Morgunblaðið - 27.11.2014, Blaðsíða 28

28 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 27. NÓVEMBER 2014
SVIÐSLJÓS
Benedikt Bóas
benedikt@mbl.is
Jólabjór í verslunum ÁTVR hefur
verið rifinn út síðan hann kom í
hillurnar þann 14. nóvember. Sala á
jólabjór hefur aukist um 5.850% á
þeim 25 árum sem bjór hefur verið
leyfður hér á landi.
Stefán Pálsson, sagnfræðingur
og annálaður bjóráhugamaður, seg-
ir að jólabjórinn sé ein af fáum
hefðum sem Norðurlöndin hafi lagt
til á hlaðborð bjórmenningar
heimsins. „Jólabjór er ekki stíll
heldur hefð. Það er löng hefð víða
um Skandinavíu að búa til jólabjór
sem er í flottari flöskum og með
ögn betri hráefnum eins og gengur
og gerist í matvælum almennt um
jólin.“
Fyrsti jólabjórinn er þó ekki frá
Norðurlöndum heldur er það Stella
Artois bjórinn sem kom á markað
1926. Hann var markaðsettur í
Kanada sem jólabjór með því að
setja jólastjörnu í miðann. Ekkert
annað. Hann var áfram ljós og létt-
ur lagerbjór. „Það er hægt að fá
allskonar bjór sem jólabjór ef farið
er sunnar í Evrópu. Hjá Norður-
landabúum er hægt að rekja jóla-
bjórsneyslu langt aftur í tímann.
Jólablótin hjá heiðnum mönnum
voru drykkjusamkomur, gamla
ásatrúin gerði ráð fyrir áfengi á
samkomum. Það var hreinlega talið
afbrot að drekka ekki. Þetta
heldur sér þrátt fyrir kristni.“
Erfitt að finna vín
með hangikjötinu
Stefán bendir einnig á mat-
inn sem Norðurlandabúar
borði á hátíð ljós og friðar. Það
séu fá vín sem ná utan um
þann mat, þar henti bjórinn
mun betur.
„Það er auðvitað kaldara
á norðurslóðum og jólin eru
tími reykta kjötsins, ekki
bara á Íslandi heldur í
Skandinavíu. Í gamla daga
var af þessu tilefni brugg-
aður aðeins dekkri bjór,
ögn sterkari og hann hafð-
ur sérlega máttugur í
kringum jólin.
Í seinni tíð kom þetta
með mjög góðri markaðs-
setningu sem Tuborg byrj-
ar með. Nú er búið að
negla það rækilega inn í kollinn á
fólki að þegar talað er um jólabjór
þá þarf hann að vera svolítið reykt-
ari, með karamellu, rauði liturinn
er kominn inn, finnst mér, og hann
á að vera sterkari til að fá smá yl í
kroppinn.
Jólabjórinn passar líka svo of-
boðslega vel við þennan mat sem
við borðum hér á norðurslóð. Það
er í raun heila málið. Hátíðarrétt-
irnir okkar og í Skandinavíu eru
þannig að vín virka ekkert með
þeim.
Það er erfitt að velja vín með
hangikjöti. Flestir bjórar ráða
reyndar ekkert við hangikjöt held-
ur og í staðinn fyrir að drekka vatn
þá fórum við Íslendingar að blanda
malt og appelsín.“
Stefán segir að hann sé feginn
því að bjórmenning sé orðin vin-
sælli en gamla góða jólaglöggið.
„Ég verð nú að segja að það er
framför. Ég sem bjóráhugamaður
fagna slíkum tíðindum.
Bjórsmekk Íslendinga hefur líka
fleygt fram á síðustu árum. Brugg-
húsin komast upp með að setja á
markað hluti, sem eru framsækn-
ari, kryddaðari og annað, sem aldr-
ei hefðu selst fyrir nokkrum árum.
Fyrir vikið eru brugghúsin að nota
negul, krydd, furunálar, viðarkubba
eða jafnvel piparkökur í bjórana
sína. Því hafa opnast möguleikar í
breidd og núna er til dæmis hægt
að vera með 20 tegundir án þess að
þær séu eins.“
Ekki stíll
heldur hefð
 Frá því fyrsti jólabjórinn kom á
markað hér á landi árið 1989 hefur
salan aukist um rúm 5.850%
Morgunblaðið/Ómar
Alltaf að aukast Í ár eru 29 tegundir af jólabjór á boðstólum og 36 mismunandi vörunúmer.
Gamalt og gott Þrjár fréttir úr fréttasafni Morgun-
blaðsins, frá 1991, 92 og 93. Framleiðendur voru
fljótir að átta sig á þorsta Íslendinga í jólabjór.
Sala á jólabjór frá 1989
1989 2013
700.000
600.000
500.000
400.000
300.000
200.000
100.000
0
Heimild: ÁTVR
Sælgæti Þrír
af íslensku
jólabjórunum.
Saga jólabjórsins
» Fyrsti jólabjórinn sem kom á
markað var Stella Artois sem
kom á markað í Kanada 1926.
» Tuborg jólabjór kom á mark-
að í Danmörku 1981.
» Víking setti jólabjórinn sinn
á markað 1990 en enginn ís-
lenskur jólabjór var á boð-
stólum 1989.
» Jólabjór er alla jafna dekkri
en sá bjór sem er boðið upp á
venjulega.
STOFNAÐ1987
einstakt
eitthvað alveg
Ú r v a l e i n s t a k r a m á l v e r k a o g l i s t m u n a e f t i r í s l e n s k a l i s t a m e n n S k i p h o l t 5 0 a | S í m i 5 8 1 4 0 2 0 | w w w . g a l l e r i l i s t . i s
M
ál
ve
rk
:
Si
g
u
rb
jö
rn
Jó
n
ss
o
n