Dagrenning - 01.04.1951, Blaðsíða 11

stöðvunin, nægilega miklir til þess að sameina
þjóðina til vamar gegn voða, sem hlýtur að
steðja að, ef þjóðin lætur sér ekki skiljast
það, að sú aðstaða er ekki lengur fyrir hendi,
að erlendar þjóðir kaupi af oss mat og vinnu
fyrir margfalt \'erð, eins og þær gerðu á meðan
þær börðust fyrir lífi sínu og frelsi, og áttu
þess einan kost að greiða fyrir þetta hvaða
verð sem heimtað var.“
(Mbl. 14. okt. 1950).
í þessu sama Morgunblaði er áberandi
grein með yfirskriftinni: „Togaraverkfallið
hefir eyðilagt karfaveiðarnar og Þýskalands-
markaðinn“. í grein formanns fjárveitinga-
nefndarinn er glögglega lýst ástandinu eins
og það var í október og ekki batnaði það að
heldur allt til áramóta, og enn — þegar þetta
er ritað um miðjan janúar 1951 — er með
öllu óvíst hvort takast muni að koma báta-
útgerðinni af stað nema ný gengislækkun í
einhverri mynd verði enn framkvæmd.
Málsvari Alþýðuflokksins við fjárlagaum-
ræðumar í október, Finnur Jónsson, þingm.
ísfirðinga, lýsti eins og hinir þeim miklu
örðugleikum, sem að hefðu steðjað 1950 og
flestir væru sjálfskaparvíti, en sumir þó óvið-
ráðanlegir, bætti við upptalningu hinna eftir-
farandi upplýsingum:
„Svartamarkaðsbrask, okur og vöruvöntun
hefir aldrei verið verra.---Öll þjóðin styn-
ur undir fargi dýrtíðar. Gengislækkunin hefir
skert kjör fjölda manna, svo að þeir eiga nú
ekki lengur björg til næsta máls.“
Síðasta kaflafyrirsögn í ræðu hans, sem
birt var í Alþýðublaðinu, er þessi: „Ástandið
verra en nokkru sinni.“
*
Um áramótin 1950/1951 birtu formenn
stjómmálaflokkanna vfirlitsgreinar sínar að
venju. Þeir víkja að hallærinu, sem herjað
hefir til lands og sjávar, en þeir bæta einnig
ýmsu fleiru við og þá sérstaklega hinni miklu
ófriðarbliku og óvissu sem ríkir á öllum svið-
um. Ólafur Thors, ráðherra, og formaður
Sjálfstæðisflokksins, segir í áramótagrein
sinni:
„Lengi höfðu þeir, sem of lítið vissu í þess-
um málum, (Lbr. hér) gert sér í hugarlund
að ófriðarhættan væri minni en raun ber
vitni um. Menn töldu, að gagnkvæmur ótti
kommúnista og frelsisvina réði aðgerðum
beggja. Nú veit heimurinn betur. Nú skilja
aliir, að kommúnistar láta sér ekki næg/a að
ráða yfir þriðja hluta veraídarinnar. Þeim
nægir ekkert minna en heimurinn allur."
(Lbr. hér).
Það skvldi nú vera, að „allir“ skildu þetta?
Höfundur þessarar greinar leyfir sér að draga
það mjög í efa, og bókstaflega ekkert ber
vott um þennan „skilning“, hvorki á Al-
þingi íslendinga, í Háskóla íslands né í þjóð-
kirkju íslands svo þrjár ekki ómerkilegar
stofnanir þjóðarinnar séu nefndar. Það getur
verið að Sjálfstæðisflokkurinn skilji þetta nú
orðið, og er þá vel farið og mátti varla seinna
vera.
En formenn stjómmálaflokkanna skýra
einnig greinilega frá því hvernig á því stendur,
að íslendingar hafa lifað af þetta stórfellda
hallæri til lands og sjávar. Og þeim er það
til hróss, að þeir draga enga dul á ástæðuna.
Ólafi Thors farast þar um orð á þessa leið:
„íslendingar hafa á undanfömum árum
þegið mörg hundruð milljónir króna af
Bandankjamönnum, ýmist sem mjög hagstæð
lán, en mestþó að gjöf. Verður að viðurkenna,
að þetta fé hefir fleytt okkur vfir marga örð-
ugleika og gert okkur kleift, að búa í hag-
inn fyrir framtíðina, og án þessa fjár hefði
orðið hallæri á íslandi í ár.“ (Lbr. hér.)
Hið sama kemur fram í hugleiðingum
hinna annara flokksforingja, og í blöðunum
er lýsingin á sama veg. Þannig segir t. d.
Morgunblaðið í ritstjómargrein 31. des. 1950:
„Árið sem nú er að kveðja hefir á marga
DAGRENNING 9