Tímarit Máls og menningar - 01.02.1962, Síða 36

TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
skáldum og listamönnum margfalt ríflegri en nú tíÖkast, ef miöað er viö svo-
nefndan kaupmátt fjöreggsins. Margfalt óhóflegri væri kannski réttara aÖ
segja, því að nokkrir í þessum hópi fengu laun eins og strætisvagnastjórar,
aðrir eins og dyraverðir, sumir eins og rukkarar eða vélritunarstúlkur, en
örfáir ráku lestina á sendisveinakaupi. Það var orðin hefð að hrófla ekki við
ölmusu þeirra á átjándu grein fjárlaga, nema þá til að hækka hana, og fimmt-
ánda grein veitti þeim í reynd svipað öryggi. Þingmönnum hafði hvorki skil-
izt að snjallar menningarræður geta að verulegu leyti komið í stað ölmusu af
þessu tagi, né hugkvæmzt að kjósa nefnd til að halda ár hvert nokkurskonar
uppboð á skáldum og listamönnum, sjálfum þeim og öðrum til fróðleiks og
skemmtunar.
Breytingartillaga norðlenzka hagyrðingsins sundraði snögglega allri flokka-
skipan á Alþingi og jók svo á taugaþenslu mína, að ég gegndi embættisstörf-
um eins og í leiðslu, ruglaði saman skjölum efri deildar og neðri deildar,
keypti neftóbak og beiskar töflur handa ráðherra, sem hafði árætt að senda
mig eftir lakkrísspörðum og tyrkneskum sígarettum. Ég var tillögunni and-
vígur í fyrstu, einhvernveginn rann mér blóðið til skyldunnar, kvæðið um
mýrina heima rifjaðist upp fyrir mér ásamt öðrum ljóðmælum og jafnvel sög-
um, sem ég hafði párað í tómstundum mínum áður en ég fann köllun hj á mér
til að gerast stjórnmálamaður. Auk þess ókyrrðist ég og felldi tillöguna í hvert
skifti sem mér varð litið á nokkur listaverk, sem prýddu ráðherraherbergið
og lestrarsal þingsins. Nei, sagði ég við sjálfan mig og hristi höfuðið: Þetta
er engin lausn.
Síðan fóru skoðanir mínar að sveiflast fram og aftur líkt og í rólu. Það
kom upp úr dúrnum að norðlenzki hagyrðingurinn hafði ekki beitt sér neitt
að ráði þegar hann lagði orð í belg um fuglafriðunarlögin og eyðingu refa,
því að allt í einu var hann orðinn flugmælskur og að sama skapi rökfimur.
Við yrðum að venja okkur af því, sagði hann, fáir, fátækir og smáir, að
fleygja peningum í svona óþarfa, en þó kvaðst hann ekki flytja umrædda
breytingartillögu til að hagga við gömlum og grónum snillingum, sem hefðu
kappkostað að sýna ábyrgðartilfinningu í verkum sínum og væru flestir
komnir á grafarbarminn. Hann kvaðst flytja umrædda breytingartillögu til
að reyna að minnka eða stöðva fjármokstur úr ríkissjóði til ábyrgðarlausra
skálda, leirbullara og klessumálara, enda væri þeim engin vorkunn að vinna
fyrir sér eins og annað fólk i þessu harðbýla landi. Ef halda ætti uppteknum
hætti, sagði hann, að ala ábyrgðarlaus og jafnvel óþjóðleg skáld á fimmtándu
og átjándu grein, hlaða undir leirbullara og flatrímara, sem kynnu ekki að
26