Morgunblaðið - 27.11.2014, Blaðsíða 1

F I M M T U D A G U R 2 7. N Ó V E M B E R 2 0 1 4
Stofnað 1913  278. tölublað  102. árgangur 
ÍSLENSKA
HAGKERFIÐ Á
TÍMAMÓTUM
MYND UM
HANAATS-
KÓNG
NÝTT ÍSLENSKT
EFNI ALLA VIRKA
DAGA VIKUNNAR
VIKINGO 82 SJÓNVARPSSTÖÐ Á AKUREYRI 38VIÐSKIPTAMOGGINN
„Það er alltaf jafn stórbrotið og stórkostlegt að sjá þetta,“
sagði Ragnar Axelsson sem flaug yfir Holuhraun í gær. Þá
kraumaði kröftuglega í gígnum Baugi.
„Þetta er alveg risastórt gos, alveg sama hvernig menn
mæla það,“ sagði Ármann Höskuldsson eldfjallafræðingur um
eldgosið í Holuhrauni. „Sem betur fer er farið að draga úr
því. Það væri ólíft í landinu ef það hefði haldið áfram eins og
það var í byrjun. Ennþá er heilmikil kvika að koma upp. Við
sjáum engin merki um að þessu fari að ljúka í bráð.“ »4
Hraunið kraumar og vellur upp úr gígnum Baugi
Morgunblaðið/RAX
 Hömlur,
dótturfélag
Landsbankans,
hafa selt lóðir
fyrir nokkra
milljarða króna
sunnan við versl-
unarmiðstöðina
Smáralind í
Kópavogi.
Lóðirnar voru
seldar til nýs fjárfestingasjóðs,
Grunns 1, og er Klasi ehf. eini fjár-
festirinn í honum.
Ingvi Jónasson, framkvæmda-
stjóri Klasa, vonast til að fram-
kvæmdir í svonefndri Smárabyggð
geti hafist eftir ár. Áformað er að
reisa um 500 íbúðir í hverfinu. Upp-
byggingin kostar tugi milljarða. »6
Tugir milljarða króna
í nýja Smárabyggð
Drög að götu í
Smárabyggð.
 Í október var álagning á hvern
bensínlítra 41,25 kr. og 43,30 kr. af
dísilolíulítranum, samkvæmt út-
reikningum FÍB. Runólfur Ólafs-
son, framkvæmdastjóri FÍB, segir
að þetta hafi verið um fjórum krón-
um yfir meðaltalsálagningu olíu-
félaganna á árinu.
Runólfur segir við Morgunblaðið
að hver króna sem olíufélögin
hækkuðu álagningu sína um þýði
350 milljónir króna úr vasa neyt-
enda á ári. »16
Álagning á elds-
neyti hækkaði
Ágúst Ingi Jónsson
aij@mbl.is
Alþjóðlegir matvælarisar eins og
PepsiCo og Nestlé hafa á síðustu ár-
um verið meðal viðskiptavina Matís
og keypt af fyrirtækinu tilteknar
rannsóknir. Hörður G. Kristinsson,
rannsóknastjóri Matís, segir að síð-
ustu ár hafi erlend viðskipti aukist
og þessi erlendu samskipti skapi
fjölda ársverka og skili miklum
tekjum, en fyrirtækið vinnur m.a. að
rannsóknum í líftækni, sjávarútvegi
og matvælavinnslu.
Hlutafélagið Matís ohf. var stofn-
að 2007 og starfa þar um 100 manns
auk meistara- og doktorsnema.
Stærsti hluti tekna Matís kemur úr
erlendu samstarfi eða um 35% sé
miðað við rekstraráætlun fyrir 2014.
Hörður segist að mestu bundinn
trúnaði um samstarfið við Pepsico.
„Þetta eru nokkur verkefni fyrir þá á
sviði matvæla- og lífefnafræði, en Ís-
land og hráefni sem finna má í ís-
lenskri náttúru er nokkuð sem þeir
og fleiri hafa mikinn áhuga á. Árs-
störfin sem þetta skapar skipta okk-
ur miklu máli, en auk þess stuðlar
það að framþróun hjá okkur að vinna
með stórum alþjóðlegum fyrirtækj-
um,“ segir Hörður.
Verkefnið fyrir Nestlé tengdist
frystingu og geymsluþoli á fiski og
var hluti af doktorsnámi Magneu
Karlsdóttur, en fyrirtækið átti upp-
lýsingarnar sem Magnea aflaði. „Það
var svolítið sérkennilegt að þegar ég
varði doktorsverkefnið mitt mátti ég
ekki segja allt sem ég vissi og lang-
aði að greina frá,“ segir Magnea.
50 milljarða virðisauki
Mikill virðisauki hefur fengist með
því að frysta nánast allan makríl sem
veiðist við landið til manneldis. Ef
makríllinn hefði að mestu farið í
mjöl- og lýsisvinnslu á vertíðinni
2013 eins og gerðist fyrstu ár makríl-
veiða við landið hefði verðmætið ver-
ið um tólf milljörðum króna minna
en raunin varð það ár.
Þetta er meðal þess sem fram
kemur í reikningsdæmi sem Sigur-
jón Arason, yfirverkfræðingur Mat-
ís, hefur unnið. Ef þessir útreikning-
ar eru notaðir um vertíðirnar frá
2010 þegar fyrst var farið að frysta
yfir 90% makrílaflans gæti virðis-
aukinn numið um 50 milljörðum á
tímabilinu.
MSpennandi tækifæri »32 og 34
Matvælarisar
kaupa rannsóknir
 Matís í verkefnum fyrir PepsiCo og Nestlé  Rúmlega
þriðjungur af tekjum félagsins úr erlendum samskiptum
Vísindi Hitastigið skiptir miklu máli.
 Síðan bjórbanninu var aflétt hér
á landi árið 1989 hefur sala á jóla-
bjór aukist um 5.850%. Stefán Páls-
son, sagnfræðingur og bjóráhuga-
maður, segir jólabjórinn vera
gamla hefð sem teygi anga sína til
fornu blótanna. Hann fagni því
einnig að Íslendingar séu hættir að
sulla með jólaglögg eins og var gert
hér fyrir nokkrum árum. »28
Sala á jólabjór hefur
aukist um 5.850%
EINFALT
AÐ SKILA
EÐA SKIPTA