Reykjalundur - 01.06.1962, Blaðsíða 20

getur aftur hafið störf, sjálfum sér og sín-
um til framdráttar. Að vísu getur því marki
ekki verið náð í öllum tilfellum, en það er
hins vegar afar mikilvægt fyrir alla aðilja,
að vinnugetan sé könnuð til hins ýtrasta,
að hún sé aukin, ef þess gerist nokkur kost-
ur, og að hún sé nýtt til fullnustu á almenn-
um vinnumarkaði, eða, ef þess gerist þörf,
— á sérhæfðum vinnumarkaði.
Það er kostnaðarsamt að halda uppi full-
kominni endurþjálfunarþjónustu, en samt
borgar það sig fyrir þjóðfélagið frá beinu
fjárhagslegu sjónarmiði, því að sá kostnaður
kemur til baka. Það munar miklu fyrir þjóð-
félagið, hvort persóna er á örorkubótum ár
eftir ár, eða þess í stað stundar arðbæra
vinnu, framfleytir sjálfum sér og sínum og
greiðir þar að auki skatta til ríkis og bæjar.
Athuganir í mörgum löndum hafa sýnt þetta,
að hver sá eyrir, sem eytt var til endurþjálf-
unarstarfsemi, kom margfalt til baka.
Lœrt ad' ganga i annað sinn.
' Q
Hvernig endurþjálfun fer fram.
Til þess að gera sér grein fyrir því, á
hvem hátt endurþjálfun fer fram, er bezt að
íhuga dæmi. Það má hugsa sér mann um
fertugt, sem stundað hefur vinnu á sjó, og
verður fyrir meiðslum í baki, sem leiða til
skemmda á mænu, sem svo aftur orsaka
lömun í ganglimum. Þegar í upphafi skapar
slysið læknisfræðilegt og hjúkrunarlegt
vandamál. Þegar séð hefur verið fyrir því á
tilhlýðilegan hátt, þá er hér um að ræða
fertugan sjómann, sem hefur lamaða vöðva
í ganglimum. Ef hann dveldi upp frá því í
rúrni sínu, á hjúkrunarheimili eða eigin
heimili, yrði ævi hans ekki löng, því að afar
líklegt væri, að truflun hefði allt eins skap-
azt á ýmissi lífsnauðsynlegri starfsemi lík-
amans, svo sem útskilniði þvags, og ýmislegt
annað mundi upp koma, svo sem legusár á
hina lömuðu útlimi. Það þarf því að koma
þessum manni á hreyfingu, koma honum úr
rúmi sem fyrst, til dæmis í hjólastól. Það
þarf að kenna honum að komast sjálfur úr
rúmi í stól, svo að hann sé ekki upp á aðra
kominn með það. Til þess þarf hann sterka
handleggi, og þá hjálpa æfingar, sem miða
að því að gera handleggjavöðva sterkari. Þá
þarf að ganga endanlega úr skugga um,
hvaða vöðvar á ganglimum eru lamaðir, eða
hvort allir séu lamaðir. Oft leynist einhver
máttur í fáum vöðvum eða í hluta einhvers
eða einhverra vöðva. Þessa vöðva þarf að
æfa upp eins mikið og kostur er, gera þá
sterkari og þolnari, því að þeir geta komið
að miklum notum. Ef skemmdin hefur ekki
orðið of ofarlega í mænu, þarf að gera þess-
um manni spelkur, öklaspelkur, hnéspelkur
og/eða mjaðmarspelkur, allt eftir því, hvað
við á. Það þarf að kenna honum að setja
þessar spelkur á sig sjálfur, kenna honum að
reisa sig upp á þeim, kenna honum að standa
á þeim, kenna honum að ganga á þeim, með
aðstoð stafa eða hækja. Það fer í það mikil
líkamsorka að ganga með spelkur, svo að
vera má, að þessum manni reynist það eins
gott til lengdar að komast ferða sinna í hjóla-
stól, og hafa spelkur við höndina að nota við
sérstök tækifæri. Þessi maður þarf að læra
Reykjalundur