Dagblaðið Vísir - DV - 05.02.2010, Blaðsíða 22
22 FÖSTUDAGUR 5. febrúar 2010 FRÉTTIR
Síðla árs 2007 var Seðlabankanum,
Fjármálaeftirlitinu, embættismönn-
um og ráðherrum orðið ljóst að lausa-
fjárstaða íslensku bankanna stefndi í
óefni. Það á að sjálfsögðu við um
bankamennina sjálfa. Yfirheyrslur yfir
Guðmundi Ólasyni, framkvæmda-
stjóra hjá Milestone, benda til þess
að hann hafi verið vel meðvitaður
um aðsteðjandi vanda þegar síðla árs
2007 eins og DV hefur greint frá.
Yngva Erni Kristinssyni, sem þá
var framkvæmdastjóri verðbréfasviðs
Landsbankans, var þetta einnig ljóst,
eins og fram kom í ítarlegu viðtali DV
við hann fyrir skemmstu:
„Mér tókst ekki heldur að sann-
færa ráðamenn í aðdraganda hruns-
ins um nauðsynlegar aðgerðir til að
koma í veg fyrir eða lágmarka skaða
sem yfirvofandi var.
Þannig átti ég þrjá fundi með for-
manni stjórnar Fjármálaeftirlitsins,
þann fyrsta í desember 2007, fund
með forsætisráðherra í febrúar 2008
og utanríkisráðherra í júní sama ár
um þann vanda skapaðist í kjölfar
alþjóðlegu fjármálakreppunnar á Ís-
landi. Skoðun mín var að kreppan
og áhætta íslensku bankanna útilok-
aði aðgang þeirra að erlendu lánsfé.
Án aðgangs að erlendu lánsfé myndu
þeir fyrr eða síðar falla. Fall eins bank-
anna myndi fella þá alla. Ábyrgðar-
leysi væri að hafa fjármálakerfi þjóð-
arinnar óvarið og nauðsynlegt að
grípa til aðgerða. Þær þyrftu að vera
þríþættar, í fyrsta lagi að minnka er-
lendan rekstur bankanna með sölu
erlendra eininga og sölu erlendra út-
lána til að draga úr þörf þeirra fyrir
aðgang að erlendu lánsfé og skapa er-
lent lausafé. Í öðru lagi að leita strax til
Alþjóðagjaldeyrissjóðsins um aðstoð
og lánsfjárfyrirgreiðslu í fyrirbyggj-
andi tilgangi. Í þriðja lagi yrði að afla
sem mest fjár erlendis til að styrkja
gjaldeyrisforða landsins,“ sagði Yngvi
Örn.
Minnisblaðið fræga
Í minnisblaði frá Seðlabankan-
um fáeinum vikum síðar, 12. febrú-
ar 2008, segir frá fundum Davíðs
Oddssonar, þáverandi seðlabanka-
stjóra, með frammámönnum mats-
fyrirtækja og stórra viðskiptabanka
í London. Í lok minnisblaðsins seg-
ir orðrétt: „Það er ljóst að íslensku
bankarnir, Kaupþing og Glitnir alveg
sérstaklega, hafa stefnt sér, og það
sem verra er, íslensku fjármálalífi, í
mikla hættu, jafnvel í hreinar ógöng-
ur, með ábyrgðarlausri framgöngu á
undanförnum árum. Hættulegt er að
hafast ekkert að í þeirri von að mark-
aðir opnist óvænt og allur vandi verði
úr sögunni.“
Talsvert er gert úr vanda og meintu
ábyrgðarleysi Glitnis og Kaupþings á
þessu minnisblaði Davíðs, en síður
er vikið að ábyrgðarleysi eða vanda
Landsbankans sem átti þó eftir að
íþyngja skattgreiðendum meira en
allt annað tjón bankahrunsins. Þó
Ári fyrir bankahrun var á vitorði flestra reyndra sérfræðinga innan fjármálakerfisins að íslensku bankarn-
ir væru í stórfelldri hættu. Eftir því sem myndin verður heillegri verður æ ljósara að íslensk stjórnvöld og
bankamenn hafa vísvitandi beitt blekkingum og farið margvíslegar krókaleiðir fram hjá venjulegu eftirliti
og öryggisvörslu varðandi íslensku bankana.
BLEKKINGIN MIKLA
JÓHANN HAUKSSON
blaðamaður skrifar: johannh@dv.is
Hættan var ljós Yngi Örn segist hafa varað við
hættunni síðla árs 2007
Auglýsti bankana Ingibjörg Sólrún fór til
Evrópu og sagði bankana sterka.
Sterkir bankar Geir H. Haarde fór til Bandaríkj-
anna og sagði bankana sterka.
Sögðum satt Björgvin G Sigurðsson þvertók fyrir
það að hafa sagt ósatt um stöðu mála.