Helgafell - 01.04.1942, Page 57

BÓKMENNTIR
93
Þý'ðing Sveinbjarnar Egilssonar:
. . . „Þú vesæll maður, Kví er Posí-
don Landaskelfir orðinn þér svo ákafa
reiður, að hann skuli láta þig rata í
slíkar raunir ? Ekki skal hann ná að
tortýna þér, þótt hann sé þess fúsastur.
Gerðu nú, eins og eg segi, því mér lízt
ekki ógreindarlega á þig: far þú af
klæðum þessum, gakk af flotanum, og
lát hann rekast fyrir vindum, en þú
gríp til sunds, og leita við að komast
til Feakalands, þar sem þér er undan-
koma ætluð. Tak við þessari ódauð-
legu höfuðblæu, og bitt um brjóst þér;
þarftu þá ekki að óttast, að þér muni
við nokkuru hætt, eða að þú munir
farast. En þegar er þú fær hauður
höndum tekið, þá skaltu leysa af þér
blæuna aftur, og varpa henni lángt frá
landi út á hið dimmbláa haf, og snúa
þér undan á meðan“ . . . En er hann
raknaði við, og líf færðist í brjóstið,
þá leysti hann af sér höfuðblæuna, og
lét hana falla niður í hið særunna
vatnsfall, bar aldan hana forstreymis
aptur til sjóar, og tók ínó þegar við
henni með höndum sínum. Gekk
Odysseifur þá upp úr ánni, og lagðist
niður í sefið og, og kysti hina korn-
frjófu jörð . . .
Þýðing Steinþórs GuÓmundssonar:
. . . ,,Það má nú fyrr vera, hvað
Poseidon er vondur við þig, veslings
maður. En ekki skal honum nú samt
takast að ná lífi þínu. Gerðu nú bara
það, sem ég segi þér. Klæddu þig úr
öllum fötunum og stökktu í sjóinn, og
láttu skútuna sigla sinn sjó. Notaðu bara
þína eigin limi, og syntu til lands Fa-
jakanna, þar bjargar þú lífinu, og þar
fær þú þá hjálp, sem þér nægir. Vit-
anlega færðu þig fullsaddan á sund-
inu. En líttu á þetta. Vefðu þessari
slæðu um brjóst þér, þá mun hún verja
þig hættum og fjörtjóni. En jafnskjótt
og þú ert kominn á land, skalt þú leysa
hana af þér og kasta henni í sjóinn aft-
ur yfir axlir þér, án þess að líta við“.
. . . Þegar hann rankaði við sér aft-
ur, leysti hann hina heilögu slæðu af
brjósti sér og kastaði henni í vatnið, án
þess að snúa sér við. Slæðan barst með
straumnum út í sjávardjúpið, en þar
tók Levkótea við henni.
Odysseifur gekk nú upp á ströndina
og kyssti jörðina af fögnuði . . .
Litla gula hænan
Hver, sem ekki er skroppinn öllu
skyni á málfar og skáldskap, mun
finna án frekari skýringa, að hér er sá
munur á, sem skilur á milli listar og
dægurhjals, tignar og flatneskju. Yfir-
bragð fyrri kaflans er „hauklegt og
heiðgöfugt“, en á hinum dylst ekki
ættarsvipur Litlu gulu hœnunnar.
Því að þýðing Steinþórs á þessari út-
gáfu af Odysseifskviðu fyrir börn og
unglinga er skilgetið afkvæmi þeirrar
stefnu, sem m. a. kemur fram í vali
lestrarbóka af fyrrnefndu fuglakyni í
barnaskólunum, að búa til sérstakt
barnamál, þar sem sneitt er eftir föng-
um hjá öllum orðum og hugtökum,
sem hinir ungu lesendur þekkja ekki
að fyrra bragði. Á þennan hátt eru þeir
látnir heyja sér orð/æð á lágsléttum
málsins árum saman, á kostnað tungu-
taks, ímyndunargáfu og hugsunar-
þroska.
Vopnin kvödd
í fyrra kom út skáldsagan Vopnin
þvödd eftir Ernest Hemingway í
þýðingu Halldórs Kiljans Laxness,
heimsfræg bók, ef til vill dálítið fram
yfir það, sem hún á skilið. Heming-
way ritar harla sérkennilegan stíl, hnit-
miðaðan, samanrekinn og mjög óbók-
legan, en þó fágaðan, án slanguryrða
og misþyrmingar á málfræðirökum.
Einkum tíðkar hann mjög samdrátt
setninga, eins og algengt er í talmáli.
Auðsætt er, að bækur hans verða ekki