Tímarit Máls og menningar - 01.03.1994, Side 55

sjáum við bæði í „Systrunum“ frá 1904, „Samfundi“ frá 1905 og jólaveislunni
í Portrait frá 1909.
Parísardvöl
Joyce lauk háskólaprófi í tungumálum sumarið 1902 og skráði sig í læknis-
ffæði. En nú var fjölskyldan orðin svo aðþrengd að ekki voru til neinir
peningar fyrir námsgjöldum. I augnablikshugkvæmd afréð hann að halda
til Parísar og nema læknisfræði við Sorbonne. Hann skrifaði Lady Gregory,
sem Yeats hafði kynnt hann fyrir, og kvaðst vera að kveðja Dyflinni „einmana
og vinalaus“, en hann hefði óbilandi „trú á sálinni sem breytir öllum hlutum
og fyllir óstöðugleik þeirra ljósi“. Og hann heldur áfram: „Ég ætla mér að
finna sjálfan mig, hvortheldur ég er lítill eða stór — því ég veit að engin
trúvilla eða heimspeki er kirkju minni jafnandstyggileg og mennskur mað-
ur.“ Lady Gregory svaraði bréfinu, réð honum til að hafa með sér hlý föt og
útvegaði honum nokkrar bækur til að ritdæma fyrir Daily Express. Hún
skrifaði líka Yeats sem bauð Joyce að heimsækja sig í Lundúnum.
Joyce sigldi frá Norðurbakka í Dyflinni (þarsem Eveline hafði ekki fengið
af sér að fara um borð í skipið) lsta desember 1902. Yeats sem sá í gegnum
fingur við fyrra hátterni unga mannsins tók á móti honum á Eustonstöðinni
og fór vel á með þeim í þetta sinn. Hann gaf Joyce að borða, fór með hann á
tvær ritstjórnarskrifstofur og um kvöldið heimsóttu þeir Arthur Symons sem
Joyce ásamt nokkrum kennurum og skólafélögum í University College.
Myndin er tekin um aldamótin.
TMM 1994:1
45