Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.03.1955, Blaðsíða 82

Tímarit Máls og menningar - 01.03.1955, Blaðsíða 82
TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR Haustið er kornið handau yfir sæinn, allt gengur kuldans myrka valdi í haginn. Þannig fær allur fyrri hluti sonnettunnar sjálfstæðan heildarsvip bæði uin efni og form. En þó 8. lína svari þannig til 1. línu, er hún um leið upp'naf þeirr- ar stígandi sem við tekur í síðara hluta kvæðisins, stígandi sem rís æ hærra með hverri ljóðlínu unz hún nær hámarki með hinni mögnuðu endurtekningu: .„sigð — reidda sigð“ í Iokalínunum. í ferhendunum má heita að setningar og ljóðlínur standist á; en þegar kvæðið stígur í þríhendunum, raskast þessi sam- svörun: „Hann ... sér / fuglana hverfa burt...“, „ ... austan fer / annarleg nótt...“ Það er því líkast að kvæðið hafi ekki lengur tíma til að iaga sig eftir forminu; það er næstum einsog af tilviljun að orðin „sér“ og „fer“ lenda í rímstöðu þarna í leiðinni, þegar ljóðið rennur einsog lifandi samfelldur straumur eftir farvegi bragarháttarins. Þannig fær kvæðið um leið og það stígur, aukinn hraða, sem magnar þann dularfulla geig sem hríslast mjúklega gegnum allar síðustu línurnar, um leið og brár dagsins hafa lokizt aftur. Svo hnitmiðuð, traust og fögur er bygging þessa ljóðs. Þrátt fyrir óvenju stranga formfestu er framvinda ljóðsins svo frjáls og óþvinguð, að helzt minnir á list- dans, sem þó er svo mjúklátur í fasi, að hann verður aðeins stiginn á sjónsviði hugans af þeim leikendum einum sem hafa næmleik Heimdallar og heyra stráin fölna. Ég fletti blaði. — Kvæðið Rökkur. Ég lít yfir efni þess, áður en ég læt undirspil formsins verulega til sín taka. Skáldlegar myndir og líkingar streyma fram: Rökkurtómið rekur spor dagsins; skáldið finnur húmið setjast að í sál sinni; hann vill verjast nóttinni með því að leita að Ijósum streng á hörpu sinni. En það er feigðin sem er að þokast nær með sína nöpru ró. Og þá ákallar skáldið þann strenginn sem undinn er úr yndi hans og þrá, og biður hann líknar, að hann kveði fram nýjan morgun, að hann lyfti hljómi sínum úr hyl húmsins einsog bjartri rós. Svo les ég kvæðið aftur, og leyfi nú forminu að læða inní það töfrum sínum: Rykgratt rokkurtom rekur dagsins spor, ómlaust ilmlaust húm inni í sjálfum mér. 72
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124

x

Tímarit Máls og menningar

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.