Læknablaðið - 15.03.2005, Qupperneq 47

ÞING SKURÐLÆKNA, SVÆFINGA- OG GJÖRGÆSLULÆKNA / ÁGRIP ERINDA OG VEGGSPJALDA
E 32 Úrnám bugaristils með aðstoð kviðsjár á Landspítala
1999-2003
Fjalar Elvarsson1, Tómas Jónsson1, Páll Helgi Mölleru
'Skurðlækningadeild Landspítala Hringbraut, 2læknadeild Háskóla Islands
pallm@lsh.is
Inngangur: Úrnám ristils með kviðsjártækni var fyrst framkvæmd
1991. Aðgerðin er talin örugg og er tíðni fylgikvilla sambærileg-
ur við opna aðgerð. Kostir kviðsjáraðgerðar eru verkjaminni
sjúklingar, styttri sjúkrahúslega og að einstaklingar nái fyrr fullri
vinnufærni. Markmið þessarar rannsóknar var að skoða árangur
af úrnámi á bugaristli með hjálp kviðsjár á Landspítala.
Efniviður og aðferðir: Um er að ræða alla sjúklinga sem gengust
undir úrnám á bugaristli með hjálp kviðsjártækni á tímabilinu 1.
janúar 1999 til 31. desember 2003. Sjúklingarnir voru fundnir í
tölvukerfi Landspítala. Sjúkraskýrslur voru skoðaðar með tilliti
til ábendingar fyrir aðgerð, fylgikvilla í og eftir aðgerð, fæðuinn-
töku og lengd sjúkrahúsdvalar.
Niðurstöður: Á tímabilinu voru framkvæmdar 47 aðgerðir.
Ávallt var um valaðgerð að ræða. Ábendingar fyrir aðgerð voru
endurteknar sarpbólgur (n=35), sarpbólga einu sinni (n=9),
garnaflækja, bugaristilshaull og krabbamein í bugaristli. Karlar
voru 20 og konur 27. Meðalaldur sjúklinga var 51 ár (bil: 27-77).
Meðalaðgerðartími var 160 mínútur (bil : 100-290). Breytt var
yfir í opna aðgerð í tveimur tilfellum.
Meðalblæðing í aðgerð var 217 mL (n=45). Meðaltími þar til
sjúklingar neyttu fljótandi fæðu var 2,1 dagur (bil: 0-8) en fastrar
fæðu 3,2 dagar (bil:l-9). Meðallegutími var 6,2 dagar (bil: 3-18).
Fylgikvillar eftir aðgerð voru blæðing (n=2), þar af þurfti einn
enduraðgerð vegna þessa, þvagfærasýking (n=l), sárasýking
með rofi (n=2), samgötunarleki (n=l), kviðarholssýking (n=2),
samgötunarþrenging (n=l), haull í skurðsári (n=4), en af þeim
fengu tveir sjúklinganna sárasýkingu. Meðallengd bugaristils
sem var fjarlægður var 13,7 cm (bil: 7-22). Bólga var til staðar
við aðgerð í 21,3% tilfella.
Ályktun: Aðgerðartími, fjölda legudaga og tíðni fylgikvilla er
sambærilegur og við erlendar rannsóknir. Úrnám bugaristils
með kviðsjártækni er örugg aðgerð með lága tíðni fylgikvilla og
færri legudögum en við opnar aðgerðir.
Ágrip veggspjalda
V 1 Þróun hvekkaðgerða á FSA 1992-2002
Valur Þór Marteinsson
Handlækningadeild Fjórðungssjúkrahússins á Akureyri
valmart@fsa.is
Inngangur: Talsverðar breytingar hafa orðið síðustu 20 árin á
tíðni hvekkaðgerða um þvagrás vegna þvaglátaeinkenna eða
fylgikvilla þeirra. Tilgangur rannsóknarinnar var að athuga
breytingar á ýmsum mikilvægum þáttum slíkra aðgerða (ábend-
ingum, áhættu, fylgikvillum, dánartíðni, legudaga) og hvort
endurskoða ætti þá eða annað þeim tengt.
Efniviður: Farið var yfir þrjú tímabil á H-deild FSA. Tímabil
A=1992-94 (n=72), B=04.1995-01.1996 (n=48) og C=01.1997-
04.2002 (n=36). Á tímabili B og C voru allar aðgerðir fram-
kvæmdar af sama lækni með svipaðar verklagsreglur. Aðeins
voru teknir með þeir er höfðu hvekkauka sem aðalgreiningu
(krabbameinssjúklingar útilokaðir). Tímabil A var skráð aftur-
virkt, en B og C á framsæjan hátt.
Niðurstöður: Helstu niðurstöður má sjá í töflu að neðan (niður-
stöður gefnar sem fjöldi (n), miðtala* og prósentur).
A=1992-1994 (%) B=04.1995- 01.1996 (%) 0=01.1997- 04-2002 (%)
Þvagteppa(n) 17 23,6 19 39,6 22 61,1
ASA* (1-5) 2 2 2
Aldur* (ár) 71 70 77
Fylgikvillar <6 v. (n) 14 19,4 1 2,1 3 8,3
Blóðgjöf (n) 9 12,5 3 6,2 0 0
Dánartíöni <30 dagar (n) 1 1,4 0 0 0 0
Legudagar eftir aögerð* 7 5 3
Ályktanir: Aldur sjúklinga hækkar og þvagteppusjúklingum
fjölgar án þess þó að eiginleg aukning verði á fylgikvillum eða
blóðgjöfum. Legudögum fækkar eftir aðgerð. Ein helsta ábend-
ing slíkra aðgerða - þvagteppa - hefur aukist mjög á umræddu
tímabili, sem leiðir líkur að því að sjúklingar leiti vart nægilega
fljótt til læknis, einkenni séu dulin eða meðferð sú sem gefin
hefur verið skili ekki tilætluðum árangri til lengri tíma litið.
V 2 Árangur nýrnanámsaðgerða með kviðsjártækni og
aðstoð handar
Valur Þór Martuinsson, Hafsteinn Guðjónsson, Sigurður M. Albertssson
Handlækningadeild Fjórðungssjúkrahússins á Akureyri
valmart@fsa.is
Inngangur: Kviðsjáraðgerðir á nýrum með aðstoð handar (hand-
assisted laparoscopic nephrectomy) hafa verið framkvæmdar á
FSA síðan 2001. Tilgangur rannsóknarinnar var að gera grein
fyrir niðurstöðum slíkra nýrnanámsaðgerða.
Efniviður og aðferðir: Framvirk skráning var gerð hjá öllum sjúk-
lingum er undirgengust nýrnanám á tímabilinu 16.10.02-15.12.04
á H-deild FSA. Tólf sjúklingar fóru í slíka aðgerð og enginn
var útilokaður. Öllum var fylgt eftir. Notuð voru hefðbundin
kviðsjárspeglunartæki auk GelPort™. Aukalega voru gerðar gall-
blöðrutaka, ófrjósemisaðgerð og ástunga á eggjastokkabelgmein
hjá þremur. Niðurstöður gefnar sem miðtala, bil og ± 95 vikmörk.
Niðurstöður: Miðtala aldurs var 61,5 ár (±10,6), ASA 2 (±0,18)
og líkamsþyngdarstuðull 23,2 (±1,74). Heildarlegutími var 6
(±2,57) dagar og 4,5 (±2,07) dagar eftir aðgerð. Aðgerðartími var
Læknablaðið 2005/91 271