Læknablaðið - 15.03.2004, Page 55
UMRÆÐA & FRÉTTIR / SÁTTMÁLI LÆKNA UM FAGMENNSKU
að sáttmálinn sé afrakstur vinnu sem fram fór á
vegum samtaka bandarískra lyflækna (American
College of Physicians-American Society of Inter-
nal Medicine og American Board of Internal
Medicine) og Evrópusamtaka lyflækna (European
Federation of Internal Medicine). Samtök lyf-
lækna í Bandaríkjunum hafa lengi verið mjög öfl-
ug og á undanförnum árum hafa samtök evr-
ópskra lyflækna verið að sækja í sig veðrið í takt
við samrunaferlið sem nú stendur yfir í Evrópu.
Pau hafa í vaxandi mæli leitað eftir samstarfi við
bandarísku samtökin og sáttmálinn er eitt þeirra
sameiginlegu verkefna sem komið hafa út úr því.
„Vinnan við sáttmálann hófst árið 1999 og hann
var fyrst birtur samtímis í Lancet og Annals of
Internal Medicine ári síðar.“
- En hvað um aðra lækna, gætu þeir ekki skrif-
að undir svona sáttmála?
„Jú, enda hafa mörg sérgreinafélög lækna gert
hann að sínum, hann hefur verið birtur í fjölmörg-
unt fagtímaritum lækna og kynntur á læknaþing-
um um allan heim. Pað sýnir að sáttmálinn höfðar
til allra lækna þótt lyflæknar hafi tekið að sér að
setja hann saman.
Astæðan fyrir því að lyflæknar tóku þetta frum-
kvæði er kannski ekki síst sú að kostnaðaraukn-
ingin sem orðið hel'ur í heilbrigðiskerfinu snertir
þá mikið og jafnvel meira en aðra lækna. Lyflækn-
ar fást fyrst og fremst við langvinna sjúkdóma og
sjúklingar þeirra eru að stórum hluta aldraðir ein-
staklingar. Stöðugt er unnið að þróun nýrra og
betri lyfja til að meðhöndla þessa sjúkdóma og því
fylgir gífurlegur kostnaður. Þeir eiga því oft á
hættu að blandast í hagsmunaárekstra sem verða
milli sjúklinga, stjórnenda sjúkrastofnana og lyfja-
fyrirtækja. Það er mikilvægt fyrir lækna að halda
uppi góðum samskiptum við alla þessa aðila. Sam-
skipti lækna og lyfjafyrirtækja eru viðkvæmt mál
og ekki sama hvernig á því er haldið.
Önnur ástæða fyrir þessu frumkvæði er að mörg-
um fannst að rödd lækna væri orðin veik og áhrif
þeirra á stefnumótun heilbrigðismála þverrandi.
Þeir hafa misst nokkuð af því trausti sem þeir hafa
notið, ekki í samskiptum við sjúklinga heldur sem
faghópur og stétt. Það hafa orðið til fjölmargar
aðrar fagstéttir en framhjá því verður ekki horft að
læknar hafa mikla sérstöðu innan heilbrigðis-
kerfisins. Sú sérstaða er ekki alltaf virt sem skyldi,
svo sem þegar verið er að skipa fjölmenna starfs-
hópa um uppbyggingu heilbrigðisþjónustu og gjarn-
an látið nægja að hafa einn lækni.“ Það er mikilvægt
að nýta betur þekkingu lækna á þessum vettvangi.
Aðild að Evrópusamtökum lyflækna
Félag íslenskra lyflækna hefur gengið til samstarfs
við Evrópusamtök lyflækna og varð nú á haust-
dögum 29. aðilarfélag þeirra. í framhaldi af því var
ákveðið að þýða sáttmálann og fá hann birtan.
Önnur verkefni samtakanna snúa að samhæfingu
á skipulagi og störfum lyflækna í Evrópu, svo sem
hvað varðar kröfur í framhaldsnámi og til sér-
fræðiviðurkenningar, símenntun og fleira.
„Það ríkir mikið ósamræmi milli einstakra
landa í Evrópu á þessum sviðum og það er mikið
hagsmunamál íslenskra lækna að reynt sé að sam-
hæfa þessar kröfur því þeir leita sér framhalds-
menntunar í mörgum löndum Evrópu. Evrópu-
samtökin eru vettvangur þeirrar samræmingar og
sérgreinafélög lyflækna snúa sér þangað með slík
mál. Samtökin sinna einnig vísindastarfi og halda
vísindaþing annað hvert ár. Þau hafa líka áhuga á
að taka þátt í sameiginlegri stefnumótun í heil-
brigðismálum álfunnar," sagði Runólfur Pálsson
að lokum.
Runólfur Pálsson
formaður Félags íslenskra
lyflœkna og sérfrœðingur í
nýrnalœkningum á
Landspítala.
Læknablaðið 2004/90 251