Dagrenning - 01.10.1947, Blaðsíða 13

kirkjan brigðist skylclu sinni, mátti þó ætla
að einhverjar aðrar stofnanir eða félagsskap-
ur fyrirfj'ndist í þjóðfélaginu, sem þess mætti
vænta af, að tæki að sér viðhlítandi forustu
um a. m. k. sómasamlega framkomu gagn-
vart þeirn þjóðum, sem Guð hafði sent til
að vemda og verja ísland í ógnum stvrjaldar-
innar.
Alþingi gat ekki haft forustu þar um vegna
fvrri mótmæla og ríkisstjórnin ekki heldur
bæði vegna þess, að hún er þjónn Alþingis,
en einkum vegna hins, að innan vébanda
hennar voru menn, sem þá þegar höfðu feng-
ið fyrirskipun um það frá erlendum yfir-
boðurum sínum að hefja rógsherferð á ís-
landi gegn hinum engilsaxnesku þjóðurn.
Þessir menn voru kommúnistarnir í ríkis-
stjóminni. En frá sjónarmiði alþjóðar mátti
það þó varla minna vera en að sænrilega
heiðarlega yrði skilist við þær þjóðir, sem
höfðu sent svni sína hingað okkur til vernd-
ar, þótt land vort væri einnig eftirsótt vígi
í baráttu þeirri, sem hinar engilsaxnesku þjóð-
ir háðu gegn kúgunaröflum „mvrkravalds-
ins“, er þá birtast í gcnd þýzkra nasista og
ítalskra fasista. Auðvitað hefðum við átt,
sem siðmenntuð þjóð, að bjóða frarn þjón-
ustu okkar í þessari baráttu, að því leyti,
sem við gátum og hægt var að ætlast til af
okkur.
En íslenzka þjóðin varð jafn heill-
um horfin um forustu á þessu sviði sem
um forustu kirkjunnar á því, er áður var
nefnt. Og hvers var raunar annars að vænta?
Á Alþingi var 5. hver þingmaður fimmti-
hercleildarmaðm í þjónustu þess erlends
stórveldis, sem hleypt haíði af stað síðustu
heimsstyrjöld, í því augnamiði einu, að koll-
varpa hinu demokratiska skipulagi í heimin-
um og koma þar á einræði. Nokkru fvrir
lok ófriðarins hafði riki þetta gefið h'lgis-
mönnum sínum leynilega fyrirskipun um
að hætta ekki ófriðnum heldur búast þegar
til nýrrar sóknar gegn Bandaríkjum Ameríku.
Þetta ríki var Soviet-Rússland. Meðal þjóð-
arinnar var 5. hver kjósandi á bandi þessa
ríkis og var þannig beint eða óbeint fimmtu
lierdeildarmaður. Ofan á þetta beina fylgi
við fimmtu herdeild Rússa bættist það,
að innan allra hinna þriggja flokkanna
voru menn, sem voru svo andlega sljóir, að
þeir gerðu ráð fyrir því, að því er virðist í
fullri alvöru, að takast mætti að vinna með
fimmtu herdeildinni án þess að glata þyrfti
sál og samvisku. Bar allmjög á þessum mönn-
um sérstaklega við háskólann. Stjórn Banda-
ríkjanna var auðvitað orðin augljós fyrir-
ætlun Rússa um áframhaldandi st\'rjöld
gegn lýðræðisríkjunum, áður en lrinni fyrri
stvrjöld lauk, og það mátti raunar hverjum
manni með sæmilega óbrjálaða dómgreind
vera það ljóst, eftir að Potsdam-fund-
urinn fór út um þúfur 2. ágúst 1945, að
um enga samvmnu yrði framar að ræða milli
Rússa og Engiísaxa, enda hefir hún engin
verið síðan, heldur sívaxandi fjandskapur
sérstaklega af hálfu Rússa. Af þessari ástæðu
fór stjórn Bandaríkjanna frarn á að fá að hafa
hér sterka herstöð áfram — helst um nokkuð
langan tírna — og var slíkt í raun og veru
mjög eðlilegt og ekki nerna það, sem hver
stórþjóð gerir undir líkum kringumstæðum.
En Rússar höfðu komið ár sinni vel fyrir
borð hér á landi. Fimmti hluti Alþingis-
manna var rússnesk „fimmta herdeild",
þriðjungur þáverandi ríkisstjórnar sörnu-
leiðis og fimmti hluti allra kjósenda í land-
inu höfðu af frjálsum vilja gerst handbendi
hinnar rússnesku fimmtu herdeildar. í þeim
hópi voru fjöldamargir kennarar og prestar
auk alls þess ráðvilta „verkalýðs", sem hafði
látið blinda sig með lýgi og loddarahætti
kommúnista.
En fimmta herdeildin hér á landi hafði
komið sér og sínum enn betur fyrir en þetta.
„Guðsafneitarinn" hafði skipað fimmtu-
DAGRENNI NG