Læknablaðið - 01.02.2015, Blaðsíða 3

LÆKNAblaðið 2015/101 71
læknablaðið
the icelandic medical journal
www.laeknabladid.is
Hlíðasmára 8
201 Kópavogi
sími 564 4104
Útgefandi
Læknafélag Íslands
Læknafélag Reykjavíkur
Ritstjórn
Engilbert Sigurðsson,
ritstjóri og ábyrgðarmaður
Gerður Gröndal
Hannes Hrafnkelsson
Magnús Gottfreðsson
Sigurbergur Kárason
Tómas Guðbjartsson
Þórdís Jóna Hrafnkelsdóttir
Tölfræðilegur ráðgjafi
Thor Aspelund
Ritstjórnarfulltrúi
Védís Skarphéðinsdóttir
vedis@lis.is
Blaðamaður og
ljósmyndari
Hávar Sigurjónsson
havar@lis.is
Auglýsingastjóri og ritari
Sigdís Þóra Sigþórsdóttir
sigdis@lis.is
Umbrot
Sævar Guðbjörnsson
saevar@lis.is
Upplag
1800
Áskrift
12.400,- m. vsk.
Lausasala
1240,- m. vsk.
Prentun, bókband
og pökkun
Prenttækni ehf.
Vesturvör 11
200 Kópavogi
© Læknablaðið
Læknablaðið áskilur sér rétt til að birta
og geyma efni blaðsins á rafrænu
formi, svo sem á netinu. Blað þetta má
eigi afrita með neinum hætti, hvorki að
hluta né í heild, án leyfis.
Fræðigreinar Læknablaðsins eru
skráðar (höfundar, greinarheiti og
útdrættir) í eftirtalda gagnagrunna:
Medline (National Library of Medicine),
Science Citation Index (SciSearch),
Journal Citation Reports/Science
Edition og Scopus.
The scientific contents of the Icelandic
Medical Journal are indexed and abst-
racted in Medline (National Library
of Medicine), Science Citation Index
(SciSearch), Journal Citation Reports/
Science Edition and Scopus.
ISSN: 0023-7213
Sævar karl Ólason (f. 1947) hefur verið gagntekinn af
málverkinu síðustu ár og þróað myndmál sitt af mikilli
elju. Hann hefur sótt nám hér á landi sem og erlendis
og lagt stund á módelteikningu. Myndlist Sævars Karls
hefur þennan tíma endurspeglað
ólík áhrif og ýmist verið fígúratíf,
abstrakt eða einhvers staðar þar
á mörkunum. Undanfarið hefur
áhersla hans verið á abstrakmál-
verk af stærri gerðinni sem hann
málar bæði á hefðbundinn striga en
einnig á fundið efni eins og vínyldúk
sem ætlaður er undir auglýsinga-
skilti. Þannig fæst fram sérstök
áferð í verkunum sem ýtt er undir
með málunartækni þar sem þunnur
og mattur litur kallast á við þykkan
lit og glansandi.
Verkið sem varð fyrir valinu
að þessu sinni er án titils og frá
árinu 2014. Það gefur til kynna frekari andstæður sem
listamaðurinn hefur ánægju af að stilla saman. Þar má sjá
samspil dökkra og ljósra litatóna sem ýta undir þrívídd
og dýpt í myndfletinum. Einn litur leggst yfir annan og
þótt málað sé með frjálsum og kröftugum pensilstrokum
virðast lóðréttar og láréttar hreyfingar mynda kerfis-
bundið net eða vef. Í bakgrunni glittir í dekkstu tónana
sem lyfta hinum heitu og björtu upp á yfirborðið. Víða má
sjá að málningin hefur lekið og eins er þar að finna heilu
sletturnar. Maður fær á tilfinninguna að kraftur og sveifla
einkenni sköpunarferli slíkra verka og hugsar með sér
að gaman væri að vera fluga á vegg
á vinnustofunni. Þessi litríka mynd er
195 x 200 cm á kant og máluð með
ýmsum hefðbundnum og óhefð-
bundnum efnum á striga.
Sævar Karl hefur verið viðloðandi
myndlist alla tíð. Hann stýrði um árabil
sýningarsal í tengslum við fataverslun
sína sem varð með tímanum þekktur
viðkomustaður í myndlistarsenu
Reykjavíkur. Þá hefur hann lengi
safnað myndlist ásamt eiginkonu sinni
og var haldin sýning á safneign þeirra
í Gerðarsafni árið 2008. Sævar Karl
dvelur nú ýmist í München, Þýska-
landi, eða hér í Reykjavík. Hann er
með vinnustofur á báðum stöðum og hélt nýverið sýningu
í Listasal Mosfellsbæjar sem hann kallaði Túnglskin um
hábjartan dag. Þar var einmitt málverkið til sýnis sem hér
er á kápunni. Framundan er þátttaka í samsýningu í Fen-
eyjum sem haldin verður í sumar á meðan hinn vinsæli
myndlistartvíæringur borgarinnar er í gangi.
Markús Þór andrésson
L I S T A M A Ð U R M Á N A Ð A R I N S
Sagan í 100 ár
Í tilefni af 100 ára afmæli Læknablaðsins gerðu ritstjórn, starfsfólk og útgáfustjórn
sér glaðan dag og snæddu saman á veitingastaðnum Dilli, Hverfisgötu 12. Þar
voru allir réttir hver öðrum ævintýralegri og betri, og hefðum við viljað veita
staðnum Michelin-stjörnur tvær ef við hefðum ekki gleymt þeim heima. Dill
er í svonefndu bíslagi við hús Guðmundar Hannessonar á horni Hverfisgötu
og Ingólfsstrætis, og þar hafði Hannes sonur Guðmundar lækningastofu sína
framan af. Guðjón Friðriksson sagnfræðingur rakti sögu Guðmundar og húss hans fyrir viðstöddum og
kom þar margt skemmtilegt á daginn í sögu þjóðar og læknisfræði og pólitíkur eins og gengur.
Þetta er einvalalið í ritstjórn: Sigurbergur Kárason svæfingalæknir, Tómas Guðbjartsson brjóstholsskurðlæknir, Engilbert Sigurðsson geð-
læknir, ritstjóri og ábyrgðarmaður, Hannes Hrafnkelsson heimilislæknir og Magnús Gottfreðsson lyflæknir. Fyrir framan karlpeninginn
sitja Þórdís Jóna Hrafnkelsdóttir hjartalæknir og Gerður Gröndal gigtarlæknir.
Pradaxa (dabigatran) er ætlað til meðferðar gegn heilaslagi og segareki í slagæðum
hjá fullorðnum sjúklingum með gáttatif sem ekki tengist hjartalokum ásamt einum
eða fleiri áhættuþáttum, til að mynda að hafa áður fengið heilaslag eða tímabundna
blóðþurrð í heila; aldur ≥ 75 ára; hjartabilun (NYHA flokkur ≥ II); sykursýki; háþrýstingur.
HEILASLAG TENGT GÁTTATIFI
Áhætta sem hægt er að minnka verulega með
Pradaxa® (dabigatran), 150 mg 2 sinnum á dag1,2
Pradaxa (dabigatran) 150 mg
minnkar hættu á:
• heilaslagi eða segareki í slagæðum
um 35% samanborið við warfarín
(p<0,001)1,2
• heilaslagi vegna blóðþurrðar um 24%
samanborið við warfarín (p=0,03)1,2
Heilaslag eða
segarek í slagæðum
Heilaslag vegna blóðþurrðar
/heilaslag sem ekki
er nánar tiltekið
%
s
jú
kl
in
g
a
/á
r
2,0
0,2
0,0
0,4
0,6
0,8
1,0
1,2
1,4
1,6
1,8
warfarín
(INR 2,0-3,0)
dabigatran
150 mg
tvisvar á dag
warfarín
(INR 2,0-3,0)
dabigatran
150 mg
tvisvar á dag
1,11%
1,71%
0,92%
1,21%
N = 6076N = 6022 N = 6076N = 6022
Hætta á dauðsfalli vegna æðasjúkdóms
er 15% minni
samanborið við warfarín (p=0,04)1,2
Hætta á dauðsfalli (heildaráhætta)
er 12% minni
samanborið við warfarín (p=0,051)1,2
Myndin er unnin af Boehringer Ingelheim Danmark A/S á grundvelli.
Connolly SJ et al. N Engl J Med 2010;363:1875-1876 (appendix)
Heimildir:
1. Connolly SJ et al. N Engl J Med 2009;361:1139-1151
2. Connolly SJ et al. N Engl J Med 2010;363:1875-1876.
IS
P
R
A
-1
4-
01
-3
1,
A
U
G
14