Dagblaðið Vísir - DV - 31.08.2012, Qupperneq 46

30 Viðtal 31. ágúst–2. september 2012 Helgarblað
Svona hlutir sitja lengi í mér.
Stundum gat ég brynjað mig fyrir
harminum á meðan ég var á vett­
vangi en þegar ég kom heim fann
ég fyrir þeim. Ég er mjög viðkvæm­
ur maður.“
Voðaskotið
Einar þagnar. Hann situr hljóður,
horfir á mig og segir varfærnislega,
„áföllin í lífinu eru mörg.“
Án þess að útskýra það nánar
stendur hann upp og fer inn í eld­
hús. Kemur aftur með kexkökur og
virðist annars hugar. „Ég lenti einu
sinni í slæmu áfalli,“ segir hann og
útskýrir nánar hvað hann á við.
„Þetta var voðaskot.“
Einar herðir upp hugann og seg­
ir frá því sem gerðist þegar hann
var sautján ára gamall, nýbúinn
að kaupa sér sjálfvirkan riffil, eins
og einn besti vinur hans. Þeir fóru
út að leika sér með vopnin og með
í för var fimmtán ára gamall bróð­
ir vinarins. Slysin gera ekki boð á
undan sér, dagurinn var bjartur og
þá grunaði ekki hvað var í vænd­
um, að þetta væri dagur sem myndi
breyta öllu.
„Vinur minn skaut bróður sinn.
Við vorum á gangi, ég gekk við hlið
bróður hans og var að spjalla við
hann en vinur minn gekk á undan
okkur. Í einhverjum fíflagangi rak
hann riffilinn í gegnum klofið á sér
og skaut aftur fyrir sig. Skotið hitti
bróður hans. Þetta var slys en hann
dó nánast samstundis.“
Einar kemst við en heldur áfram.
„Ég hljóp strax af stað eftir hjálp. Við
vorum rétt fyrir utan bæinn og ég
stoppaði í fyrstu blokkinni sem ég
sá, hringdi bara einhverri bjöllu og
taldi mig ægilega heppinn að lenda
á sjúkraflutningsmanni á frívakt.
Ég vissi ekki að drengurinn væri
þegar dáinn. Við náðum í sjúkrabíl
og ég var beðinn um að koma með
á slysstað. Eftir á að hyggja skil ég
ekki tilganginn með því, ég átti að
sýna þeim hvar þetta gerðist en ég
hefði alveg getað sagt þeim það. Í
raun finnst mér að þeir hefðu átt að
halda mér eftir. Það var mjög vont
að koma þangað aftur. Sérstaklega
þegar ég steig út úr sjúkrabílnum og
sá vin minn sitja með bróður sinn
dáinn í fanginu.“
Í losti á lögreglustöðinni
Eins og gefur að skilja fékk Einar
taugaáfall og var í losti þegar hann
var færður niður á lögreglustöð
í skýrslutöku. Seinna fékk hann
að sjá skýrsluna og sá að það stóð
ekki steinn yfir steini. „Ég hef bara
bullað eitthvað. Ég var í losti. Ég vil
meina að samfélagið hafi brugðist
mér og okkur báðum í þessu máli.
Það brugðust allir. Það var engin
áfallahjálp í boði og það var enginn
sem kom og tók utan um okkur.
Okkur var bara sagt að við ættum
ekki að leika okkur með byssur. Þar
með var málinu lokið.“
Móðir Einars var stödd í Reykja­
vík þegar þetta gerðist en faðir
hans tók á móti honum heima. „Ég
hugsa mikið um þetta og fer oft að
gráta. Ég hef heldur aldrei sætt mig
við það að hafa ekki farið í jarðar­
förina. Ég treysti mér ekki til þess
þannig að á meðan á henni stóð fór
ég inn í stofu, lokaði mig af og spil­
aði sama lagið aftur og aftur, Sweet
Freedom með Uriah Heep. Ég held
að það hefði hjálpað mér að fara í
jarðarförina og kveðja hann. En
svona var þetta bara.
Það sorglegasta við þetta allt
saman er að ári áður hafði þessi
sami drengur orðið fyrir öðru
voðaskoti. Þá lá hann á milli heims
og helju fyrir sunnan í nokkra
mánuði.
En þetta var of óþægilegt til þess
að við mættum tala um þetta. Þetta
var mikið veiðimannasamfélag og
þetta var of viðkvæmt, þannig að
þetta var þaggað niður.“
Aldrei náð sér
Síðan hefur Einar ekki snert skot­
vopn. Hann treysti sér heldur ekki
til þess að halda í vináttuna. „Þessi
atburður markaði mjög djúp sár í
mína sál. Við vorum miklir vinir en
höfum varla talast við eftir þetta,
enda er ég ekki viss um að ég myndi
meika það. Ég tók mig reyndar til
fyrir svona þremur árum og hringdi
í hann. Það var gott og erfitt í senn.
Mér tókst allavega að halda jafn­
vægi á meðan við töluðum saman
en samtalið var líka stutt.“
Það sem þarna gerðist hefur
alltaf nagað Einar og í gegnum tíð­
ina hafa allskonar hlutir vakið upp
minningar af þessu. „Í raun hef ég
aldrei náð mér andlega eftir þetta.“
Hann var því feginn þegar hann
hitti systur vinar síns núna ný­
lega og átti tveggja tíma samtal við
hana. „Ég sagði henni nákvæmlega
hvernig þetta gerðist en hún vissi
það ekki. Það var rosalega gott að
koma því frá. Eftir það hef ég öðlast
meiri innri ró. Ég hef sætt mig við
það að þetta var slys og það var ekk­
ert sem ég gat gert til þess að breyta
því.“
Ráðherrann kýldi hann kaldan
Einar tekur sér smá stund til þess
að jafna sig. Nær síðan fullum styrk
og slær á léttari strengi. Segir að
hann sé að gleyma aðalatriðinu,
frægasta atvikinu sem hann lenti í
á ljósmyndaferlinum. Það átti sér
stað á Hótel Borg þann 26. mars
1987. Albert Guðmundsson var
að hætta sem fjármálaráðherra og
Einar var ljósmyndari á Þjóðvilj­
anum. „Við vorum boðuð á blaða­
mannafund og vissum að Albert
ætlaði að stofna nýjan stjórnmála­
flokk. Þegar ég kom á staðinn var
öll pressan þar og Bylgjan var með
beina útsendingu. Karlinn sat hins
vegar með sínu fólki og bað okkur
um að taka ekki myndir. Hann ætl­
aði aldrei að halda blaðamanna­
fund þennan dag heldur var þetta
einhver misskilningur.“
Einar gekk að útidyrahurðinni
en ákvað að láta Albert ekki
sleppa svo auðveldlega. „Ég vildi
ná nokkrum myndum af honum
þannig að ég hinkraði eftir honum.
Hann stoppaði hjá tveimur konum
á leiðinni út og ég lét hann eiga sig á
meðan, vildi ekki blanda þeim inn
í þetta. Síðan gekk hann að mér og
ég smellti af. Þá sló hann mynda­
vélina úr höndunum á mér og kýldi
mig svo kaldan þannig að úr datt
tönn og ég steinlá,“ segir Einar.
Hann var rétt að jafna sig þegar
sonur Alberts, Ingi Björn, og fél­
agi hans, Ásgeir Hannes Eiríksson,
báðu hann um að koma með sér
til Alberts. „Ég var í sjokki og lét til­
leiðast því þeir sögðu að hann væri
alveg miður sín og ég vildi vita hvað
hann vildi mér. Þegar ég kom heim
til hans féll hann í fangið á mér og
grét fullur iðrunar á öxlinni á mér.
Hann baðst fyrirgefningar og bað
um frið fram yfir kosningar. Í stað­
inn lofaði hann að sjá um kostnað­
inn við tannlækningarnar og annað
sem þessu fylgdi.“
Fjölskyldunni hótað
Einar virðist enn vera gáttaður
þegar hann segir frá því að þegar
komið var fram yfir kosningar kom
í ljós að Albert ætlaði sér ekki að
standa við gefið loforð. Með nýja
tönn í kjaftinum varð Einar sér því
úti um lögfræðing.
„Við fórum saman upp á lög­
reglustöð og lögðum fram kæru
en gáfum honum sólarhringsfrest
til að ganga frá þessu. Hann brást
hratt og örugglega við og bauðst til
þess að borga tannlækninum, lög­
fræðingnum og skaðabætur. Ég var
reyndar orðinn reiður og var skapi
næst að afþakka þetta boð en þáði
það í samráði við fjölskylduna.“
Þar með var því lokið. Fjölskyld­
an var því fegin, ekki síst vegna þess
að undarleg símtöl höfðu borist
heim og þeim stóð ekki á sama.
„Við vorum að kaupa okkur hús
og þurftum á láni að halda. En við
fengum hótanir og okkur var sagt
að við myndum hafa verra af ef
við létum karlinn ekki í friði. Kon­
an mín svaraði símanum og þótt­
ist þekkja rödd háttsetts manns í
samfélaginu en við höfðum engar
sannanir fyrir því. Þetta var auð­
vitað mjög óþægilegt. Mér leið illa
gagnvart fjölskyldunni og vildi ekki
að þetta bitnaði á henni.“
Slasaðist á legókubbi
Fyrst hann var farinn að tala um
konuna sína fyrrverandi segir hann
hálfhlæjandi frá því að hún hafi
strax vitað að þetta væri hann þegar
hún heyrði að ljósmyndari hefði
orði fyrir höggi á Hótel Borg. „Ég
er svo mikill hrakfallabálkur. Ætli
ég sé ekki eini maðurinn sem hef­
ur dottið á legókubb og fengið gat
á hausinn. Í annan stað flækti ég
mig í rúmteppi, datt og axlarbrotn­
aði. Þrettán dögum áður en ég fékk
höggið rotaðist ég í fótbolta og
sama dag lenti ég í sjö bíla árekstri.“
Árið 2006 lenti hann aftur í
árekstri og þá fór öllu verr. „Ég var
að vinna á Fréttablaðinu og var á
litlum ljósmyndarabíl frá fyrirtæk­
inu. Ég varð þess ekki var að bíll
virti ekki stöðvunarskyldu og ók
beint á hann,“ segir Einar sem hef­
ur verið að glíma við langvarandi
meiðsl síðan. „Ég fékk brjósklos á
þremur stöðum og hef eiginlega
verið handónýtur eftir þetta. Ég hélt
samt áfram að vinna þar til mér var
sagt upp á Birtingi árið 2007. Þar
kláraði ég ferilinn.“
Það var í þriðja sinn sem hon­
um var sagt upp. Fyrst þegar DV
varð gjaldþrota árið 2003. Þá var
hann sjö mánuði án atvinnu þar
til honum var boðið að koma aft­
ur. Honum var síðan sagt upp af
Fréttablaðinu árið 2006 og Birtingi
ári síðar. „Þá fékk ég nóg og ákvað
að nú væri þessum kafla í lífi mínu
lokið. Ég nennti ekki að vinna við
svona óöryggi. Þannig að ég fann
mér vinnu á leikskóla og þótti það
yndislegt.“
Vegna meiðsla er Einar nú
hættur að vinna og kominn á ör­
orkubætur. „Ég er bara nægju­
samur og læt mér líða vel. Ég þarf
ekki að eiga neitt. Bílar skipta mig
engu máli og ég hef lengi verið á
leigumarkaði. Verðmæti lífsins fel­
ast ekki í auðæfum heldur fjöl­
skyldunni. Hún er allt sem ég á,“
segir hann og bætir því við að hann
eigi þá fyrst og fremst við börnin,
enda nýskilinn maðurinn.
Hjónabandið brast
„Hjónabandið er búið,“ segir hann
og mylur kexkökuna. „Þessum kafla
í lífi mínu er lokið. Þegar ég lít til
baka sé ég að það var langur að­
dragandi að þessu. Ég ræktaði ekki
garðinn minn þannig að þar óx ill­
gresi sem kom upp á milli okk­
ar. Kannski tók ég henni sem sjálf­
sögðum hlut og það voru mistök.
Sama hversu lengi hjónaband hef­
ur varað má aldrei taka því sem
gefnu. Ég átta mig á því núna.
En við erum skilin og þegar það
gerðist tók ég þá ákvörðun að gera
eins og alkarnir, sætta mig við það
sem ég fæ ekki breytt. Ég varð að
horfast í augu við það og taka einn
dag í einu.“
Til að komast í gegnum erfið­
asta hjallann var gott að gleyma
sér í vinnu. Fyrsta einkasýningin á
áratugalöngum ferli ljósmyndar­
ans er framundan og þar með
lýkur fjögurra ára striti, þar sem
hann hefur skriðið um landið með
myndavélina á lofti í tilraun til að
fanga sérstök smáatriði á filmu. Nú
eru um 800 myndir til á lager og
aðeins þær bestu fara á sýninguna
sem stendur til að halda í Ráðhúsi
Reykjavíkur í byrjun næsta árs.
„Sýningin bjargaði mér,“ seg­
ir Einar og fer fram. Hann kem­
ur aftur með kynningarbækling í
höndunum og bros á vör. „Ég er
svo spenntur fyrir þessu. Mér finnst
þetta svo skemmtilegt að ég er
eins og lítill strákur í sælgætisbúð.
Ég hef það líka svo sterkt á tilfinn­
ingunni að það sé bjart framundan,
að nú sé nýtt og spennandi tímabil
að renna upp. Og ég hlakka til að
takast á við það.“ n
„Þegar ég kom
heim til hans féll
hann í fangið á mér og
grét fullur iðrunar á öxl-
inni á mér. Hann baðst
fyrirgefningar og bað um
frið fram yfir kosningar.
„Ég ræktaði ekki
garðinn minn
þannig að þar óx illgresi
sem kom upp á milli okk-
ar. Kannski tók ég henni
sem sjálfsögðum hlut.
Leitaði að mömmu og pabba
Móðir Einars gaf hann aðeins
vikugamlan. Hann leitaði foreldra
sinna lengi og fann loks móður sína
en hún neitaði að hitta hann. mynd jg