Læknablaðið - 15.03.2004, Blaðsíða 31

FRÆÐIGREINAR / KRANSÆÐAVÍKKANIR
Frumárangur kransæðavíkkana hjá
sjúklingum með sykursýki á Islandi
Ragnar Danielsen
SÉRFRÆÐINGUR í LYF-
LÆKNINGUM OG
HJARTASJÚKDÓMUM
Kristján
Eyjólfsson
SÉRFRÆÐINGUR í
HJARTASJÚKDÓMUM
Hjartadeild Landspítala
Hringbraut.
Fyrirspurnir og bréfaskrif:
Ragnar Danielsen,
Hjartadeild Landspítala
Hringbraut, Reykjavík.
ragnarda@lcindspitali. is
Lykilorð: kransœðavíkkun,
sykursýki, frumárangur,
fylgikvillar.
Ágrip
Inngangur: Erlendar rannsóknir benda til þess að
frumárangur kransæðavíkkana sé lakari hjá sykur-
sjúkum en öðrum kransæðasjúklingum og fylgikvillar
og endurþrengsli algengari. Því var gerður saman-
burður á þessu hér á landi.
Efniviður og aðferðir: Á árunum 1987-2002 voru
gerðar 4435 kransæðavíkkanir, þar af 377 (8,5%) hjá
sykursjúkum. Sjúkraskrár voru kannaðar afturvirkt
með tilliti til klínískra þátta, frumárangurs kransæða-
víkkunar, og fylgikvilla á sjúkrahúsi.
Niðurstöður: Hlutfallsleg tíðni sykursjúkra sem fóru í
kransæðavíkkunjókst á rannsóknartímabilinu úr5,7%
í 10,6% (p=0,001). Hjá sykursjúkum í samanburði við
sjúklinga án sykursýki var meðalaldur hærri (64 ± 10
á móti 62 ±10 ár; p=0,002) og konur voru hlutfallslega
fleiri. Meðal sykursjúkra var tíðni háþrýstings, hækk-
aðs kólesteróls og virkrar reyktóbaksfíknar hærri.
Algengara var að sykursjúkir hefðu fyrri sögu um
hjartadrep, opna hjáveituaðgerð, kransæðavíkkun,
hvikula hjartaöng og þriggjaæða sjúkdóm. Klínísk
endurþrengsli sem aftur þurftu víkkunaraðgerð voru
ekki marktækt algengari hjá sjúklingum með sykur-
sýki í samanburði við aðra (13,3% á móti 10,8%; p=
0,15). Frumárangur kransæðavíkkana var jafn góður
hjá sjúklingum með og án sykursýki (93% á móti
92%). Þörf á bráðri hjáveituaðgerð eftir víkkun var
sambærileg hjá hópunum, en meðal sykursjúkra var
meira en þreföld hækkun á kreatínínkínasa-MB fá-
tíðari. Hins vegar var dánartíðni í sjúkrahúslegu
marktækt hærri hjá sykursjúkum en öðrum (1,1% á
móti 0,3%; p=0,04). í fjölþáttagreiningu voru mark-
tækir spáþættir fyrir dauða í sjúkrahúslegu: Bráð krans-
æðavíkkun vegna ST-hækkunar hjartadreps, fjöldi
þrengdra kransæða, sykursýki og aldur, en greind
kólesterólhækkun var verndandi þáttur.
Ályktun: Frumárangur kransæðavíkkana hér á landi
er sambærilegur hjá sjúklingum með og án sykursýki.
Fáir sjúklingar létust í kjölfar kransæðavíkkunar, en
hjá sykursjúkum var dánartíðni í sjúkrahúslegu þó
hærri en hjá öðrum sjúklingum.
Inngangur
Æðakölkunarsjúkdómar er algengir hjá sjúklingum
með sykursýki og þeir fá oftar kransæðasjúkdóm og
hjartadrep en einstaklingar sem ekki hafa sykursýki
(1, 2). Langtímahorfur sjúklinga með greinda sykur-
sýki eru svipaðar og hjá þeim sem ekki hafa sykur-
sýki en hafa fengið hjartaáfall og fylgikvillar og dán-
ENGLISH SUMMARY
Danielsen R, Eyjólfsson K
Percutaneous coronary intervention in icelandic
diabetic patients
Læknablaðið 2004; 90: 227-32
Introduction: Several studies suggest that the primary
success of percutaneous coronary intervention (PCI) is
less in diabetic patients than others and that complica-
tions and restenosis are more frequent. This was therefore
assessed in icelandic diabetic patients.
Methods: From 1987 to 2002 a total of 4435 PCI's were
performed and of these 377 (8.5%) were in diabetic
patients. The clinical background of the patients, primary
success after PCI, and in-hospital complications, were
retrospectively assessed.
Results: The relative frequency of diabetics undergoing
PCI increased significantly during the study period from
5.7% to 10.6% (p=0.001). In diabetic compared with non-
diabetic patients, the mean age was higher (64 ± 10
versus 62 ± 10 years; p=0.002), and women were more
frequent. Hypertension and hypercholesterolaemia were
more common in the diabetics and a larger proportion of
them were current smokers. Further more, diabetics more
frequently had a previous history of myocardial infarction,
coronary artery bypass surgery, PCI, unstable angina and
triple-vessel disease. The overall use of stents was similar
in the groups, as was PCI for clinical restenosis (13.3%
versus 10.8%; p=0.15). The primary success rate was
comparable in diabetics and non-diabetics (93% versus
92%). The need for acute coronary bypass post-PCI was
similar in the groups, whereas diabetics more rarely had a
three fold increase in creatinine kinase-MB values. Overall,
in-hospital mortality was low (0.4%), but higher in diabetic
than non-diabetic patients (1.1 % versus 0.3%; p=0.04). By
multivariate analysis, significant independent predictors of
in-hospital mortality were: Primary PCI for acute ST-
elevation infarction, number of stenotic coronary vessels,
diabetes and age, while the presence of hypercholester-
olemia was an inverse predictor.
Conclusion: The primary success rate for PCI is compa-
rable in icelandic diabetic and non-diabetic patients. Al-
though few patients died in hospital after PCI, the diabetic
patients did have a higher in-hospital mortality rate.
Key words: percutaneous coronary intervention, diabetes,
primary success, complications.
Correspondance: Ragnar Danielsen,
ragnarda@landspitati.is
arlíkur sykursjúkra eftir hjartadrep eru meiri en hjá
öðrum (2, 3). Dauði í sjúkrahúslegu eftir opna hjá-
veituaðgerð á kransæðum er algengari hjá sykursjúk-
Læknablaðið 2004/90 227