Dagblaðið Vísir - DV - 20.01.2012, Page 13

Fréttir 13Helgarblað 20.–22. janúar 2012
Evrópustofa – upplýsingamiðstöð ESB á Íslandi
tekur til starfa laugardaginn 21. janúar 2012.
Opið hús milli kl. 11 og 16 á Suðurgötu 10 í Reykjavík.
Allir velkomnir!
Ljósmyndasamkeppni fyrir almenning: Ísland og Evrópa.
„Sápukassinn“: Gestir stíga á stokk og tjá sig um Evrópumál.
Sigríður Thorlacius tekur lagið við
gítarundirleik Guðmundar Óskars Guðmundssonar.
Léttar veitingar í boði. Stór „Evrópukaka“,
belgískar vöfflur, frönsk horn og íslenskar kleinur
ásamt kaffi og kakói fyrir börnin.
Suðurgata 10 – 101 Reykjavík – Sími 527 5700 – evropustofa@evropustofa.is – evropustofa.is
Ráðhúsið
T
jö
rn
in
Alþingi
Landakotskirkja
Su
ðu
rg
at
a
Túngata
Vonarstræ
ti
Tj
ar
na
rg
at
a
P
OPIÐ HÚS
Hvað viltu vita?
Hlutverk Evrópustofu er að
auka skilning og þekkingu á
Evrópusambandinu. Til
okkar er fólk velkomið,
óháð afstöðu til ESB eða
mögulegrar aðildar Íslands
að sambandinu.
Niðurstöður kosninganna í heild sinni
Nafn Atkvæði Fylgi
Ólafur Ragnar Grímsson 745 19,30%
Ragna Árnadóttir 498 12,90%
Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir 290 7,51%
Páll Óskar Hjálmtýsson 283 7,33%
Davíð Oddsson 225 5,83%
Stefán Jón Hafstein 183 4,74%
Salvör Nordal 161 4,17%
Ólafur Stefánsson 157 4,07%
Páll Skúlason 152 3,94%
Bergþór Pálsson 137 3,55%
Herdís Þorgeirsdóttir 133 3,44%
Jón Gnarr 106 2,75%
Ómar Ragnarsson 93 2,41%
Þorvaldur Gylfason 93 2,41%
Örn Elías Guðmundsson 73 1,89%
Þórarinn Eldjárn 70 1,81%
Jón Baldvin Hannibalsson 67 1,74%
Þórólfur Árnason 66 1,71%
Kristín Ingólfsdóttir 63 1,63%
Þorsteinn Pálsson 57 1,48%
Gerður Kristný Guðjónsdóttir 56 1,45%
Ólafur Jóhann Ólafsson 53 1,37%
Kristinn Sigmundsson 37 0,96%
Stefán Haukur Jóhannesson 32 0,83%
Guðfinna Bjarnadóttir 31 0,80%
Samtals: 3.861
Skoðanakönnun á DV.is 1. og 2. janúar 2012
Nafn Atkvæða %
Ragna Árnadóttir 293 24%
Jón Gnarr 204 16,72%
Davíð Oddsson 175 14,34%
Annar frambjóðandi 138 11,31%
Salvör Nordal 84 6,89%
Þorvaldur Gylfason 82 6,72%
Steinunn Ólína
Þorsteinsdóttir 63 5,16%
Þorsteinn Pálsson 50 4,10%
Jón Baldvin Hannibalsson 44 3,61%
Stefán Haukur Jóhannesson 35 2,87%
Kristín Ingólfsdóttir 26 2,13%
Svara ekki 26 2,13%
Samtals: 1.220
Skoðanakönnun á Vísi 4. til 5. janúar 2012
Nafn %
Ólafur Ragnar Grímsson 22%
Ragna Árnadóttir 18%
Davíð Oddsson 11%
Páll Óskar Hjálmtýsson 7%
Jón Gnarr 6%
Salvör Norda 5%
Páll Skúlason 4%
Dorrit Moussaieff 3%
Andri Snær Magnason 3%
Þorsteinn Pálsson 3%
Aðrir 18%
É
g myndi meta það þannig að
ef það væru tvö í framboði,
Ólafur Ragnar og frambæri­
leg kona þá myndi hún fá tvo
þriðju hluta atkvæða,“ seg­
ir Svanur Kristjánsson, prófessor í
stjórnmálafræði. DV fékk hann til að
rýna aðeins í niðurstöður netkosn­
ingar um næsta forseta sem fram fór
á DV.is.
„Hún má hins vegar ekki vera
tengd valdakerfinu í landinu því
fólk hugsar forsetaembættið sem
mótvægi við ríkjandi afl. Uppreisn­
armaðurinn vinnur alltaf forseta­
kosningar. Þannig það þarf að vera
uppreisnarkona í dragt. Kona fólks­
ins, fús til að beita synjunarvald­
inu og hefur feril í einhverju starfi.“
Svanur minnir á að mikið kynja­
bil hafi verið í forsetakosningun­
um 1996, en þá hafi Ólafur Ragnar
fengið 47 prósent atkvæða meðal
karla og 33 prósent atkvæða meðal
kvenna.
Svanur segir þrennt vekja athygli
við fyrstu skoðun á niðurstöðum
kosningarinnar á DV.is. „Þátttak­
an er lítil og í öðru lagi er dreifingin
mikil, sem bendir til þess að ekki sé
kominn mikill áhugi á þessu máli. Í
þriðja lagi hvað Ólafur Ragnar fær
lítið í ljósi þess að hann er sitjandi
forseti og hefur ekki útilokað fram­
boð. Það að fá innan við 20 prósent
er alveg ótrúlega lítið.“
Ólafur varð þjóðhetja
Svanur bendir á að í áramóta­
skaupinu sem sýnt var á gamlárs­
kvöld 2009 hafi Ólafur Ragnar stað­
ið frammi fyrir því að vera álitinn
algjörlega valdalaus forseti. „Þá var
hann pólitískt steindauður. Ekki
bara dauður heldur steindauður í
augum þjóðarinnar.“ Fimm dögum
síðar neitaði hann hins vegar að
skrifa undir Icesave­samninginn og
varð í kjölfarið þjóðhetja.“
Svanur telur að sams konar at­
burðarás geti átt sér stað í tengslum
við kvótafrumvarpið sem nú er í
vinnslu í þinginu. „Ég á ekki von á
góðu í sambandi við þetta frumvarp
sem á að fara að koma með. Ég vona
samt að ég hafi rangt fyrir mér.“
Þrjú skilyrði fyrir
þjóðaratkvæði
„Ef þetta frumvarp verður eins og ég
óttast að það verði, að ríkisstjórn­
in þori ekki að ganga á hólm við út­
gerðarauðvaldið í landinu, eins og
lofað er í stjórnarsáttmálanum, þá
fer þetta mál á borð forsetans,“ seg­
ir Svanur. Ólafur Ragnar hefur það
því í hendi sér hvort hann sam­
þykkir frumvarpið eða nýtir sér mál­
skotsréttinn og vísar því til þjóðar­
atkvæðagreiðslu.“
Svanur bendir á að sitjandi for­
seti hafi sett þrjú ákveðin skilyrði
fyrir því að hann beiti málskotsrétt­
inum. Í fyrsta lagi að um sé að ræða
mikilvægt mál, í öðru lagi að það sé
ekki til úrræði fyrir dómstólum til að
afgreiða málið og í þriðja lagi að það
sé gjá á milli þings og þjóðar.
Ef þingið samþykkir framhald á
gjafakvótakerfinu, þá eru öll þessi
skilyrði uppfyllt, að mati Svans.
Pólitísk staða getur gjörbreyst
„Ef það kæmi til þess að hann
myndi beita málskotsréttinum með
þessum hætti þá mun gerast það
sama og með Icesave og pólitísk
staða hans yrði gjörbreytt. Þá væri
fullkomlega rökrétt af hálfu forset­
ans að hann byði sig fram til end­
urkjörs á þeim forsendum að fólkið
í landinu þurfi að hafa forseta sem
er reiðubúinn til að ganga á hólm
við valdakerfið í landinu,“ útskýr­
ir Svanur. Hann ítrekar þó að hann
sé ekki að spá fyrir um hvað Ólafur
Ragnar muni gera.
Svanur bendir á að Ólafur Ragn­
ar sé alinn upp í sjávarplássum á
Vestfjörðum og þekki áhrif gjafa­
kvótakerfisins af eigin reynslu.
„Vestfirðingar líta almennt þann­
ig á, og það er bara söguleg stað­
reynd, að gjafakvótakerfið hafi lagt
Vestfirðina í rúst og eyðilagt grund­
völl fyrir byggð á Vestfjörðum,“ seg­
ir Svanur. Það þurfi því ekkert að
útskýra það fyrir sitjandi forseta
hvaða áhrif gjafakvótakerfið hefði
verði það samþykkt.
„Pólitísk staða Ólafs Ragnars get­
ur breyst algjörlega og líkurnar á því
að hann verði endurkjörinn ef hann
kýs að fara fram, geta breyst á því
augnabliki sem þingið samþykkir
framhald á gjafakvótakerfinu.“
Svanur bendir jafnframt á að rík­
isstjórnin sé nú að svíkja loforð for­
sætisráðherrans um að þjóðin fái
að kjósa um stjórnarskrártillögurn­
ar samhliða forsetakosningunum
og að það geti haft áhrif á kosning­
arnar.
Davíð á enga möguleika
Davíð Oddsson, fyrrverandi for­
sætisráðherra og núverandi ritstjóri
Morgunblaðsins, lenti í fimmta sæti
kosninganna með tæp sex prósent
atkvæða. Svanur hefur þó enga trú á
að hann ætli sér í forsetaframboð og
bendir á skoðanakönnun sem gerð
var árið 1996 sem sýndi að hann fengi
um tíu prósent atkvæða. „Ég geri nú
ekki ráð fyrir að sú tala hafi hækkað
mikið upp á við síðan þá. Davíð hefur
enga möguleika á því að verða forseti
Íslands. Ekki nema það væru fimm­
tán frambjóðendur kannski.“
Svanur bendir á að mikill kostn­
aður fylgi því að fara í forsetafram­
boð, sé fólki alvara. Slík barátta geti
eflaust kostað allt upp í 100 milljón­
ir króna sé ekkert þak sett á kostnað­
inn. Hann segir fólk þó geta farið út
í forsetaframboð í mismunandi til­
gangi, til dæmis til að vekja athygli á
ákveðnum málstað.
„Ef það kæmi til
þess að hann
myndi beita málskots-
réttinum með þessum
hætti þá mun gerast það
sama og með Icesave og
pólitísk staða hans yrði
gjörbreytt.
„Davíð á ekki
möguleika“
Flestir vilja ÓlaF áFram
Fyrri kannanir
Sólrún Lilja Ragnarsdóttir
blaðamaður skrifar solrun@dv.is
Gæti farið fram Svanur Kristjánsson
telur kvótafrumvarpið geta gjörbreytt
stöðu forsetans. Hann telur Ólaf Ragnar
ekki hafa útilokað að fara fram aftur.
Í fimmta sæti Eini möguleiki Davíðs er að
mjög margir bjóði sig fram.
n Svanur Kristjánsson telur uppreisnargjarna konu geta unnið forsetakosningar