Morgunblaðið - 13.02.2015, Blaðsíða 2

Í niðurstöðum rannsóknarhóps á veg-
um Landsnets er staðfest að jarð-
strengur um Sprengisand geti að há-
marki orðið 50 km langur vegna
tæknilegra takmarkana í núverandi
raforkukerfi. Áætlaður stofnkostn-
aður við lagningu 50 kílómetra 220 kV
jarðstrengs um Sprengisand með 400
MVA flutningsgetu er um 6,6 millj-
arðar króna. Kostnaðurinn verður um
12,6 milljarðar ef lagðir eru tveir
strengir með samtals 800 MVA flutn-
ingsgetu.
Til samanburðar er áætlaður stofn-
kostnaður 50 km langrar 800 MVA
loftlínu um 4,1 milljarður króna.
Þetta er meðal þess sem fram kem-
ur í skýrslu rannsóknarhópsins sem
falið var að greina hagkvæmustu
kosti við val á 132 og 220 kílóvolta
(kV) háspennujarðstrengjum, lagn-
ingu þeirra og frágangi með tilliti til
flutningsgetu, kerfisaðstæðna, áreið-
anleika, umhverfisáhrifa og kostn-
aðar.
Stofnkostnaður við lagningu
tveggja 220 kV jarðstrengja með 600
MVA flutningsgetu á fyrstu 12 km
leiðarinnar milli Akureyrar og Kröflu
er um tvisvar sinnum meiri en stofn-
kostnaður vegna loftlínu á sömu leið
með sambærilega flutningsgetu.
Stofnkostnaður vegna lagningar á
einum 300 MVA streng er hins vegar
nokkuð sambærilegur stofnkostnaði
við lagningu 600 MVA loftlínu.
Verð á jarðstrengjum lækkað
Einnig kemur fram að undanfarin
ár hefur verð á jarðstrengjum með
mikla flutningsgetu lækkað mikið,
eða um allt að helming fyrir 220 kV
strengi, á meðan verð á strengjum
fyrir lægri spennu hefur lækkað mun
minna.
Jarðstrengur um Sprengi-
sand að hámarki 50 km
 Stofnkostnaður við lagningu 220 kV strengs 6,6 milljarðar
2 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 13. FEBRÚAR 2015
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 5691100 Fréttir Guðmundur Sv. Hermannsson, Sigtryggur Sigtryggsson ritstjorn@mbl.is Viðskipti Sigurður Nordal vidskipti@mbl.is Menning Einar Falur Ingólfsson menning@mbl.is
Íþróttir Víðir Sigurðsson sport@mbl.is mbl.is Sunna Ósk Logadóttir netfrett@mbl.is, Smartland Marta María Jónasdóttir, smartland@mbl.is Umræðan | Minningar | Bréf til blaðsins mbl.is/sendagrein Prentun Landsprent ehf.
Baldur Arnarson
baldura@mbl.is
Velta erlendra greiðslukorta hér á
landi var rúmir 20 milljarðar króna á
fjórða ársfjórðungi í fyrra og jókst
um tæp 26% milli ára. Veltan hefur
ríflega tvöfaldast frá árinu 2011 og
hefur hún aldrei verið jafn mikil.
Sé horft til ársins 2014 í heild var
veltan rúmir 113 milljarðar króna,
borið saman við 91,3 milljarða árið
2013. Hún var 74,5 milljarðar árið
2012 og 48,4 milljarðar 2010 og hefur
því tvöfaldast á fimm árum. Þetta má
lesa úr nýjum efnahagslegum
skammtímatölum Hagstofu Íslands.
Frá árinu 2005 hefur veltan á
fjórða ársfjórðungi aukist um frá
3,7%-63,5% eða að meðaltali um
26,2% á ári. Veltuaukningin var
minnst þessa mánuði 2010 en mest
árið 2008.
Til að setja 113 milljarða í sam-
hengi var velta innlendra kredit-
korta um 275 milljarðar í fyrra.
Jókst mest um 49,4% á ári
Ársveltan jókst líka minnst árið
2010, eða um 0,1%, en mest árið
2009, eða um 49,4%. Hún jókst um að
meðaltali fjórðung á ári 2005-2014.
Haukur Oddsson, forstjóri Borg-
unar, segir erlendu kortaveltuna
hafa bjargað verslun á Íslandi eftir
efnahagshrunið. „Þetta skiptir öllu
máli fyrir kortafyrirtækin. Tekjur
okkar eru tengdar veltunni.
Þessi velta hjálpaði ekki aðeins ís-
lenskum kreditkortafyrirtækjum.
Hún vó verulega á móti samdrætti í
neyslu Íslendinga og hafði mikið að
segja fyrir íslenskt þjóðfélag. Þessi
veltuaukning bætist nú ofan á veru-
lega aukningu í kortaveltu heima.
Veltan innanlands á debet- og kred-
itkortum er orðin umtalsvert meiri
að raunvirði en fyrir hrun. Kredit-
kortavelta hjá Íslendingum er að
nálgast það sem hún var árið 2007.“
Rannsóknasetur verslunarinnar hef-
ur flokkað erlenda kortaveltu í des-
ember eftir útgjaldaflokkum. Rúmur
fimmtungur fór í verslun, eða 21,1%,
og litlu minna, eða 20,1%, til ýmissar
ferðaþjónustu, og rúm 17% til gisti-
þjónustu. 11,5% fóru í úttektir á
reiðufé og rúm 10% í veitingar.
 Velta erlendra greiðslukorta á Íslandi var 113 milljarðar í fyrra  Yfir 20 milljarðar á 4. ársfjórðungi
 Forstjóri Borgunar segir þessa aukningu hafa vegið á móti samdrætti í neyslu Íslendinga eftir hrunið
Veltan komin yfir 100 milljarða
Velta erlendra greiðslukorta í milljónum króna
Samtals í október, nóvember og desember 2005-2015*
*Tölur eru á verðlagi hvers árs. Heimild: Hagstofa Íslands
20.024
15.910
12.533
9.011
7.6797.4086.807
4.1633.514
25.000
20.000
15.000
10.000
5.000
0
2005 20092006 20102007 2011 20132008 2012 2014
2.652
Sjöföldun frá 2005
» Ársveltan var 16,4 milljarðar
2005, 20,4 milljarðar 2006, 23
milljarðar 2007, 32,3 millj-
arðar 2008, 48,3 milljarðar
2009 og 48,4 milljarðar 2010.
» Hún var 62 milljarðar 2011,
74,4 milljarðar 2012, 91,3 millj-
arðar 2013 og 113,2 ma. 2014.
» Veltan hefur því nær sjöfald-
ast frá 2005 en tekið skal fram
að tölurnar eru á verðlagi
hvers árs.
BAKSVIÐ
Brynja Björg Halldórsdóttir
brynja@mbl.is
Frá og með árinu 2016 mun Auðkenni
innheimta gjald af fjarskiptafyrir-
tækjum fyrir hver virk rafræn skil-
ríki. Þetta segir Haraldur Bjarnason,
forstjóri félagsins. Hann segir engin
áform uppi hjá félaginu um að rukka
einstaklinga fyrir rafræn skilríki í far-
síma. Notendur muni aðeins þurfa að
greiða félaginu fyrir rafræn skilríki á
Auðkenniskortum og gjaldið verði
1.500 krónur eins og það hafi verið.
,,Við erum fyrst og fremst heild-
söluaðilar. Við semjum við fjarskipta-
fyrirtæki um kaup á rafrænum skil-
ríkjum og aðra þjónustuaðila um að-
gang að okkar kerfum. Báðir hópar
munu greiða okkur skv. gjaldskrá en
þau ráða svo hvort þau láta viðskipta-
vini sína greiða fyrir þjónustuna,“
segir Haraldur.
Liv Bergþórsdóttir, forstjóri Nova,
segir að þegar gjaldtakan hefjist
muni notkun rafrænna skilríkja
hækka sem nemi gjaldskrá Auðkenn-
is. ,,Auðkenni hefur óskað eftir því að
Nova innheimti gjald fyrir skilríkin
fyrir hönd Auðkennis þegar þar að
kemur. Auðkenni er í einokunar-
aðstöðu með rafræn skilríki á Íslandi,
að minnsta kosti enn sem komið er.
Þar af leiðandi eru símafyrirtækin
ekki í góðri samningsstöðu gagnvart
Auðkenni.“
Hún segir vissulega rétt að síma-
félögin hafi val um hvort þau velti
gjaldinu yfir á viðskiptavininn eða
taki kostnaðinn á sig en ljóst sé, að á
endanum þurfi einhver að greiða fyrir
þjónustuna.
Greiða 14 krónur fyrir notkun
Viðskiptavinir Nova munu frá og
með 1. mars nk. greiða 14 krónur fyr-
ir hverja notkun á rafrænum skilríkj-
um. Verðlagningin sé miðuð við
kostnað af notkun ,,SMS-leiðarinnar“
við innskráningu í heimabanka. Liv
kveður Nova hafa viljað upplýsa við-
skiptavini sína strax um þennan
kostnað, enda byggist notkun skil-
ríkjanna á SMS-sendingum í fjar-
skiptakerfinu.
,,Við höfum veitt þessa fjarskipta-
þjónustu án endurgjalds síðan í byrj-
un desember. Kostnaður Nova við
innleiðingu þjónustunnar var yfir 30
milljónir króna á árinu 2014 en auk
þess fer fram notkun á fjarskipta-
kerfinu, SMS-sendingar sem greitt
verður fyrir frá og með 1. mars. Nú
eru yfir tuttugu þúsund viðskipta-
vinir Nova komnir með símkort sem
styðja rafræn skilríki en ekki hafa
allir virkjað skilríkin á kortinu. Okk-
ur þótti heiðarlegra að gefa það strax
út hver kostnaðurinn yrði frekar en
að gefa óskýr svör um gjaldtöku í
framtíðinni.“
Þau svör fengust frá Símanum og
Vodafone að í dag greiði viðskipta-
vinir ekki fyrir notkun skilríkjanna.
Vodafone hyggst bíða með gjaldtöku
á meðan afgreiðsla „leiðréttingar-
innar“ stendur yfir og Síminn mun
bíða út þetta ár. Þó er óvíst um fram-
haldið hjá félögunum.
Símafyrirtæki
munu greiða fyr-
ir rafræn skilríki
 Einokunarstaða, segir forstjóri Nova
Morgunblaðið/Rósa Braga
Rafræn skilríki Símafyrirtækin
greiða fyrir þau frá og með 2016.
Rafræn skilríki
» Frá og með 2016 munu fjar-
skiptafyrirtæki greiða fyrir hver
virk skilríki.
» Þau er hægt að nota til inn-
skráningar á vefsvæði hjá yfir
120 þjónustuveitendum.
» Eigendur Auðkennis eru Ar-
ion banki, Íslandsbanki, Lands-
bankinn, Síminn og Teris.
Hátt í 70 listamenn og hljómsveitir koma fram á tónlist-
arhátíðinni Sónar Reykjavík en hátíðin hófst í gær.
Tónlistarveislan heldur áfram í dag og á morgun í
Hörpu, en uppselt er á hátíðina. Sónar-hátíðin er sú
stærsta sem haldin hefur verið til þessa og hafa aldrei
jafn margir erlendir listamenn komið fram á hátíðinni.
Þá er búist við rúmlega 1.500 erlendum tónleikagestum
á hátíðina í ár, en fjöldi þeirra hefur stigvaxið frá því
Sónar Reykjavík var fyrst haldin í febrúar fyrir tveim-
ur árum. Sónar Reykjavík fer fram á fimm sviðum í
Hörpu, meðal annars í bílakjallaranum sem breytt
verður í næturklúbb líkt og síðustu ár. Tónlistarmað-
urinn Uni Stefsson kom fram í gær og flutti tónlist sína
undir mögnuðu sjónarspili eins og sjá má á myndinni.
Tónlistarhátíðin Sónar Reykjavík var sett í gærkvöldi
Morgunblaðið/Styrmir Kári
Aldrei jafn margir sótt hátíðina