Tímarit Máls og menningar - 01.06.1972, Blaðsíða 151
Stœrsta kosningabomban
að þörfnuðust áréttinga á blaðamannafundinum 26. október, verið þýðingar-
lítil? Til dæmis eru mál eins og þessi langt frá því að vera þýðingarlítil:
alþjóðlegt eftirlit, sambandið milli stríðsloka í Víetnam og vopnahlés í
Indóldna; þau skipta meginmáli. Þegar hefur verið gengið skilmerkilega frá
þeim í samkomulaginu, og forseti Bandaríkjanna samþykkti orðalagið á sam-
komuJaginu við forsætisráðherra Alþýðulýðveldisins Víetnam, í yfirlýsingun-
um tvennur, frá 20. og 23. október. Og nú hafa Bandaríkjamenn gengið á bak
orða sinna með því að leita „áréttinga og umbóta.“ Markmið þeirra er aug-
Ijóslega að valda truflunum á undirskrift samninganna.
Ekki hefur dr. Kissinger nefnt öll þau atriði, sem Bandaríkin vilja árétta.
Því sem Bandaríkj amenn hafa ekki sagt berum orðum, hefur Nguyen Van
Thieu kjaftað frá. Það er ekki af engu að Nguyen Van Thieu hefur blaðrað
mikið undanfarna daga og gert alls konar fráleitar kröfur. Þessar fráleitu
kröfur hefur UPI (United Press International; fréttastofuhringur) dregið
saman í sjö liði og þar er talað um vopnahlésmálin, brottflutning herliðs frá
Suður-Víetnam; látið liggja að því að ráð þriggja jafnstórra þjóðarbrota,
sem slofna á, sé „dulbúin samsteypa“ sem hafi ekki komið til með kosning-
um; fjallað er mn að fólk úr hernmn, sem er í haldi, eða fangelsað, verði
látið laust; undirritun samningsins af hálfu aðilanna fjögurra osfrv. Til þessa
þarf endurskoðun svo að segja allra höfuðatriðanna í samningnmn. Atriðin
sjö frá Nguyen Van Thieu falla undursamlega inn í þættina „sex eða sjö“
frá Bandaríkjamönnum. Það er þess vegna sem Nguyen Van Thieu æpti, að
friður „mun ekki komast á fyrr en ég skrifa sj álfur eigin hendi undir vopna-
hlés- og friðarsáttmálann.“ Nguyen Van Thieu hefur unnið með Bandaríkj-
unum og samt lýsir Bandaríkjastjórn yfir því, að hún liafi orðið fyrir erfið-
leikum í Saigon. Er þetta trúlegt?
Bandaríkj astj órn hefur upp á síðkastið hvað eftir annað breytt afstöðu
sinni til Víetnammálsins og heimtað meira og meira. Hún neitar að standa
við orð sín; hún neitar að skrifa undir samkomulagið, sem náðst hefur. Hún
breiðir út bjartsýnisviðhorf, en setur upp hindranir samtímis. Með þessum
brögðmn vonast hún til þess að geta afvegaleitt alþj óðaálitið, haldið áfram
að draga undirskrift samningsins á langinn og breytt samningnum í grund-
vallaratriðum. Ef Bandaríkjamönnum tekst það sem þeir ætla sér, heldur
stríðið í Víetnam áfram og friði þar verður frestað um óákveðinn tima.
Hvernig getur orðið jákvæður árangur af frekari fundum Víetnama og
Bandaríkjamanna, ef hinir síðarnefndu neita að breyta afstöðu sinni? Víet-
namar hafa skynsamlega og réttsýna afstöðu til þess að Bandaríkj amenn hafa
141