Þjóðlíf - 01.03.1986, Qupperneq 17

GEORGE BUSH
Þorir hann?
Möguleikar George Bush
varaforseta Bandaríkjanna á aö
vinna forkosningarnar í Repú-
blikanaflokknum 1988 eru frem-
ur háöir heppni en því hverjir
mótframbjóöendur hans veröa.
Óhagstæð efnahagsþróun,
vandræði á alþjóðavettvangi,
minnkandi vinsældir Reagans
forseta eöa tap í fyrstu forkosn-
ingum - allt þetta getur haft al-
varlegar afleiðingar fyrir mögu-
leika Bush.
Bush, sem er 61 árs, hefur
undanfarið veriö aö leggja drög
að kosningabaráttu sinni.
Snemma á síðasta ári stofnaði
hann kosningasjóð, sem hann
nefndi því háleita nafni Framtíð
Ameríku. Nú leggur hann alla
áherslu á að afla fylgis í Michig-
an-fylki, þar sem forkosningar
Repúblikanaflokksins hefjast
næsta sumar. Bush reyndi að ná
útnefningu flokksins fyrir kosn-
ingarnar 1980, en hafði ekki ár-
angursem erfiði. Kjósendur voru
ekki ginnkeyptir fyrir frekar frjáls-
lyndum skoðunum hans, en
tengsl Bush við „frjálslyndari
arm“ Repúblikanaflokksins
gerðu hann að kjörnu varafor-
setaefni fyrir Reagan.
Fjölmiðlar gagnrýndu Bush
tyrirframmistöðu hans í kapp-
ræðum við Geraldine Ferraro
1984, en hún var varaforsetaefni
demókrata. Sú stefna Bush að
styðja Reagan í hvívetna hefur
einnig verið gagnrýnd af ýmsum,
sem saka hann um skoðana-
leysi.
Varaforsetinn hefur lítt haft sig
íframmi á hinum pólitíska vett-
vangi og jafnan haldið sig í
skugga forsetans, ef þess hefur
verið kostur. Hefur það án efa
Gary Hart, öldungardeildar-
Þingmaðurinn frá Colorado, hélt
tyrirlestra um gjörvöll Bandaríkin
s síðasta ári til þess að safna fé
UPP í 3,5 milljón dollara skuld,
s®ni hann á enn ógreidda frá
kosningabaráttunni 1984. Margir
stjórnmálasérfræðingartelja, að
létt mjög samstarfið við ráðgjafa
forsetans og dregið úr gagnrýni
hægri aflanna innan flokksins,
sem hafa álitið Bush full frjáls-
lyndan í skoðunum. Til að bæta
stöðu sína hefur Bush undanfar-
ið reynt að sýna og sanna að
hann sé enginn eftirbátur forset-
ans í íhaldsemi. Bush nýtur
stuðnings kristinna hægri
manna undirforystu bókstafstrú-
armannsins Jerry Falwell, en
samtök hans, Siðferðilegi meiri-
hlutinn, eru þekkt af flestu öðru
en frjálslyndi. Seint á síðasta ári
sýndu skoðanakannanirað
Bush hafði vinninginn fram yfir
Jack Kemp hjá íhaldsömum
kjósendum, sem studdu Reagan
ísíðustu kosningum.
Þótt Bush sé baráttumaður er
Ijóst, að velgengni hans í vænt-
anlegum forkosningum er háð
því að ekkert beri út af hjá yfir-
manni hans á þessu kjörtímabili.
Svo er að sjá hvort maðurinn,
sem staðið hefur í skugga Reag-
ans í tæp sex ár, sé fær um að
axla byrðar forsetaembættisins.
fyrirlestrarnir hafi ekki síður verið
liður í kynningarherferð þing-
mannsins, sem nú ertalinn lík-
legasti forsetaframbjóðandi
demókrata eftir að Edward
Kennedy lýsti því yfir að hann
gæfi ekki kost á sér.
I forkosningunum fyrir kosn-
ingarnar 1984 kom Hart fram á
sjónarsviðið sem hinn óvænti
sigurvegari. Áðuren demókratar
héldu landsfund sinn, þarsem
endanleg útnefning fór fram,
hafði Hart unnið 12 forkosningar
og 13 fulltrúafylki. Þá kynnti Hart
sig sem fulltrúa nýrra hugmynda
sem Demókrataflokkurinn þarfn-
aðist á tímamótum kynslóða-
skipta innan flokksins, eins og
hann orðaði það.
Blaðamenn komust að því
snemma í kosningabaráttunni
1984 að Hart hafði sagt rangt til
um aldur sinn. Síðar kom einnig í
Ijós að hann hafði stytt nafn sitt
úr Hartpence í Hart, - smámunir
sem þó áttu eftir að baka honum
vandræði. Nýlega lýsti hann því
yfir að hann hygðist ekki gefa
kost á sér til endurkjörs sem
öldungardeildarþingmaður á
þessu ári. Er það talin sönnun
þess að hann ætli að einbeita
sér að því að verða valinn for-
setaefni demókrata 1988.
Hart hefur starfað í sjö ár í
þeirri fastanefnd öldungar-
deildarinnar, sem fjallar um mál-
efni hersins. Er það skoðun
hans, að herinn sé of háður
flóknum vopnabúnaði. Hartvill
frekar leggja áherslu á góða
þjálfun og einfaldar flugvélar og
skip, sem séu snör í snúningum.
Þá segir hann, að hermenn ættu
að eyða meiri tíma í að lesa sér
til um hernaðarlist í stað þess að
Jack Kemp hefur oft verið kall-
aður John Kennedy Repúblik-
anaflokksins vegna útlitsins og
góðrarframkomu ísjónvarpi. Þá
hefur ferill hans sem fótbolta-
manns á árum áður enn aukið
hróður hans.
Á síðustu tveimur árum hefur
Kemp ferðast vítt og breitt um
Bandaríkin til að kynna sig og
málstað sinn. Samkvæmt skoð-
anakönnun sem dagblaðið Was-
hington Post og ABC-sjónvarps-
stöðin gerðu á miðju síðasta ári
hefur þingmaðurinn haft erindi
sem erfiði. Könnunin sýndi að
Kemp hafði þá mest fylgi sem
næsti forseti Bandaríkjanna
meðal efnaðasta hluta kjósenda.
Kemp er 49 ára gamall og hef-
ur fram að þessu vakið mesta
athygli fyrir skattalækkunartil-
lögur sínar, en þær voru grund-
þurfa að berjast við „kerfið", eins
og raunin sé í dag. Hart styður
samdrátt í vopnakapphlaupi
stórveldanna og er á móti að-
stoð við skæruliða í Nicaragua
og stjórnvöld í El Salvador.
Hart hefur gefið kjósendum í
skyn, að hann sé ekki allskostar
ánægður með sjálfan sig og for-
tíð sína. Sumirsegja, að kjós-
endur eigi ekki erfitt með að
skilja hugmyndir hans, en þeir
eigi erfitt með að skilja sjálfan
manninn. Hann þykir hafa staðið
sig mjög vel í fyrirlestraherferð
sinni, og hafa viðstaddir sagt að
andrúmsloftið á þeim hafi verið
einna líkast því er Kennedy
heitinn forseti hélt fyrirlestra.
völlurinn fyrirskattaniðurskurði
Reagans forseta árið 1981. Á
landsfundi repúblikana 1984
festi Kemp sig í sessi sem leið-
togi „nýja hægri armsins'1 og
náði að koma mörgum sjónar-
miða sinna að í stefnuskrá
GARYHART
Nýr Kennedy?
JACK KEMP
• •
Onnur atlaga?
ÞJÓÐLÍF 17