Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.09.1986, Side 134

Tímarit Máls og menningar - 01.09.1986, Side 134
Tímarit Máls og menningar finningum Bjössa er hann tekur Doppu upp í fyrsta skipti: Hann strýkur varlega yfir fjaðrirnar, silkimjúkar og heitar. „Ekki vera hrædd, Doppa mín,“ hvíslar hann. „Við ætlum ekki að gera þér neitt. Við viljum bara vera góð við þig.“ (bls. 52) Fullorðna fólkið í sögunni skiptist í tvo hópa, líkt og börnin. Annars vegar eru smiðirnir sem hjálpa börnunum og sýna þeim skilning og hlýju. Hins vegar eru stjórnendur þungavinnuvéla sem skilja ekki börnin og áhugamál þeirra. I lok sögunnar sættir höfundur ekki mis- munandi sjónarmið, til dæmis eru Kiddi og Raggi ekki látnir bæta ráð sitt og viðhorf þeirra til dýranna breytist ekk- ert. Samúðin er þó greinilega með mál- leysingjunum. Við skiljum við Bjössa þroskaðri og reynslunni ríkari í sögulok. Með kynn- um sínum af Ásu og Doppu öðlast hann aukið sjálfstraust og kjark. Að endingu þorir Bjössi að segja Kidda og Ragga að þau hafi átt „skræpu" en ekki „topp- fugl“. Bjössi og Ása eru aðalpersónur en lesandinn kynnist henni minna. Per- sónulýsingar eru óbeinar í sögunni. Ut- litslýsingar eru litlar, eingöngu er sagt frá aldri barnanna, klæðnaði og háralit. Höfundur leggur mesta áherslu á að nálgast Bjössa og Ásu sem tilfinninga- verur í samskiptum þeirra við fuglinn. Persónur sögunnar verða hvorki skýrar né margbrotnar en þær eru trúverðugar og athafnir barnanna eru sannfærandi. Sagan er sögð í 3. persónu. Eingöngu er sýnt inn í hug Bjössa og er hann í sögumiðju. Aðrar persónur skynjum við utan frá, eftir athöfnum þeirra og orðum. Stíll sögunnar er knappur, setningar stuttar og málfar einfalt. Hversdagsleg orð eru notuð sem börn þekkja. Upp- setning efnisins hæfir vel byrjendum í lestri, línur eru hæfilega langar og letur er stórt. Oft nær höfundur að vekja með lesenda sérstök hughrif með myndræn- um og knöppum stíl, samanber lýsing- una á Bjössa og Ásu við jarðsetningu Doppu: „Þau liggja á hnjánum og horfa ofan í moldina. Engin orð. Bara fallegar hugsanir í hljóði.“ (bls. 110) Brian Pilkington myndskreytir bók- ina. Myndir eru margar og samspil texta og mynda með ágætum, en myndefni er ekki fjölbreytt. Það er einkum söguhetj- an sjálf og persónur í kringum hana. Myndirnar sýna beinar athafnir barn- anna, hvað þau eru að fást við hverju sinni. Þær eru felldar beint inn í megin- málið og ítreka efnisatriði en bæta litlu við söguna. Stíll mynda og texta er af sama tagi, þ. e. einfaldleikinn ræður ríkjum. Höfundur skrifar af næmi og skilningi á barnssálinni og tekst vel, eins og áður segir, að lýsa tilfinningum Ásu og Bjössa í garð fuglsins. Kynni barnanna af dúf- unni veita þeim mikið og í þeim sam- skiptum kynnast þau einnig sorginni. Höfundi tekst að lýsa þessum tilfinning- um barnanna á sannfærandi hátt og án allrar mærðar. Efni sögunnar höfðar vafalaust til allflestra barna á neðri stig- um grunnskólans. Það er einmitt vel til fundið hjá höfundi að leiða Ásu og Bjössa saman, því alltof oft eru strákar og stelpur á þessum aldri farin að skipa sér í andstæðar fylkingar. Ása og Bjössi eru jafningjar í sögunni og samskipti þeirra eðlileg og einlæg. 396
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132
Side 133
Side 134
Side 135
Side 136
Side 137
Side 138
Side 139
Side 140

x

Tímarit Máls og menningar

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.