Helgafell - 01.04.1942, Síða 15
UMHORF
55
er ekki lengur til. Með ómótstæðilegri
og oft miskunnarlausri þróun hefur
stjórnarfarið smám saman færzt yfir á
stig ríkissósíalismans, sem starfar
samkvæmt meginreglum auðvalds-
skipulagsins og þokast afdráttarlaust
til hægri. Hvað eftir annað hefur
stjórnarfarið orðið að slá undan fyrir
mannlegu eðli til þess yfirleitt, að til-
raunin mætti takast. En ég tel, að rúss-
neska þjóðin, sovétstjórnin og höfuð-
leiðtogar hennar láti í grundvallarat-
riðum stjórnast af göfugri hugsjón. Það
er markmið þeirra að efla bræðralag
mannanna og farsæld hins óbreytta
borgara. Það er hugsjón þeirra að
skapa samfélag, þar sem menn geti lif-
að sem iafningjar og látið stjórnast af
siðferðilegum hugsjónum. Þeir elska
málstað friðarins, og þeir hafa lagt á
sig miklar fórnir til þess að ná þessum
háleitu markmiðum. Þeir berjast nú
vorri baráttu við Hitlerismann og ættu
að fá alla mögulega aðstoð, eins fljótt
og auðið er og með eins mikilli vin-
semd og unnt er að láta í té.
STILLING £g er væntandi þess
BRJÓSTVITSINS af góðum mönnum,
að þeir fari nú ekki að draga mig í dilk
kommúnista, þó að ég hafi leyft mér
að segja ofurlítið brot af þessari sögu
eins og vitrum mönnum telst til, að
hún muni óhjákvæmilega verða. Ekki
af því að ég ætlist til þess af verka-
mönnum, bændum og búaliði þessa
lands, fremur en sjálfum mér, að hafa
neina verulega þekkingu á hernaðar-
fræðilegum efnum. Ég hef skýrt frá
þessu í trausti á þá stillingu brjóstvits-
ins, sem íslendingum kvað vera gefin
í næsta ríkum mæli og lýsir sér
í því að kunna að taka óvæntum hlut-
um og válegum svo, að ekki má held-
ur vita, hvort betur líkar eða verr. í
trausti til þessarar stillingar brjóstvits-
ins sagði ég á sínum tíma hinni lýð-
ræðiselskandi þjóð minni fyrir um það
í útvarpserindum, áfanga fyrir áfanga,
hvernig verða mundi um aðdraganda
þessarar styrjaldar og sigurför nazism-
ans land úr landi. Það hefur glatt mig
ekki alllítið að verða þess var, að eng-
inn hefur vænt mig um nazistískar
skoðanir eða áróður í þágu erlends rík-
is. Svo vænti ég, að enn fari. Söguþjóð-
inni, niðjum Egils og Snorra, með
aldaræktaÖan arf brjóstvitsins til skyn-
samlegrar vegsögu og dóms í hverju
máli, mun þykja vel hlýða að heyra
nokkra forsögu um vopnaheill þessa
ríkis í viðskiptum við Möndulveldin,
sem Roosevelt Bandaríkjaforseti telur
sér sæmd að styðja og Churchill Breta-
stýrir hrósar happi yfir að eiga að sam-
herja. Sæmir oss ekki, herteknum
mönnum og verndarþiggjendum þess-
ara aðila, að láta sem oss sé fjandskap-
ur einn í hug, ef sigurvonir þessara
vina vorra og verndara að einhverju
leyti rætast. En á hitt þarf ekki að
minna, ef svo fer fram sem hér hefur
veriÖ drepið á, að það er annar og
sterkari en ég, sem ræður gangi sög-
unnar. Vildi ég því beiðast þess af
þeim föðurlandsvinum íslenzkum, sem
nafnið Rússland veldur sérstöku hug-
arangri, að ég, umkomulaus maður,
yrði ekki látinn gjalda þess í ótíma fyr-
ir bersögli mína, sem hann kann að
hafa fyrirhugað oss og öllu mannkyni
til heilla.
Reykjavlk, 30. marz 1942.
SIGURÐUR EINARSSON.