Læknablaðið - 15.03.2004, Blaðsíða 46

UMRÆÐA & FRÉTTIR / FRÁ LÆKNADÖGUI
starfi sínu. Það er því full ástæða til að hvetja þá til að
kynna sér þessar reglur sem fá má hjá Landspítalan-
um og Barnaverndarstofu.
Hvað gerir barnaverndarnefnd?
Síðasti ræðumaður þessa fróðlega málþings var full-
trúi Barnaverndarstofu, Annie Haugen félagsráð-
gjafi. Hún skýrði frá því hvað tekur við þegar tilkynn-
ing hefur borist um grun um að barn sé beitt ofbeldi.
í máli hennar kom fram að á árinu 2002 bárust barna-
verndaryfirvöldum tæplega 4500 slíkar lilkynningar
en af þeim barst rúmlega helmingur frá lögreglu. Frá
heilsugæslu, læknum og sjúkrahúsum bárust 246 til-
kynningar þetta ár.
Barnaverndarnefndir eru starfandi lögum sam-
kvæmt í hverju sveitarfélagi en nefndunum hefur fækk-
að verulega á undanförnum árum, bæði vegna sam-
einingar sveitarfélaga og af því að sveitarfélög hafa
sameinast um rekstur slíkra nefnda. Nú eru nefndirn-
ar 34 og hafa nær allar sérhæft starfsfólk en Reykja-
vík er eina sveitarfélagið sem starfrækir sérstaka
barnaverndarskrifstofu.
Eftir að tilkynning berst er lagt mat á hana og leit-
að svara við þessum spurningum: Bendir eitthvað til
þess að bamið sé í hættu eða að það sé vanrækt? A
stofnunin í fórum sínum einhverjar upplýsingar sem
rökstyðja gruninn? Hver tilkynnir og hvernig eru
tengslin við barnið og fjölskylduna? Pessi könnun
getur staðið í allt að þrjá mánuði en árið 2002 var það
niðurstaða barnaverndarnefnda að 1017 tilkynning-
ar, eða tæplega fjórðungur, krefðust frekari aðgerða.
Vanræksla var algengasta niðurstaðan en ofbeldi kom
við sögu í 144 málum, þar af var helmingurinn af kyn-
ferðislegum toga. Vímuefnaneysla foreldra eða barna
kom við sögu í fjórðungi tilvika og í 12 tilvikum var
heilsa eða líf ófædds barns talið í hættu.
Úrræði barnaverndarnefnda geta verið þau að
veita foreldrum og börnum stuðning inni á heimilinu,
svo sem með því að útvega tilsjónarmann eða stuðn-
ingsfjölskyldu, aðstoða foreldra til að leita sér með-
ferðar og veita þeim ráðgjöf. í sumum tilvikum er
heimilið haft undir eftirliti og gefin fyrirmæli um að-
búnað. Sé það mat barnaverndarnefnda að foreldrar
séu ekki færir um að hafa börnin hjá sér er þeim út-
vegað fósturheimili. Einnig er til í dæminu að börn
og/eða foreldrar séu vistaðir á heimili eða stofnun til
umönnunar eða meðferðar.
Þegar Annie Haugen lauk máli sínu var komið há-
degi og blaðamaður ákvað að sleppa málþinginu sem
hann hafði merkt við eftir hádegið. Þar átti að fjalla
um sjálfsvíg og sjálfsskaða ungmenna á Islandi. Þetta
var alveg nóg fyrir einn dag af svo góðu.
242 Læknablaðið 2004/90