Læknablaðið - 15.07.2006, Qupperneq 49
UMRÆÐA & FRÉTTIR / LÆKNAR Á HLAUPUM
Vestfirska smalagenið
Þrátt fyrir að hafa hlaupið mikið og tekið þátt í
fjöldamörgum keppnishlaupum segist Trausti hafa
verið mjög lítið frá vegna meiðsla eða annarra
álagseinkenna. Hann kveðst þakka það ýmsu en
góð gen séu þó mikilvæg. „Það hjálpar að hafa
góð hlaupagen og í minni ætt var á árum áður
mikið um sprettharða vestfirska smala. Amma
mín sagði að ég hefði fengið smalagenið og það
getur meira en verið því ég hef alveg sérstaklega
gaman af því að hlaupa fjallahlaup. En ég hef þó
fundið fyrir álagseinkennum ef ég hleyp mikið án
tilbreytingar. Það er mjög mikilvægt að breyta til,
til dæmis með sundi og hjólreiðum og ég hef smám
saman gert meira af því og byrjaði í fyrra að taka
þátt í þríþraut þar sem er synt, hjólað og hlaupið
ákveðnar vegalengdir.“
Þess er reyndar skemmst að minnast að
einn kollega Trausta úr læknastétt, Höskuldur
Kristvinsson skurðlæknir, lauk með glæsibrag
svokallaðri Járnkarlskeppni (Ironman) í Arizona
í Bandaríkjunum fyrr á þessu ári. Trausti segist
einmitt vera með þessa keppni í huga á næsta ári
(þegar hann verður fimmtugur) og þar er ekki
fengist við neina smámuni því synt er 3,8 km, hjól-
að 180 km og loks er hlaupið maraþon 42,2 km án
hvílda.
„Ég tók þátt í stuttri þríþraut í fyrrahaust þar
sem byrjað var með 700 metra sundi í Bolungarvík,
hjólað um Óshlíðina 17 km og loks hlaupið 7 km
á ísafirði. Það var ógleymanleg upplifun og mér
fannst sérstaklega gaman að enda á því að hlaupa
því ég er lítill sundmaður en náði nokkrum á
hlaupunum í lokin.“
Hvaða ráð hefur Trausti fyrir þá sem gætu nú
hugsað sér til hreyfings eftir þennan lestur. „Það
er auðvitað mikilvægt að byija hæfilega rólega
og síðan má ekki gefast upp. Það þarf að reyna
að hafa ánægju af hreyfingunni. Ef þetta verður
leiðinlegt, þá hættir fólk. En allir ættu að geta
fundið einhverja hreyfingu við sitt hæfi. Það er
mjög auðvelt að byrja að hlaupa því það eina sem
þarf eru góðir skór. Einnig er gott að eiga fatnað
úr gerviefnum sem hleypa svita og raka út og eru
vatnsheld fyrir rigningu."
Nú eru margir sem telja að það sé alls ekki gott
fyrir skrokkinn að hlaupa mikið. Hné, sinar og liðir
fari illa og best sé bara að fara sér hægt og stíga
varlega til jarðar.
„Ég er sannfærður um að það er hollt fyrir hnén
að hlaupa ef ekki er verið að slást um bolta. Ég
þekki dæmi um að fólki hafi batnað í hnjám við
hlaupa skynsamlega, það styrkir vöðva í kring um
hnén. Allt sem ekki er notað hæfilega, bilar. Þetta
gildir jafnt um heilann sem önnur líffæri mann-
skepnunnar. Eitt af því besta við að hlaupa er hvað Trausti á hlaupum.
maður fær góða hvfld fyrir heilann. Fyrir mig er
hálftímahlaup eftir erfiða vakt á við tveggja tíma
svefn. Ég endurnærist algjörlega."
Geta allir hlaitpið?
„Það er erfitt fyrir þá sem eru mjög þungir eða
gigtveikir að hlaupa. En ég þekki mörg dæmi þess
að ef farið er varlega af stað þá léttist fólk jafnt
og þétt um leið og það styrkist og úr verða hörku-
hlauparar að lokum.“
Þegar Trausti er spurður að því hvort konur
þurfi að gæta að einhverju öðru en karlar varðandi
hlaup þá segir hann svo ekki vera. „Stúlkur sem
stunda langhlaup þurfa þó að vera meðvitaðar um
hættuna á að fá ákveðin lystarstolseinkenni. Svo
er auðvitað rétt að vera meðvitaður um að hlaup
geta orðið að áráttu og ofþjálfunareinkenni eru
neikvæða hliðin á hlaupaiðkun. Mörgum ástríðu-
hlauparanum líður illa ef hann kemst ekki út að
hlaupa á hverjum degi en sjálfur hef ég reynt að
vera sáttur þó ég komist ekki daglega því hæfileg
hvfld er jafnmikilvæg og æfingarnar.“
Sjá nánar:
www.hlaup.is
h ttp://malbein.net/blog/
www.ATC.gl
www.triceland.net
Læknablaðið 2006/92 557