Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.03.1963, Síða 100

Tímarit Máls og menningar - 01.03.1963, Síða 100
TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR ar upplýsingar og er hún því eins konar „hungurvaka" þeim sem hafa áhuga á mál- efnum Suðurameríku og alþjóðlegum stjórnmálum yfirleitt. Bókin er mjög einhliða ádeila á Banda- ríkin og gerir ljósa grein fyrir áformum þeirra og starfsaðferðum, en aftur á móti gefur hún enga skýringu á því hversvegna sardínurnar í Suðurameríku ganga svona beint í gin hákarlsins. Hún minnist ekki á þjóðskipulag eða hagi þjóðanna þar syðra. Hún talar ekki um hinn mikla fjölda menn- ingarsnauðra, févana smábænda og hina fámennu stétt auðugra landeigenda, sem eru af hákarlaættinni; og þótt sjálfir séu þeir smávaxnir, eru þeir þó hinir traustustu vinir og bandamenn hinna stórvöxnu frænda sinna í Bandaríkjunum. Höfundur getur heldur ekki um kaþólsku kirkjuna, greinir ekki frá aðstöðu hennar í Suður- ameríku eða áhrifum hennar á stjórnmál, efnahagsmál og menningarmál. Við fáum yfirleitt ekki að sjá þá hlið málsins, sem að Suður-ameríkumönnum sjálfum snýr. Hann minnist heldur ekki á byltinguna á Kúbu eða Fidel Castro, enda þótt bókin komi ekki út fyrr en um það bil sem Castro settist að völdum. Þó mætti ætla að atburð- irnir þar hefðu orkað svo á þennan erki- óvin Bandaríkjanna, að hann hefði séð á- stæðu til að minnast á þá. Eðlilegast virð- ist að álykta að hann sé enginn vinur sós- íalismans og væri ekki neinn harður and- stæðingur þjóðfélagsskipulagsins í Suður- ameríku bara ef Bandaríkjamenn — böl- valdar Suðurameríkumanna — væru á hak og burt. Að sjálfsögðu er Suðurameríku- mönnum hin mesta nauðsyn að losna und- an oki Bandaríkjanna, en þó er síður en svo að þeir valdi þar öllu böli. „Án er ills gengis, nema sjálfur heiman hafi.“ Þótt rit þetta sé einhliða og gefi oss harla litla hugmynd um orsakimar að ó- gæfu Suðurameríkumanna, gefur það þó ágæta lýsingu á aðferðum Bandaríkja- manna að sölsa undir sig auð og völd þar syðra. Raunar eru þær í stórum dráttum þær sömu sem öll stórveldi nota í svipuð- um tilgangi. Líkum aðferðum var beitt hér þegar íslendingar gengu í Atlantshafs- bandalagið og þegar Keflavíkursamningur- inn var gerður. Við getum æfinlega reitt okkur á það að stórþjóðir, sem telja sér hag í að undiroka smáþjóðir, svífast einskis til þess að mál þeirra nái fram að ganga. Þær hafa æfinlega á réttu að standa eins og hákarlinn gagnvart sardínunum, en reyna þó í lengstu lög að skýla úifshárunum und- ir sauðargæmnni. Bókin er okkur íslendingum hollur lest- ur nú á dögum þegar fransk-þýzki hákarl- inn vill gera samning við okkur á jafnrétt- isgrundvelli. Hannes Sigfússon á því þakk- ir skilið fyrir vandaða þýðingu svo og „Mál og menning" fyrir útgáfu bókarinnar. Skúli Þórðarson. Rannveig Tómasdóttir: Andlit Asíu Heimskringla. Reykjavík, 1962. erðalög em sú skemmtun, sem er al- þjóðlegri en flestar aðrar, og við ís- lendingar erurn ekki eftirbátar annarra í dálæti á þeirri skemmtun og höfum aldrei verið það, þegar aðstæður hafa leyft að njóta hennar. — Og það hefur verið háttur Islendinga fyrr og síðar að njóta ferðalaga á þann hátt „að sitja kyrr á sama stað og samt að vera að ferðast." Þeir sem víða fóru, vom kærkomnir gestir þeim, sem hvergi komust, því að þeir tóku þá með til fjarra heima og ókunnra þjóða, þar sem setið var á rúmbríkinni og hugurinn látinn 90
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116

x

Tímarit Máls og menningar

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.