Dagblaðið Vísir - DV - 20.01.2012, Blaðsíða 20

20 Fréttir 20.–22. janúar 2012 Helgarblað
F
lestir munirnir sem voru í gámi
Skafta Jónssonar, starfsmanns
sendiráðs Íslands í Banda­
ríkjunum, og eiginkonu hans,
Kristínar Þorsteinsdóttur, voru
persónulegir munir og fjölskyldu­
myndir. Nokkur málverk voru um
borð í gámnum en mörg þeirra reynd­
ust ekki vera skemmd og var hægt að
koma í ásættanlegt horf með viðgerð
og hreinsun.
Munirnir voru metnir á 78 milljón­
ir króna og var hlutur ríkisins í tjóna­
bótum vegna þeirra 74 milljónir króna.
Af þeim tugmilljónum króna voru ríf­
lega fimmtíu milljónir króna greiddar
út í Bandaríkjadölum. Aldrei hefur ís­
lenska ríkið þurft að greiða út jafn háar
bætur vegna sambærilegra mála en
ríkið þurfti fyrir um áratug að greiða
Svavari Gestssyni eina milljón króna
í bætur vegna altjóns á búslóð í flutn­
ingum.
Takmarkanir á stærð
en ekki andvirði
Fjögurra milljóna króna trygging var
keypt af hálfu ríkisins fyrir gáminn.
Samkvæmt svörum Össurar Skarp­
héðinssonar utanríkisráðherra við
fyrirspurn Vigdísar Hauksdóttur,
þingkonu Framsóknarflokksins, er sá
háttur hafður á að í hvert sinn sem
utan ríkisráðuneytið flytur starfsmenn
á milli starfsstöðva sé keypt trygging
sem nemur 100 þúsund krónum á
rúmmetra. Er tryggingunni ætlað að
ná yfir tjón á einstaka munum í flutn­
ingunum en ekki altjón líkt og ráðu­
neytið segir að hafi átt sér stað í máli
Skafta og eiginkonu hans.
Þetta fyrirkomulag hefur yfirleitt
náð yfir öll tjónatilvik sem upp hafa
komið í tengslum við flutninga á borð
við þessa. Engar takmarkanir eru
settar á virði búslóðanna sem ríkið
flytur en settar eru takmarkanir á um­
fangið.
Yfir fimmtíu listaverk
Tvær skýrslur voru unnar í tengslum
við tjónabæturnar sem Skafti og eigin­
kona hans fengu greiddar. Önnur
skýrslan var unnin að beiðni Trygg­
ingamiðstöðvarinnar sem tryggði
gáminn að litlu leyti. Í þeirri skýrslu
var farið yfir ástand og innihald gáms­
ins sem og mat á því hvort hægt væri
að laga eða hreinsa munina og ef svo
hvað það myndi kosta. Önnur skýrsla
var svo gerð um nánara mat á verð­
mæti listaverkanna sem skemmdust
í gámnum.
DV hefur aðra þessara skýrslna
undir höndum og í henni eru upplýs­
ingar um hvern og einn hlut í gámn­
um sem varð fyrir tjóni. Samkvæmt
þeim lista voru um fimmtíu listaverk
um borð í gámnum sem sjór komst
að. Hluta þeirra var hægt að hreinsa
og laga þannig að munirnir voru ekki
taldir skemmdir. Mikill fjöldi fjöl­
skyldumynda var einnig um borð í
gámnum en samkvæmt skýrslunni var
hægt að lagfæra allar myndirnar.
Hægt að gera við flest
Í skýrslunni kemur fram að hægt hafi
verið að gera við um fimmtíu muni
í búslóðinni. Samkvæmt kostnaðar­
greiningu sem unnin var fyrir Trygg­
ingamiðstöðina var kostnaðurinn
við þær viðgerðir metinn á rúmlega
18.900 Bandaríkjadali, jafnvirði
um 2,4 milljóna króna á núvirði.
Á síðastliðnum mánuðum hefur
gengi íslensku krónunnar gagn­
vart Bandaríkjadal veikst og
því má gera ráð fyrir að þegar
skýrslan var unninn og greiðsla vegna
viðgerðanna greidd hafi kostnaðurinn
verið eitthvað lægri í íslenskum krón­
um.
Þetta þýðir einnig að bætur vegna
þess sem raunverulega skemmdist og
ekki var hægt að laga nema 75,6 millj­
ónum króna. Samkvæmt skýrslunni
eru um 35 listaverk sem ekki var hægt
að bæta og er ekki hægt að skilja öðru­
vísi en að bæturnar séu að stærstum
hluta vegna þeirra.
Minnst sjö listaverkanna sem
voru um borð í gámnum og ekki var
hægt að lagfæra voru eftir heims­
þekkta listamenn. Nöfn listamann­
anna Damien Hirst, Lawrence Weiner
og Georg G. koma fram í skýrslunni.
Listamennirnir sem hér um ræðir eru
allir heimsþekktir fyrir nútímalist.
Ekki allt á listanum
Gera má ráð fyrir því að skýrslan sem
DV hefur undir höndum tilgreini
ekki þá hluti sem voru í gámnum og
skemmdust ekki eða þurfti ekki að
hreinsa eftir slysið. Ekkert af því sem
skýrslan um innihalds gámsins tiltek­
ur voru munir sem myndu alla jafna
teljast sem búslóð eins og húsgögn
eða aðrir innanstokksmunir. Einn stóll
er tiltekinn í skýrslunni auk innan við
fimm bóka, viðurkenningaskjals og
medalíu. Að öðru leyti eru
aðeins tiltekin málverk, ljósmyndir
og önnur listaverk. Myndir sem DV
hefur undir höndum úr gámnum
sýna þó að í honum hafi verið talsvert
meira en bara ljósmyndir og lista­
verk. Þar má til að mynda greinilega
sjá rúm og borð.
Þetta borgaði ríkið
74 milljónir fyrir
Aðalsteinn Kjartansson
blaðamaður skrifar adalsteinn@dv.is Hvað var í
gámnum?
n 56 listaverk
n 24 ljósmyndir/albúm
n 7 aðrir hlutir
Tugmilljóna tjón Ríkið greiddi tugi milljóna í bætur
vegna sjóslyss sem varð þegar verið var að flytja gám
starfsmanns í utanríkisþjónustunni á milli landa.
Tóku myndir Myndir voru teknar bæði fyrir og
eftir
flutningana frá Íslandi til Bandaríkjanna.
Allt í rúst Ekki er að sjá annað en að allt hafi fa
rið á flug í gámnum í flutningunum.
Listaverkin í kassa Listaverkin sem voru í gámnum voru geymd nokkur saman í kössum.
n Tryggingaskýrsla: Lagfæring á fjölskyldumyndum kostaði 10 þúsund dali