Reykjalundur - 01.06.1962, Blaðsíða 42

MICHASSJ M. PENKRAT:
GLEÐIN
MICHASSJ MICHAILOVVITZ 1‘ENKRAT er
liominn af rússnesku beendafdlki. Hann fæddist
árið 1918 i þorpinu Karpilowka i héraðinu
Minsk. AÖ loknu sjö ára barnaskólanámi fór
hann á landbúnaöarskóla. Þar næst var hann
kvaddur i herinn. í Finnlands-striÖinu 1939/40
var hann tekinn til fanga, pá illa sœröur. Eftir
heimkomuna <>g aÖ náÖum bata fór hann aÖ
leggja stund á blaÖamennsku. Á meöan önnur
heimsstyrjöldin stóö gerðist hann félagi í NeÖan-
jarÖarhreyfingunni. í fyrstu var hann venjulegur
boöberi, en varö síðar stórfylkisforingi (1943).
Eftir striðiö var Penkrat ráöinn meöstjómandi
að ádeilutimaritinu „Woshyk" (Broddgölturinn).
Rithöfundarferil sinn hóf Penkrat árið 1937.
Smásögur hans, pættir og neðanmálsgreinar,
birtast stööugt i ýmsuni blöðum og timaritum
hvit-rússnesku lýÖveldisins. Arið 1956 kom úr
fyrsta bók hans, „Salauiy bereg“ (Strönd nætur-
galans). Arið 1957 gaf Iwit-rússneska rikisfor-
lagiö út heildarbindiO „Proslyja liudzi" (Obreytl
alpýöa). í pvi eru smáisögur, pættir og blaða-
greinar eftir Penkrat. AriÖ 1958 kom út hjá sama
forlagi heildarbindi með smásögum undir heit-
inu „Palyn i kwetki“ (Malturtin og blómin).
Hér birtist smásaga eftir Penkrat í pýðingu
GuÖmundar Gislasonar.
Smiðurinn Stefán Drobysch hafði hlotið í
vöggugjöf dásamlega skapgerð. Hann gat
unnið bug á öllu með kímni, hvernig sem
lífið lék hann og hvað sem yfir hann dundi.
Hann lét aldrei neitt á sig fá. Og Stefáni
Drobysch var fleira gefið en dásamleg skap-
gerð, því að kona hans gaf honum dásamlega
syni: Micholka, Awdejka og Kusjka.
„Það á víst ekki fyrir mér að liggja að
eignast dætur!“ var Stefán Drobysch vanur
að segja. „Þær hefðu létt mér lífið. Það er
aldrei hægt að vefa nógu marga bastskó
40
handa þessum strákaskömmum. Að ég nú
ekki tali um, hvað þeir rífa buxurnar sínar
oft — það veit hamingjan!“
Og árin l'iðu, eitt af öðru.
Eitt af öðru.
Synirnir fóru í skóla og í smiðjunni hélt
faðirinn áfram að hamra steðjann.
Það lék ekki allt í lyndi fyrir Stefáni. Litlu
óþekktarormarnir, sem svo oft höfðu rifið
buxurnar sínar við að klifra upp í eplatré
nágrannans, voru nú orðnir stórir og vaxinn
fiskur um hrygg. Nú sátu þeir frammi fyrir
speglinum og sléttuðu þrjózkufulla hárlokk-
ana. Micholka, sá elzti, var kominn í fram-
haldsskóla, og Kusjka og Awdejka voru
bráðum komnir svo langt líka.
I sannleika sagt voru þetta efnis börn, sem
umhugað var um lærdóminn. Aðeins eitt féll
þeim illa: að ganga í slitnum buxum. Þannig
var það föðurins að sjá þeim fyrir kennslu
og óslitnum buxum.
Stefán og kona hans urðu að neita sér um
margt, til þess að synir þeirra gætu gengið í
skóla og orðið menntaðir menn. Oðara en
Stefán hafði unnið sér inn kópeka með
sleggjunni sinni, var hann búinn að færa
Micholka sínum, Awdejka sínum eða Kusjka
sínum hann að gjöf. Einn þurfti skó, annar
föt, sá þriðji frakka.
„Börnunum mínum,“ sagði hann, „er ekk-
ert of gott. Eg skal hjálpa þeim, eins lengi
og ég get haldið á hamrinum. Föðurleg um-
hyggja — er fyrirframgreiðsla upp í ellina.“
Arin liðu, eitt af öðru. Menn voru farnir
að kalla Micholka — Nikolai Stefanovitsj.
Hann var orðinn kennari. Awdejka var
nefndur Awdej Stefanovitsj. Hann var verk-
fræðingur. Og Kusjka — Kusjma Stefano-
vitsj. Hann var búfræðingur.
Tómlegt var orðið í kofanum hans Stefáns
Drobyschs. Hendur föðurins voru nú teknar
Reykjalundur