Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.03.1955, Blaðsíða 109

Tímarit Máls og menningar - 01.03.1955, Blaðsíða 109
TÍU ÁRA KALT STRÍÐ á nef hverl í landinu. Árið 1952 vorti hern- aðarútgjöldin orðin 400 $ á hvern íbúa og gleyptu 70% af öllum útgjöldum fjárlag- anna! Forráðamenn Bandaríkjanna þóttust nú liafa fundið vizkustein hagfræðinnar, er gæti leyst úr öllum hinum flóknu vandamál- um hins bandaríska framleiðsluskipulags. United States News skýrði frá því 17. maí 1951, að ráðunautar Trumans forseta hyggðust hafa dottið niður á öruggt ráð, er mundi tryggja Bandaríkjunum óslitið vel- gengnistímabil. „Kröfur kalda stríðsins eru nálega takmarkalausar, ef rétt er á þeim haldið,“ bætti blaðið við. Nú er hergagna- framleiðsla til að afstýra kreppu gamalt húsráð, sem reynt var af öðrum áður en hinir vísu feður í Washington tóku einka- leyfi á því. Hergagnaframleiðsla nazista „leysti" kreppu Þýzkalands 1933—1939, en nokkrum vikum fyrir styrjöldina varð Hitl- er að játa, að framleiðsluskipulag Þýzka- lands mundi liðast í sundur, ef því yrði ekki bjargað með styrjöld. Það er ekki liægt að gera hergagnaframleiðslu að at- vinnubótavinnu til langframa. Fyrr eða síð- ur hlýtur bún að sprengja af sér fjötra kalda stríðsins og geta af sér þá styrjöld, sem henni er ætlað að þjóna. Þrátt fyrir Marshallhjálp og vígbúnað virtust hjartaslög hins bandaríska atvinnu- lífs verða æ veikari. 15. maí 1950 var því spáð í einu kunnasta fjármálablaði Banda- ríkjanna, Journal of Commerce, að í aðsigi væri jafn alvarleg kreppa og verið hefði 1931 og mikil hætta værj á auknu atvinnu- leysi. Síðan bætti tímaritið við: „Það er ástæða til að ætla, að ríkisstjórnin hafi til- búna stóra sprautu til þess að dæla nýju lífi á atvinnuvegina." Blaðið fór ekki mjög fjarri sannleikanum. Bandaríkjastjóm liafði opnað blóðbankann og dælan var til taks: Kóreustyrjöldin. Mánuði síðar var hún skollin á. Það var ekki ttnt að villast: það færðist líf í líkið. Stórblaðið New YorJc Times sál- greindi styrjöldina frá viðskiptasjónarmiði: „Kóreufyrirtœlcið hefur lífgað atvinnulíf- ið.“ United States News, hin góða og vonda samvizka bandarískrar borgarastéttar eftir atvikum, varp öndinni og skrifaði sigri hrósandi: „Kóreugosið hefur stökkt á brott vofu kreppunnar, sem hefur ásótt viðskipta- líf Bandaríkjanna síðan seinni heimsstyrj- öldinni lauk.“ Og Rufus Tucker, hagfræð- ingur General Motors, sagði iðjuhöldaþingi Bandaríkjanna, að ef Kóreustyrjöldin hefði ekki skollið á, þá mundi stóriðja hafa kom- izt í hann krappan. I Kóreu kviknaði í fyrsta skipti á tund- urþræði kalda stríðsins. Þessi styrjöld varð Bandaríkjunum og auðvaldsheiminum öll- um sem gjöf af guði send. Kauphallimar höfðu yfirleitt lifað kyiTlátu lífi síðan styrj- öldinni lauk. En þegar Kóreustyrjöldin skall á virtust þessar gömlu stirðfættu jóm- frúr hins kapítalíska fjármálalífs verða ungar í annað sinn og stigu nú dansinn kringum gullkálfinn í lostafullum tryllingi. 011 verðmæti, sem skráð voru á kauphöll- um, hækkuðu dag frá degi. í Bandaríkjun- um tók framleiðslan undir sig stökk og geystist fram með álíka hraða og var á und- anhaldi hinna bandarísku hersveita Mac Arthurs. Kóreustyrjöldin var Made in USA — fingraförin leyndu sér ekki. Það var ætlun Bandaríkjanna að taka Norður-Kóreu her- skildi í einu vetfangi og koma á fót banda- rískum herstöðvum við landamæri Kína. MacArthur lýsti því yfir, að frá slíkum stöðvum mundu Bandaríkin geta drottnað einráð á allri Kyrrahafsströnd Asíu, frá Vladivostok suður til Singapore. Frá hemaðarlegu sjónarmiði varð Kóreu- styrjöldin Bandaríkjunum til slíkrar minnk- unar, að þau mega ekki minnast hennar kinnroðalaust. í Kóreu beið úrvalsher 99
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124

x

Tímarit Máls og menningar

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.