Morgunblaðið - 02.11.2012, Blaðsíða 1

F Ö S T U D A G U R 2. N Ó V E M B E R 2 0 1 2
 Stofnað 1913  257. tölublað  100. árgangur 
STOFNFUNDAR
FYRIR 100
ÁRUM MINNST
HERRÁÐ
VAKTAR
ÆÐARVARP
VERÐA FLOTTUSTU
TÓNLEIKAR SIGUR
RÓSAR TIL ÞESSA
BARÁTTA VIÐ TÓFUNA 14 ICELAND AIRWAVES 44SKÁTAHREYFINGIN 10
Baldur Arnarson
baldura@mbl.is
Karlar í Flóafélögunum hafa að
meðaltali 40% hærri laun en konur í
sömu verkalýðsfélögum, skv. nýrri
Gallupkönnun. Heildarlaun karla í
fullu starfi eru um 379.000 kr. en
271.000 hjá konum.
Harpa Ólafsdóttir, forstöðumaður
kjaramálasviðs hjá Eflingu, segir
þetta mikið áhyggjuefni.
„Þessar niðurstöður voru okkur
mikil vonbrigði. Við getum ekki látið
sem það sé enginn munur. Við verð-
um að bregðast við þessum niður-
stöðum,“ segir Harpa.
Karlar í fullu starfi hjá félögunum
vinna að meðaltali 48,6 klukkustund-
ur á viku eða ríflega klukkustund
lengur en í sömu könnun fyrir ári.
Vinnutími kvenna í fullu starfi er
hins vegar 42 stundir.
Kynskiptur vinnumarkaður
„Við erum með mjög kynskiptan
vinnumarkað. Möguleikar kvenna til
að hífa launin upp með yfirvinnu eru
takmarkaðir í hefðbundnum kvenna-
stéttum. Það skýrir launamuninn þó
ekki nema að einhverju leyti.“
Könnunin náði til félagsmanna
Eflingar, Hlífar og VSFK.
Hún leiðir jafnframt í ljós að fjórir
af hverjum tíu sem starfa við ræst-
ingar sögðust vera með undir
200.000 kr. í dagvinnulaun fyrir fullt
starf. Þykir það vísbending um að
þeim fari fjölgandi sem fái greitt
samkvæmt lágmarkstöxtum.
Til dæmis má nefna að tæplega
90% ræstingafólks í Eflingu eru af
erlendu bergi brotin.
Ræstingafólk og leiðbeinendur á
leikskólum hafa lægstu dagvinnu-
launin, eða að meðaltali 230.000 kr.
Dagvinnulaun verkstjóra og flokks-
stjóra eru hins vegar hæst, að meðal-
tali 378.000 kr. á mánuði.
Þá bendir könnunin til að 48% fé-
lagsmanna búi í eigin húsnæði. Hlut-
fall erlendra ríkisborgara sem það
gera fer vaxandi en er þó lágt. Hlut-
fallið fer hins vegar lækkandi hjá ís-
lenskum ríkisborgurum.
Færast yfir á leigumarkaðinn
Harpa kallar eftir úrræðum fyrir
þennan hóp. „Það eru ekki sömu
möguleikar fyrir fólk að fjárfesta í
eigin húsnæði í dag og var áður. Því
fer fólk frekar á leigumarkað. Það
kallar á fleiri valkosti á leigumark-
aði,“ segir Harpa.
Launamunur kynjanna eykst
 Karlar í þremur verkalýðsfélögum hafa að meðaltali 40% hærri heildarlaun en konur í sömu félögum
 Vinnutími karla lengist  Vísbendingar um að fólki sem starfar á lágmarkstöxtum fari fjölgandi
Þriðji hver
» 33% félagsmanna í Eflingu
eru af erlendum uppruna og
voru mest 40% fyrir hrun.
» Um fjórðungur aðspurðra í
könnuninni hefur leitað sér
fjárhagsaðstoðar í ár og fækk-
ar lítillega í þeim hópi milli ára.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Launakönnun Leiðbeinendur á
leikskólum eru í lægsta launaflokki.
Rannsókn á föll-
um í indóevr-
ópskum tungu-
málum hefur
hlotið hundruð
milljóna króna í
styrki. Það er ís-
lenski fræðimað-
urinn Jóhanna
Barðdal, doktor í
málfræði og
starfsmaður há-
skólans í Bergen, sem stendur að
rannsókninni.
Nýlega fékk Jóhanna rúmar ell-
efu milljónir norskra króna frá evr-
ópska rannsóknarráðinu til að
vinna að rannsókn sinni. Í heild hef-
ur hún fengið hátt í 800 milljónir
króna í styrki.
Verkefnið gengur út á að rann-
saka ákveðnar málbyggingar í
indóevrópsku tungumálunum en ís-
lenska er eitt þeirra. „Við erum að
skoða strúktúra eins og í íslensku:
mér leiðist, mér þykir hákarl góður
og mig langar,“ segir Jóhanna. »12
Hefur fengið hundr-
uð milljóna í styrki
Jóhanna
Barðdal
Björgunarsveitir voru í viðbragðsstöðu í gærkvöldi
en vonskuveður er á landinu og afleitt ferðaveður,
sérstaklega norðan- og austanlands. Spáð var 20-28
metrum á sekúndu í nótt, hvassast á Austurlandi.
Mikil snjókoma og vindur var í gær og lokuðust
margir fjallvegir. Í Hamarsfirði á sunnanverðum
Austfjörðum fóru hviður upp í allt að 60 m/s.
Fá óhöpp urðu vegna veðursins í gær en björg-
unarsveitir sinntu minniháttar útköllum þar sem
þakplötur höfðu byrjað að fjúka og ökumenn þurftu
á aðstoð að halda í slæmri færð.
Hjá vaktstöð siglinga fengust þær upplýsingar í
gær að öll skip væru farin af miðunum. Þau sem
ekki væru farin í land væru komin í var. Flugfélag
Íslands aflýsti ferðum til Ísafjarðar og Egilsstaða
vegna veðurs auk þess sem flugi til Akureyrar var
flýtt. Ákveða átti nú í morgun hvort flogið yrði til
þessara staða í dag.
Veðurstofan gerir ráð fyrir áframhaldandi norð-
anstormi í dag með 20-25 m/s á öllu landinu. Sér-
staklega er varað við sterkum hviðum við fjöll á
sunnanverðu landinu. Talsverð snjókoma verður á
norðanverðu landinu en útlit er fyrir slyddu eða
rigningu á Austurlandi með kvöldinu.
Aftakaveður áfram um allt land
 Óhappalítið í norðanstorminum í gær  Óvíst með flug til Egilsstaða og Ísa-
fjarðar í dag  Varað við sterkum hviðum undir fjöllum á sunnanverðu landinu
Morgunblaðið/Skapti Hallgrímsson
Blindbylur Töluverð snjókoma og hífandi rok var á norðanverðu landinu í gær og óveðrið heldur áfram í dag. Þessi mynd var tekin á Akureyri í gærkvöldi.
Jarðfræðistofnun Færeyja, Jarð-
feingi, og Orkustofnun hafa skrifað
undir viljayfirlýsingu um að kanna
hagkvæmni þess að leggja sæ-
streng frá Íslandi til Færeyja.
Hörður Arnarson, forstjóri
Landsvirkjunar, segir rafstreng til
Færeyja áhugaverðan kost. Svo-
nefndir léttstrengir gætu hentað til
slíkrar orkusölu. »26
Kanna fýsileika
orkusölu til Færeyja
Morgunblaðið/Ómar
Höfuðstaður Frá Þórshöfn í Færeyjum.