstrand-
arvegi og slasaðist talsvert, meðal
annars á mjöðm. Ég fór að vinna viku
síðar og hélt að þetta væri yfirstaðið,
en það var aldeilis ekki. Við rann-
sóknir kom í ljós að ég hafði fyrir
slysið fengið blóðtappa í höfuðið og
annan slíkan fékk ég skömmu síðar.
Þetta saman olli því að ég varð að
hætta að vinna. Það varð mér gríð-
arlegt áfall. Ég ætlaði ekki að trúa því
að svona væri komið fyrir mér. Ég
hélt að það dygði að minnka vinnu og
gerði það og raunar allt sem ég gat til
að ná mér. Ég hafði sem unglingur
verið leiðsögumaður á Hornströndum
og var vön útiveru, og nú tók ég að
ganga og hreyfa mig mjög mikið, ég
fór líka í sjúkraþjálfun og sund. En
smám saman rann upp fyrir mér að
þetta ástand mitt var komið til að
vera. Ég var með mikla verki frá hálsi
og upp í höfuð auk þess sem tvísýni
og ýmislegt annað hrjáði mig, einkum
einbeitingarskortur. Ég gat ekki
lengur lesið mér til gagns. Það er
ekki hægt að vinna sem hjúkr-
unarfræðingur og geta ekki lesið eða
munað nöfn. Ég hætti líka alveg um
tíma að geta gert handavinnu, svo
sem að prjóna. Mér tókst þó að ná
þeirri færni upp aftur með því að
byrja á að prjóna liggjandi. Þannig
náði ég samhæfingu handa og augna.
Saumaskapurinn hefur reynst mér
erfiðari. Ég átti overlock-vél, en seldi
hana. Gat ekki lært á hana aftur, í
hvert sinn sem ég tók hana upp var
hún eins og ný fyrir mér. Ég þjáðist
líka af þreytu, sem enn hellist yfir
mig á ólíklegasta tíma. Ég reyndi að
fara í nálastungur, hnykkingar, sund-
leikfimi og fleira en allt kom fyrir
ekki – ég varð öryrki. Fjörutíu og
fjögurra ára gömul var færni mín
verulega skert.
Í kjölfar þessa fluttum við aftur til
Hafnarfjarðar og maðurinn minn
hætti á sjónum. Ég hef að mestu get-
að séð um heimilið með því að hvílast
þegar ég þarf. En þreytan og einbeit-
ingarskorturinn hefur ekki yfirgefið
mig. Þótt ég hafi tapað miklu af þeirri
færni sem ég áður bjó yfir hef ég
fengið ýmislegt í staðinn. Þegar ég
hætti að geta lesið blöðin fór ég að
hlusta á útvarp og hljóðbækur. Smám
saman gat ég þó lesið aftur. Ég reyni
að fylgjast með þjóðmálunum en á
erfitt með að muna hvað gerist frá
degi til dags. Það er því margt sem er
nýtt fyrir mér á hverjum degi. Nú er
ég að vinna hlutavinnu á Sólvangi, en
veit ekki hvort það getur gengið til
lengdar. En það er mjög skemmtilegt
og virðist mátulega mikið fyrir mig.
Það er erfitt fyrir fólk á góðum
aldri að taka því að verða öryrki. Í
raun leið hátt á þriðja ár þar til ég átt-
aði mig til fulls á þessu. Ég fann fyrir
þunglyndiseinkennum og depurð
þann tíma, en hélt mínu striki, fór
áfram í sund, leikfimi, sjúkraþjálfun,
göngur og allt sem mér datt í hug.
Svo varð ég að kyngja því að ég hafði
ekki peninga fyrir þessu og það bar
heldur ekki þann árangur sem ég
vonaðist eftir. Þetta bætti, en læknaði
ekki. Blóðtappamyndunin, sem er
helsta ástæðan fyrir örorku minni, er
ættgeng og hefur orðið vart hjá
mörgu af mínu móðurfólki. Þetta
tengist hjarta- og æðasjúkdómum.
Ég var snemma greind með of háan
blóðþrýsting og of hátt kólesteról, en
þar sem ég lifði svo heilbrigðu lífi var
ekkert gert í málinu. Hins vegar veit
ég ekkert hvort það hefði einhverju
breytt þótt ég hefði farið á lyf fyrr.
Ég sannreyndi þegar ég varð
formlega öryrki að það kerfi er mjög
flókið. Jafnvel starfsfólk sumt á erfitt
með að átta sig á því og upplýsingar
um þessi mál liggja ekki á lausu. Það
sem hefur hjálpað mér mest er hvað
ég á góðan lífeyrissjóð og var búin að
vinna lengi áður en ég veiktist – 25 ár.
Úr Lífeyrissjóði hjúkrunarfræðinga
fæ ég um það bil dagvinnulaun hjúkr-
unarfræðinga.
Þrátt fyrir örorkuna er ég þokka-
lega virk. Ég er t.d. í félagsstarfi í
Fríkirkjunni í Hafnarfirði og svo hitt-
umst við systkinin mjög oft, að með-
altali tvisvar til þrisvar í viku. Við er-
um fimm systurnar hér á
höfuðborgarsvæðinu og hjálpumst
mikið að. Það er ríkidæmi að eiga
stóra fjölskyldu. Þar er ég heppin,
það eru ekki allir öryrkjar í þeim
sporum – þeir eru oft mjög einangr-
aðir. Mér finnst verst að geta ekki
farið meira í ferðalög, mér fannst svo
gaman að ferðast. Það er algerlega
vonlaust fyrir mig.
Trúin hefur hjálpað
Það hefur hjálpað mér þegar erfitt
hefur verið að ég er trúuð. Ég ólst
upp við kirkjustarf, það var í boði þá
fyrir krakka og unglinga og við systk-
inin tókum ríkan þátt í slíku starfi.
Auk þess vandist ég því að fara með
bænir heima. En meðan ég var barn
fannst mér ég ekki eiga greiða leið að
Guði. Það var ekki fyrr en eftir að ég
varð fullorðin að ég fór að geta snúið
mér beint til hans. Ég trúi á fram-
haldslíf og líka að maður eigi fyrir
höndum líf með Guði. Ég hef fengið
mikla bænheyrslu hjá honum og ég
hef farið til spámiðils sem mér finnst
ég hafa fengið góðar leiðbeiningar
frá. Kannski finnst fólki þetta misvís-
andi – en líklega er ég bara sannur Ís-
lendingur.“
Íslendingur
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Æskudagar Guðrún Rósa með barnhópinn við Rein, Stefanía yst til vinstri.
FRÉTTIR 25
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 7. APRÍL 2012
Miðsumarveisla
í Berlín BERLÍN 14. – 19. JÚNÍ
WOW ferðir bjóða ferð til Berlínar undir leiðsögn Lilju Hilmarsdóttur.
Kaffihús á hverju horni. Pylsur, ostar, menning, verslanir, listasöfn,
ölstofur og dýragarður, smekkfullur af öpum. Einnig verður farin heils-
dagsferð til Dresden, sem er sannkölluð perla í hjarta Evrópu.
Verð á mann í tvíbýli:
119.900 kr.
Innifalið er flug með
sköttum, akstur til og frá
flugvelli, gisting í 5 nætur
og íslensk fararstjórn.
www.wowferdir.is
WOW ferðir | Grímsbæ, Efstalandi 26 | 108 Reykjavík | +354 590 3000 | wowair@wowair.is