Dagblaðið Vísir - DV - 03.06.2011, Blaðsíða 46
46 | Lífsstíll 3.–5. júní 2011 Helgarblað
Rósa Guðbjartsdóttir er dugleg að prófa sig áfram við hamborgaragerð:
Heimagerðir hamborgarar
„Hamborgari getur verið algjört
lostæti og holl og góð máltíð, hafi
verið nostrað aðeins við hráefn-
ið. Þá skiptir sköpum að hafa val-
ið sjálfur kjötið með hæfilegu
fituinnihaldi,“ segir Rósa Guð-
bjartsdóttir matgæðingur. „Enda
eru það ekki einungis svokallaðir
skyndibitastaðir sem bjóða upp á
hamborgara heldur leggja marg-
ir aðrir veitingastaðir metnað í að
hafa girnilegar og ólíkar hamborg-
aramáltíðir með salati og græn-
meti,“ segir Rósa.
Algjört lostæti Rósa mælir með
því að valið sé gæðakjöt og nostrað
sé við hráefnið.
Þrífðu grillið
rétt og reglulega
Það getur verið ákaflega leiðinlegt að þrífa
grill en best er að gera það reglulega og
eftir hverja notkun meðan enn er svolítill
hiti á því. Við gagnger þrif á grilli má beita
ýmsum ráðum. Til dæmis er gott að taka
grindurnar af og leggja í bala með sjóðheitu
vatni og uppþvottalegi. Þannig losnar fitan
af teinunum og auðvelt er að bursta hana
af. Leggið álpappír á hitaelementin í grillinu
þegar það er hreinsað með vírbursta. Þá falla
óhreinindin á álpappírinn og honum er svo
hent í ruslið. Ofnhreinsiúða má nota til að
losa fitubrák innan af lokinu. Hann er látin
bíða í svolitla stund og ekki líður á löngu þar
til hægt er að þurrka fituna af með klút. Þá
ætti grillið að vera orðið skínandi hreint og
fínt. Munið svo að nota góða hlíf utan um
gripinn eða geyma í bílskúrnum þegar ekki er
verið að nota hann.
Gulrætur
eru gæðafæða
og ferskar árið
um kring
Gulrætur geymast almennt vel en best er
að geyma þær við 0–2°C og mikinn raka
því þeim hættir mjög til að tapa vatni. Þær
eiga ekki að standa í birtu því þá verða þær
grænar og etýlen (lofttegund sem myndast
í grænmeti og ávöxtum) gerir þær beiskar á
bragðið.
Við lengri geymslu er betra að geyma gul-
rætur lausar í plastfóðruðum kössum heldur
en í litlum plastpokum. Við þær aðstæður er
ekki eins mikil hætta á að raki þéttist utan á
rótunum og valdi votrotnun.
Ef einungis á að geyma gulrætur í skamman
tíma er ágætt að hafa þær í götuðum
plastpokum, þeim sömu og þær eru seldar í.
Fylgist vel með því að ekki verði rakaþétting
innan í þeim og fjölgið götunum á þeim ef
það gerist.
Notkun
Gulrætur má nota á fjölmarga vegu, bæði
hráar, ofnbakaðar eða soðnar og einnig má
gera úr þeim gulrótarsafa sem af mörgum
er talinn allra meina bót og hefur sérlega
góð áhrif á litaraftið. Þær eru góðar með
flestum köldum og heitum réttum og henta
einkar vel með fiski og fiskréttum. Gulrætur
má líka nota í kökur, súpur og pottrétti, svo
eitthvað sé nefnt. Hægt er að leggja þær í
kryddlög, brúna í sykri og ofnsteikja, t.d með
lambasteik en ofnsteikt rótargrænmeti er
einkar gott með flestu kjöti.
Einnig er tilvalið að rétta litlum fingrum
gulrót sem nasl að narta í.
(Heimild af vefnum islenskt.is) J
óhann Helgi Jóhannesson er
einn fremsti fiskikokkur lands-
ins. Réttir hans bráðna í munn-
inum og þeir sem smakka einu
sinni matinn hans vilja alltaf koma
aftur. Undanfarin tíu ár hefur hann
staðið í eldhúsi Ostabúðarinnar við
Skólavörðustíg en þann stað kalla
sumir best geymda leyndarmál borg-
arinnar. Áður en hann hóf störf sín
þar stóð hann með Rúnari Marvins-
syni við pottana á veitingastaðnum
Við Tjörnina.
DV leitaði til Jóhanns eftir upp-
skrift að góðri fiskisteik á grillið en
flest viljum við festast aðeins í að
grilla kjötrétti þegar grillin eru dreg-
in fram á sumrin. Það er jafn gott að
grilla fisk en til þess að það sé gert
rétt þarf að hafa ákveðin atriði í huga.
Sumar fisktegundir er betra að grilla
en aðrar og það þarf alltaf að gæta
þess að grilla fiskinn ekki of lengi því
hann heldur áfram að eldast eftir að
hann er tekin af hitanum.
Grilluð eða steikt stórlúðusteik
fyrir fjóra
n 4 u.þ.b. 200 gr sneiðar stórlúða 2–3
sentímetrar á þykkt
Kryddolía
n 2 hvítlauksgeirar, fínt skornir
n ½–1 chilipipar, fínt skorinn
n Steinselja, söxuð, 1 lúka
n 1– ½ dl ólífuolía
n Salt og pipar
Lúðan er pensluð með kryddolíunni og
grilluð eða steikt við mikinn hita í 1½– 2
mínútur á hvorri hlið.
Fennel og mangósalat með
fetaosti
n 2–3 stk. fennel, skorið í sneiðar
n 1 stk. mangó, skorið í teninga
n ca. 100 gr fetaostur
n ca. ½ bolli graslaukur
n 1 msk. hunang
n 1dl ólífuolía
n 1–2 msk. balsamic-edik
n Salt og pipar.
Fennel er velt upp úr helmingnum af olíunni,
kryddað með salti og pipar. Bakað við 180°C
í 15–20 mínútur
Hunangi, balsamic-ediki og afganginum af
olíunni blandað saman við ásamt mangó,
graslauk og fetaosti.
Létt „crème fraiche“-sósa:
n 2 dl sýrður rjómi
n 1 msk. hunang
n Safi úr ½ sítrónu
n Salt og pipar
n Saxaður graslaukur ef vill.
Borið fram með bökuðum kartöflum eða
grilluðum kartöfluskífum.
Jóhann Helgi Jó-
hannesson gefur
uppskrift að stór-
lúðusteik á grillið:
Galdurinn er að
Grilla ekki of lenGi
Grillráð Jóhanns
n 1. Grillið fiskinn alltaf á vel heitu grilli.
n 2. Þerrið fiskinn vel áður en hann er
lagður á grillið.
n 3. Ekki láta fisk liggja lengi í olíu áður
en hann er grillaður. Ef það er gert er hætt
við að vökvi úr fiskinum blandist olíunni
og þá festist hann frekar við grillið.
n 4. Grillið fiskinn alltaf minna en meira.
Fiskurinn heldur áfram að eldast eftir að
hann hefur verið tekin af grillinu.
n 5. Ef fiskur er eldaður eða steiktur of
lengi er hætt við að lögin losni í sundur og
fiskurinn molni.
Bestu fisktegundirnar á grillið: lúða,
lax, silungur, skötuselur, stór og feitur
steinbítur eða hlýri. Skelfiskur er líka
frábær á grillið. „Humar og stórar rækjur
ásamt hörpudiski svínvirka líka á grillið
en galdurinn felst í að elda það ákaflega
stutt. Alltaf að reikna með því að fiskurinn
haldi áfram að eldast í eina og hálfa til
tvær mínútur á eftir. Þetta jafnar sig þó
allt þó það virðist hrátt þegar það kemur beint af grillinu. Humar á t.d. aðeins að vera í
mínútu á hvorri hlið, ef hann er í skelinni. Hálfa á bakhlið og eina í sárið á vel heitu grilli.“
Grilluð stórlúða
Grillið fiskinn alltaf á
vel heitu grilli.
MEÐLÆTI:
Grillaðir, stökkir kartöflubátar
Sjóðið kartöflur í 8–10 mínútur (eftir
stærð) Látið mesta hitann rjúka úr þeim
og skerið í báta. Setjið í eldfast mót
eða ofnskúffu sem þakin hefur verið
bökunarpappír. Dreypið ólífuolíu yfir
kartöflubátana og kryddið með grófu
salti og nýmöluðum pipar. Einnig er gott
að nota hvítlaukskrydd.
Bakið við 225 gráður í um 25 mínútur eða
þar til bátarnir eru orðnir fallega ljós-
brúnir og stökkir.
Hamborgarar fyrir fjóra:
n 400–600 g nautahakk
n ½ rauðlaukur og/eða graslaukur,
smátt saxaður
n 2 hvítlauksrif, marin
n 1 eggjarauða
n tabasco-sósa, nokkrir dropar
n 1 msk. fersk steinselja, smátt söxuð
n 1 msk. brauðrasp
n 4 ostsneiðar
n salt og pipar að smekk
Hnoðið öllu vel saman og mótið
hamborgarana. Grillið eða steikið í um 2
mínútur á hvorri hlið og hitið hamborg-
arabrauðið. Setjið ostsneið ofan á hvern
borgara rétt áður en steikingu lýkur.
Góð sinnepssósa, hrærð úr sýrðum
rjóma eða grískri jógúrt og sinnepi, er
nauðsynleg með, einnig rauðlaukur, kál
og tómatar.
Heimagerður grillaður hamborgari