Læknablaðið - 01.02.2015, Blaðsíða 29
LÆKNAblaðið 2015/101 97
gildi yfir 45-50 nmól/L af 25-OHD skipti máli fyrir beinheilsu.
Önnur samtök hafa túlkað birtar niðurstöður á annan veg og mælt
með hærri viðmiðunarmörkum. Í mörgum tilvikum er þar tekið
mið af sjúklingahópum þar sem D-vítamínbúskapur er annar en
hjá heilbrigðu fólki.
Bæði ráðleggingar Institute of Medicine og þær norrænu byggja
eingöngu á áhrifum D-vítamíns á bein, þar sem önnur heilsu-
áhrif höfðu enn ekki verið nægilega staðfest að þeirra mati. Hvort
önnur viðmiðunargildi eigi við fyrir aðrar mögulegar verkanir D-
vítamíns kemur væntanlega í ljós innan tíðar, en nú er unnið að
fjölmörgum rannsóknum á þessu sviði.
Það er vissulega áhyggjuefni að ekki skuli hafa tekist að tryggja
D-vítamínhag aldraðra Íslendinga betur en raun ber vitni sam-
kvæmt umræddri rannsókn Hjartaverndar.1 Allstór hópur fólks
tekur ekkert D-vítamín aukalega, hvorki lýsi né D-vítamínbelgi, og
sá hópur nær yfirleitt ekki æskilegum D-vítamínhag. Fyrri niður-
stöður okkar benda til að 800 einingar (20 µg) af D-vítamíni á dag
nægi flestum öldruðum til að tryggja D-vítamín gildi í blóði yfir
40 nmól/L.2
Birt viðmiðunargildi fyrir 25-OHD hjá Landspítala eru 50-150
nmól/L. Í ljósi okkar niðurstaðna ætti þó fyrst og fremst að beina
sjónum að þeim sem hafa lægstu gildin (undir 30 nmól/L) frekar
en að leitast við að toga gildin sem hæst.
Heimildir
1. Steingrimsdottir L, Halldorsson TI, Siggeirsdottir K, Cotch FM, Einarsdottir BO, Eiriksdottir
G, et al. Hip fractures and bone mineral density in the elderly—importance of serum
25-hydroxyvitamin D. PLoS ONE 2014; 9: e91122.
2. Steingrimsdottir L, Gunnarsson O, Indridason OS, Franzson L, Sigurdsson G. Relationship
between serum parathyroid hormone levels, vitamin D sufficiency, and calcium intake.
JAMA 2005; 294: 2336-41.
3. Siggeirsdottir K, Aspelund T, Jonsson BY, Mogensen B, Gudmundsson EF, Gudnason V, et
al. Epidemiology of fractures in Iceland and secular trends in major osteoporotic fractures
1989-2008. Osteoporos Int 2014; 25: 211-9.
4. Ross AC, Manson JE, Abrams SA, Aloia JF, Brannon PM, Clinton SK, et al. The 2011 report
on dietary reference intakes for calcium and vitamin D from the Institute of Medicine: what
the clinicians need to know. J Clin Endocrinol Metab 2011; 96: 53-8.
5. Lamberg-Allardt C, Brustad M, Meyer HE, Steingrimsdottir L. Vitamin D - a systematic
literature review for the 5th edition of the Nordic Nutrition Recommendations. Food Nutr
Res 2013; 57.
6. Embætti landlæknis. Upplýsingar um D-vítamín. landlaeknir.is/heilsa-og-lidan/naering/
greinar/grein/item21469/Upplysingar-um-D-vitamin - október 2014.
F R æ ð i E F n i