Ský - 01.01.2006, Blaðsíða 19

„Ég hef meðal annars lært það að Íslend-
ingar geta verið jafnkaldir og landið er
stundum. Þetta meina ég ekki illa, en það
er oft næstum ókleift að nálgast ykkur og
mynda persónuleg tengsl. Það er eins og þið
hleypið útlendingum ekki að hjarta ykkar.
Þetta reyndist mér erfitt þar sem ég er mjög
félagslynd. Það olli mér líka vonbrigðum að
upplifa það að fólk er yfirleitt vingjarnlegra
og opnara eftir að hafa neytt áfengis!!! Hins
vegar hef ég eignast marga kunningja hér og
það auðveldar mér að búa hér.“
Hvað kom þér mest á óvart við
Ísland?
„Hversu margir sem hér búa vinna störf sem
aðeins svartir í Namibíu vinna við. Einnig
hversu vinnusamir Íslendingar eru, en efnis-
hyggjan er í of miklu fyrirúmi og mér finnst
íslensk börn oft vanþakklát - og það er
nokkuð sem ég get ekki sætt mig við.“
En svona almennt, finnst þér
Íslendingar fordómafullir?
„Já, og það veldur vonbrigðum og særir.
Þegar ég flutti hingað var ég tilbúin að gefa
allt af mér til að verða hluti af Íslandi, en
mætti svo þessum heimi kynþáttafordóma,
ég var metin og dæmd eftir menntun minni,
húðlit og barnið mitt átti erfitt uppdráttar í
skólanum. Þótt þetta hljómi neikvætt er ég
ekki að kvarta því þessi reynsla gerði mig að
sterkari manneskju og gerir það að verkum
að mig langar enn meira til að búa hér í mjög
langan tíma!“
Eru fordómar meira áberandi í
einum aldursflokki en öðrum?
„Já, greinilega hjá þeim sem eldri eru því það
eru þeir sem leggja línurnar. Grunnurinn er
á heimilunum og það læra börnin sem fyrir
þeim er haft. Ef börn heyra slæmar athuga-
semdir eða illa talað um fólk, hvort sem
það eru svartir eða hvítir, fara þau með þau
viðhorf út í samfélagið algjörlega ómeðvituð
um hversu djúpt þau geta sært með ljótum
athugasemdum sínum.“
Eru karlmenn og konur
jafnfordómafull?
„Fordómar eru alls staðar. Karlmenn sjá
erlenda konu og spyrja: „Hvað kostarðu?“
og konur líta á okkur sem einhverja ógn.
Hvers vegna í ósköpunum? Mér virðist
sem sá misskilningur sé í gangi að við séum
hingað komin í einhverjum annarlegum
tilgangi. Hvenær mun þjóðin skilja það að
flestir útlendingar koma hingað til að hefja
nýtt og betra líf og gefa börnum sínum tæki-
færi til betri menntunar og betra líf? Er það
ekki af sömu ástæðu og Íslendingar flytja til
útlanda?“
Hefur þú orðið vör við fordóma
gagnvart heimalandi þínu?
„Já,mér hefur verið sagt að fara aftur upp í
tréð, þaðan sem ég hafi komið; ég hef verið
skömmuð fyrir stjórnina í heimalandi mínu
og forsetann ... Í mínum huga eru þetta
mjög heimskulegar og barnalegar athuga-
semdir, sem sýna mér hversu lítið vit sumir
Íslendingar hafa á umheiminum. Ég verð
líka ennþá, því miður, vör við fordóma gagn-
vart litarhætti mínum, en mér hefur lærst
að taka það ekki nærri mér. Samt sem áður
særir það mig þegar ég sé syni mína þrjá
verða fyrir slíku aðkasti. Ég kenni þeim að
aðeins þröngsýnir tali á þennan hátt, þeir séu
fallegir drengir og eigi að standa með sjálfum
sér og vera þeir sjálfir. Guð skapaði okkur öll
á sinn hátt - á margvíslegan hátt. Við höfum
öll hlutverki að gegna í lífinu, sama hver lit-
arháttur okkar eða trú okkar er. Hins vegar
finnst mér Íslendingar ekki sýna fordóma
gagnvart trúarbrögðum.“
Claudette segist sjá fordóma víða
í samfélaginu, í skólunum og á vinnu-
markaði: „Fólk sem maður vinnur með
eða vinnur fyrir lætur sem það sjái þetta
ekki, en það gerði gagn ef tekið væri á
hlutunum af festu.“
Annað sem Claudette finnst erfitt að
sætta sig við eru fordómar gagnvart
menntun eða menntunarleysi:
„Margir útlendingar þurfa að
byrja frá grunni þegar þeir flytja
hingað. Þá virðist engu skipta
hvaða menntun þeir hafa að baki,
hvort þeir hafi starfað sem læknar,
kennarar, prófessorar, jafnvel geim-
farar í sínu heimalandi, þá er eins
og þeir séu einskis virði þegar þeir
flytjast hingað. Mörg okkar hafa
þurft að vinna störf sem við höfum
aldrei unnið áður, í fiski eða við
hreingerningar svo dæmi séu tekin.
Guð skapaði okkur öll
Lucienne Claudette Jantjies er frá Namibíu og hefur búið hér á landi í
sex og hálft ár. Hún starfar við hugbúnaðarfyrirtæki og segir að sér líki
vel að búa hér þótt hún hafi vissulega átt sínar erfiðu stundir:
sk‡ 19
Fordómar