Tímarit Máls og menningar - 01.03.1955, Qupperneq 111

TÍU ÁRA KALT STRÍÐ
máttar síns og stöðu á meginlandi Evrópu,
hlýtur Vestur-Þýzkaland að verða atkvæða-
mesta ríkið í Atlanzhafsbandalaginu, að
Bandaríkjunum einum undanskildum. Þeg-
ar Vestur-Þýzkaland hefur fengið færi á að
vígbúast innan Atlanzhafsbandalagsins, get-
ur það dregið öll önnur ríki Vestur-Evrópu
á eftir sér í herför í Austurveg. Þegar svo
er komið sjá Bandaríkin draum sinn rætast
um allsherjarstríð gegn kommúnismanum.
Með þessum hætti hyggst hinn gæfulitli
handaríski brennuvargur kveikja heimsbál-
ið stóra, sem Neró nútímans má vera full-
sæmdur af. Á máli Ameríkana kallast þetta
hnattræn hernaðaráætlun — global stra-
tcgy. En enn sem fyrr sannast hið fom-
kveðna: kóngur vill sigla, en hyr hlýtur
ráða.
Þeirri kynslóð, sem lifað hefur þennan
áratug kalda stríðsins, mun ekki blandast
hugur um það, að þessi tegund hernaðar
liefur eitrað allt andrúmsloft heimsins á
þessum árum. Purkunarlaus bandarískur
áróður hefur fyllt sálir manna níði og hatri
á þjóðum, scm hafa dirfzt að gera sér aðr-
ar hugmyndir um tilgang mjólkurfram-
leiðslu en ríkjandi em í Ameríku. Amerísk-
ir stjórnmálamenn og hershöfðingjar hafa
á þessum árum talað um það opinberlega
eins og sjálfsagðan hlut, hvernig sprengja
megi í loft upp tilgreindar höfuðborgir og
iðjuver, hvemig eyða megi öllum jurta-
gróðri í tilteknum löndum, hve sýklahem-
aður og eiturgashernaður sé ólíkt hag-
kvæmari en sprengjuhernaður, já, alveg sér-
staklega ódýr! Þegar maður les orð þessara
manna, þá er það því líkast sem maður
væri horfinn til hirðar Assúmísírpals Ass-
ýríukonungs, eða Attílu Húnakonungs eða
Djengis Khans Mongólahöfðingja og hlýddi
á borðræður þeirra. En brátt minnist mað-
ur þess, að þetta eru sannkristnir menn,
mikils metnir í sínum söfnuði, stíga jafn-
vel í stólinn á sunnudögum og leggja út af
Orðinu. Blöð og útvarp flytja þennan áróð-
ur níðs og haturs til yztu endimarka jarð-
arinnar, unz siðferðismeðvitund manna er
orðin svo sljó, að þeim blöskrar ekki, þegar
lokaskrefið er tekið frá orðum til athafna.
Þess má geta, að það tók nokkurn tíma
að æra fólk svo, að það legði trúnað á
blekkingarnar. I Bandaríkjunum hafði á
stríðsárunum vaknað svo mikil samúð með
Ráðstjórnarþjóðunum og baráttu þeirra, að
það þurfti töluverða áreynslu af hálfu
bandarískra stjórnarvalda til þess að snúa
þeirri samúð í óvild. Einn af frægustu
blaðamönnum Ameríku, Sulzhergcr, sagði
í New York Times, 21. marz 1946, að
Bandaríkjastjórn hafi orðið að hefja sér-
staka áróðursherferð til þess að þjóðin gæti
skilið veðrabreytinguna. Þessari áróðurs-
herferð hefur ekki linnt allt til þessa dags.
Þegar Bandaríkin hófu kalda stríðið á
haustmánuðum ársins 1945 virtist þeim
það léttur leikur að sveigja Ráðstjórnar-
ríkin undir valdboð sitt. Ein allra ríkja
gátu Bandaríkin framleitt kjarnorku-
sprengju, ein allra ríkja höfðu ]iau ógrynni
inatvæla og iðnaðartækja. Þessum vopnum
báðum beittu Bandaríkin til hins ýtrasta.
I reynd kom þeim hvorugt þessara vopna
að haldi. Með ofurmannlegu átaki vísinda-
manna, verkalýðs og bænda tókst Ráð-
stjórnarríkjunum að leysa ráðgátu kjarn-
orkunnar og byggja af eigin ramleik upp
rústir sínar, græða hin voðalegu sár styrj-
aldarinnar. Enn einu sinni hefndi það sín í
sögunni, er voldugt stórveldi fyllist slíkum
heimskuhroka, að hann blindar augu þess
fyrir staðreyndunum. Sendiherra Banda-
ríkjanna, Bedell Smith hershöfðingi, skrif-
aði 24. sept. 1948 Forrestal hermálaráð-
herra, að „Rússar væru þess gersamlega ó-
megnugir vegna vanmáttar iðnaðar síns að
framleiða núna kjarnorkusprengjuna, og
það munu líða 5 eða jafnvel 10 ár áður en
þeir geta búizt við að framleið'a kjarnorku-
101