Reykjalundur - 01.06.1962, Blaðsíða 50

Fulltrúar á 13. þingi SÍBS. Þórðar Benediktsson, forseti SÍBS, i rœðustól.
né niður í hin geigvænlegu djúp mannkyns-
þjáninganna. Eg hverf til nærtækari um-
talsefna: okkar eigin vandamála.
II.
Við gömlu mennirnir, sem vorum komn-
ir á legg um aldamótin síðustu og nokkuð til
vits og ára, köllum okkur aldamótamenn. Ef
til vill brosa sumir hinna yngri manna og
virða okkur þessa nafngift til yfirlætis og
karlagrobbs. En nafngiftin er bundin þeirri
staðreynd að við getum í minningum okkar
gengið á þessa sjónarhæð og horft bæði aft-
ur í öldina, sem leið og fram í öldina sem er
að líða. Við höfum þannig umfram hinar
yngri og upp vaxandi kynslóðir yfirlit um
sögu mestu umbyltinga, sem orðið hafa í
þjóðlífi Islendinga allt frá landnámi. Þegar
við horfum til baka sjáum við, að því nær
allt, sem þá var til af erfðum kynslóðanna
er gersamlega horfið. Og er við lítum fram
sjáum við, að nálega allt er orðið nýtt; verk
inannanna, nýtt land og ný þjóð.
Eg bregð mér nú snöggvast á þessa sjón-
48
arhæð og horfi til baka. Ég tek aðeins eitt
dæmi. Þá voru, að kalla mátti, engir vegir
til, aðeins reiðgötur: Slóðir kynslóðanna á
undangengnum öldum. Þessar slóðir eru enn
víða markaðar í svip landsins. Þar sem er
sléttlent liggja þessar götur margar sam-
hliða. Þar hafa forfeður okkar og formæður
átt samreið um landið. Ein gatan er jafnan
dýpst; hinar grynnri. Nú falla þessar götur
saman og gróa upp. Víða eru þær orðnar að
ræktuðu landi.
Ég kem aftur að reiðgötunum. En nú kýs
ég að breyta um sjónsvið af þessari útsýnis-
hæð minninganna. Ég horfi fram og lít yfir
baráttusögu kynslóðanna gegn böli sjúkdóm-
anna allt fram á þennan dag og leitast við
að skyggnast inn í næstu framtíð.
Allir menn ungir og gamlir, sem eru uppi
standandi í þessu landi, hafa ástæðu til að
staldra við, kynna sér og hugleiða með auð-
mýkt, með aðdáun og þakklátssemi baráttu-
sögu þessara manna allt frá því að Bjarni
Pálsson var skipaður fyrsti landlæknir á ís-
landi með allt landið sem læknisumdæmi,
Reykjalundur