Morgunblaðið - Sunnudagur - 28.04.2013, Blaðsíða 52

52 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 28.4. 2013
Hulda Vilhjálmsdóttir myndlistarkona opnar á
laugardag fyrstu sýninguna í nýju sölugalleríi,
Gallerí H, eða G-H. Galleríið er á annarri
hæð veitingahússins Santa Karamba að Laug-
arvegi 55b. Í galleríinu verða sýnd verk ungra
listamanna og ný sýning opnuð mánaðarlega.
Hulda hefur verið ötul við sýningahald á
undanförnum árum og vakið athygli fyrir mál-
verk sem lýst hefur verið sem persónulegum,
orkuríkum og áhrifamiklum.
Í tilkynningu segir að stefnt sé að því að
selja í galleríinu „unga myndlist til innlendra
safnara og óbreyttra borgara á viðráðanlegu
verði“.
Gallerí H er opið mánudaga til laugardaga
frá klukkan 11 - 23.
NÝTT SÝNINGARÝMI OPNAR
HULDA Í G-H
Gallerí H er á efri hæð Santa Karamba á Lauga-
vegi 55b. Ný sýning opnuð mánaðarlega.
Víkingur Heiðar valdi nýja flygilinn fyrir Hann-
esarholt og kynnir gestum hljóðfærið.
Morgunblaðið/Ómar
Víkingur Heiðar Ólafsson leikur á vígslu-
tónleikum nýs flygils í Hannesarholti, nýja
menningarhúsinu á Grundarstíg 10, á sunnu-
dag klukkan 14.
Flygillinn er af gerðinni Steinway and Sons
og Víkingur Heiðar valdi hann í Þýskalandi nú
á vordögum. Á efnisskrá tónleikanna eru
verk frá ýmsum tímabilum tónlistarsögunnar,
til að sýna eiginleika hljóðfærisins í sem litrík-
ustu ljósi. Víkingur mun jafnframt spjalla um
flygilinn og tónlistina við gesti.
Tónleikarnir verða endurteknir á sunnu-
dag kl. 17.00 og þriðjudaginn kemur kl.
20.00.
VÍKINGUR Í HANNESARHOLTI
VÍGIR FLYGIL
Á sunnudag klukkan 13
flytur Útvarpsleikhúsið á
Rás 1 verkið Ódauðleik-
ann. Það er sagt „tilbrigði
við útvarp“, í framhaldi
sögu eftir William Heine-
sen, og er eftir Þorgeir
Þorgeirson.
Þorgeir leikstýrði verk-
inu sjálfur en hann þýddi
margar sögur sagnaskálds-
ins færeyska með meistaralegum hætti.
Verkið fjallar um kínverska skáldið Lí Pó og
tömdu trönuna hans. Það gerist einhvers-
staðar í Kína árið 711 eftir Krist og segir frá
för hins aldraða skálds á vit eilífðarinnar.
Upptakan er frá árinu 1983 en þá ákváðu
norrænir útvarpsleikstjórar að hver veldi
smásögu eftir norrænan höfund sem leik-
gerð yrði unnin eftir. Meðal leikenda eru Sól-
veig Halldórsdóttir, Árni Tryggvason, Erling-
ur Gíslason og Baldvin Halldórsson.
UNNIÐ MEÐ SÖGU HEINESEN
ÓDAUÐLEIKI
William
Heinesen
Konur eru í forgrunni í nýjasta hefti Kirkjuritsins sem kom útá dögunum. Presthjónin Árni Svanur Daníelsson og KristínÞórunn Tómasdóttir hafa tekið við ritstjórn Kirkjuritsins nú
þegar 79. árgangur þess kemur út. Þau telja mikilvægt að gefið sé út
rit þar sem rætt er um trú á mannamáli og hún tengd samtímanum.
„Við viljum styrkja samtalið um trúna í samfélaginu, um kirkjuna
og leggjum upp með að gera það á nýjum nótum í riti þar sem hægt
er að skrifa og ræða um trú. Við leitumst við að skoða samtíma-
menningu með augum trúarinnar og koma auga á hvernig hið trúar-
lega birtist í menningu og samtíma,“ segja Árni og Kristín í samtali.
Lagt er upp með að í hverju hefti verði ákveðið þema en í vorheft-
inu var fjallað um konurnar í kirkjunni. Ritið inniheldur viðtöl við
þrjár konur sem sett hafa mark sitt á þjóðkirkjuna, þær Agnesi M.
Sigurðardóttur biskup, Solveigu Láru Guðmundsdóttur vígslubiskup
og Auði Eir Vilhjálmsdóttur, sem var fyrsta konan sem vígðist sem
prestur í þjóðkirkjunni fyrir tæpum 40 árum.
„Það markar auðvitað mikil tímamót að við höfum farið úr því að
vera kirkja þar sem engin kona hafði verið vígð biskup yfir í að
meirihluti biskupa séu konur. En það er jafnframt ástæða til að
minna á að kirkjan má ekkert hætta að tala um jafnréttismál þótt
þessi árangur hafi náðst,“ segja þau.
KIRKJURITIÐ Í NÝJUM BÚNINGI
Samtímamenning
með augum trúar
Konur í kirkjunni eru í forgrunni í vorhefti Kirkjuritsins. Það fæst í
bókabúðum Eymundsson, Bóksölu stúdenta og Kirkjuhúsinu Laugavegi
31. Þá er hægt að gerast áskrifandi á www.kirkjuritid.is.
Presthjónin Kristín Þórunn Tómasdóttir og Árni Svanur Daníelsson.
ÁRNI SVANUR OG KRISTÍN ÞÓRUNN
VILJA AÐ KIRKJURITIÐ SÉ VETTVANGUR
UMFJÖLLUNAR UM TRÚ OG MENNINGU
Menning
Þ
essi árlegu heimsþing PEN eru
mikilvægustu fundirnir í heimi
orðanna, tungumálanna og orð-
ræðunnar. Þetta eru einstakir
fundir, með átökum og þrætum,
og hugmyndum sem varpað er fram,“ segir
kanadíski rithöfundurinn og heimspeking-
urinn John Ralston Saul. Hann er forseti
PEN, hinna kunnu alþjóðasamtaka rithöf-
unda, útgefenda og blaðamanna, sem halda
árlegt heimsþing sitt í Reykjavík í haust,
dagana 9. til 12. september. Bókmenntahátíð
í Reykjavík verður haldin á sama tíma og að
sögn Sjón, sem er formaður Íslandsdeildar
PEN, er von á þrjú til fjögur hundruð gest-
um á þingið, rithöfundum, útgefendum og
starfsfólki mannréttindaskrifstofa. Alþjóða-
samtök PEN voru stofnuð árið 1921 og hafa
heimskunnir höfundar verið þar í forsvari
frá upphafi; þau styðja bókmenntir og tján-
ingarfrelsi og eru elstu starfandi mannrétt-
indasamtökin.
Íslenskir lesendur hafa gegnum árin eink-
um fræðst um heimsþing PEN þegar
fulltrúar okkar, höfundar á borð við Gunnar
Gunnarsson, Halldór Laxness og Thor Vil-
hjálmsson hafa ritað um þau greinar í blöð
og bækur. En nú er þingið á leið hingað og
forsetinn, Saul, var hér á dögunum að und-
irbúa þennan viðamikla viðburð.
Þrjósk samtök
„PEN hafa frá upphafi, í 91 ár, verið
óvenjuleg samtök,“ segir hann þar sem við
sitjum á heimili sendiherra Kanada. „Öll
þessi mikilvægu samtök sjálfboðaliða sem
berjast í dag fyrir réttindum og hagsmunum
einstaklinga rekja upphafið til PEN. Í dag
eru 146 PEN-skrifstofur starfræktar í 102
löndum,“ segir hann. Samtökin voru stofnuð
eftir heimsstyrjöldina fyrri, með það að
markmiði að berjast fyrir málfrelsi og skapa
samræðuvettvang fyrir höfunda og hugsuði
eftir hrun siðmenningarinnar í styrjöldinni.
Stofnandinn var bresk kona, C.A. Dawson
Scott, og fékk hún rithöfundinn John Gals-
worthy til að taka að sér forsetaembættið í
byrjun. Meðal seinni forseta samtakanna má
nefna H.G. Wells, E.M. Forster, Arthur
Miller, Heinrich Böll og Mario Vargas
Llosa. Í grein um heimsþingið 1995, sem
Thor Vilhjálmsson birti í Morgunblaðinu
sama ár, er starfi forseta PEN, sem Thor
kallar reyndar aðalritara, vel lýst: „Í slíkum
samtökum má aldrei slaka á. Þar mæðir
mest á framkvæmdaforystunni, aðalrit-
aranum sem nú er Alexander Blokh, marg-
tyngdum manni sem skrifar á frönsku undir
nafninu Jean Blot. Forsetar koma og fara
og einn þeirra sem verður lengi minnzt fyrir
kostgæfni og ötula forystu er Svíinn Per
Wästberg sem lagði á sig mikil ferðalög
víðsvegar um heiminn og erfiði. Þar skiptast
náttúrlega á sigrar og svo hins vegar von-
brigði …“
„Á þingin koma höfundar alls staðar að úr
heiminum og ræða um bókmenntir, sem er
afskaplega skemmtilegt og alltaf er haldin
bókmenntahátíð á sama tíma,“ segir Saul.
„En samhliða er rætt um tjáningarfrelsið og
við leggjum stefnumálin í þeirri baráttu nið-
ur fyrir okkur. Við erum þrjósk samtök,
enda orðin gömul og reynd, og rithöfundar
horfa alltaf fram á veginn, hugsa ekki í
skammtímalausnum.
Við berjumst fyrir frelsun höfunda sem
hafa verið fangelsaðir. Í dag verjum við um
850 rithöfunda sem sitja í fangelsum í mörg-
um þjóðlöndum. Að auki eru um 150 höf-
undar drepnir árlega. Við höfum litla pen-
inga úr að moða, höfum enga hermenn,
eigum enga skriðdreka og heldur ekki banka
og getum því ekki steypt okkur í skuldir og
farið á hausinn – því mætti segja að við
hefðum engin völd. En lítum í kringum okk-
ur og spyrjum: hversu margir hershöfð-
ingjar eru í fangelsi í heiminum vegna
starfa sinna? Tveir eða þrír? Hversu margir
forsetar sitja inni? Tveir eða þrír? Og
hversu margir bankamenn hafa farið í fang-
elsi fyrir að setja efnahagslífið á hvolf? Þrír
eða fjórir? En hversu margir rithöfundar
sitja inni? 850! Það segir að við höfum rétt
fyrir okkur, við erum ógn við stjórnvöld og
starfsemi þeirra. Annars sætum við ekki í
fangelsi eða væri verið að drepa okkur.
Stundum er ég spurður hvers vegna við
séum að halda þessi þing. Það er vegna þess
að við verðum að stilla saman strengi í bar-
áttunni; af öllu þessu opinbera fólki eru það
höfundar sem eru drepnir og fangelsaðir.
Starf rithöfunda er afar mikilvægt.“
Saul segir að oft hafi félagar í PEN velt
fyrir sér hvort samtökin snérust um bók-
FORSETI ALÞJÓÐASAMTAKANNA PEN UNDIRBÝR HEIMSÞING Í REYKJAVÍK
„Starf rithöfunda er
afar mikilvægt“
JOHN RALSTON SAUL, FORSETI PEN, SEGIR ALÞJÓÐAÞING SAMTAKANNA HÉR Í HAUST VERA MIKILVÆGT
TÆKIFÆRI FYRIR ÍSLAND OG ÍSLENDINGA TIL AÐ KYNNA SIG. LYKILUMRÆÐAN SNÝST ÞÓ UM TJÁNINGARFRELSI.
Einar Falur Ingólfsson efi@mbl.is
* „Hversu margirbankamenn hafa farið í fangelsi fyrir
að setja efnahagslífið
á hvolf? Þrír eða fjórir?
En hversu margir rithöf-
undar sitja inni? 850!“