Dagblaðið Vísir - DV - 01.06.2012, Blaðsíða 31
Vék sem varaformaður
Í rannsóknarskýrslu Alþingis var
einnig fjallað um fjármál Þorgerðar
Katrínar Gunnarsdóttur, fyrrverandi
menntamálaráðherra, og eigin-
manns hennar, Kristjáns Arason-
ar. 900 milljóna króna kúluláni sem
Kaupþing banki veitti Kristjáni, sem
þá starfaði fyrir bankann, var sér-
staklega gert skil í skýrslunni og
ákvað Þorgerður í kjölfarið að segja
af sér sem varaformaður Sjálfstæð-
isflokksins og víkja tímabundið af
þingi. Hún hefur síðan, líkt og Björg-
vin, snúið aftur til starfa á þinginu.
Greint var frá því um miðjan mán-
uðinn að Þorgerður hafi verið einn
umsækjenda um framkvæmdastjór-
astarf í Hörpu en þá vinnu fékk hún
ekki. Í kjölfarið gaf hún til kynna að
hún myndi hætta á þingi að loknu
yfir standandi kjörtímabili.
Settist við tölvuna og fór að
blogga
Björn Bjarnason, fyrrverandi dóms-
málaráðherra, hefur farið einna at-
hyglisverðustu leiðina eftir hrun.
Eftir að hafa setið á þingi og í ráð-
herrastóli um margra ára skeið hætti
hann á þingi í kosningunum 2009 og
fór að blogga af krafti, bæði á eigin
vefsvæði og á vef Evrópuvaktarinnar.
Hann hefur síðan þá meðal annars
fengi styrk frá Alþingi til að skrifa um
Evrópusambandið. Hann hefur þó
ekki aðeins bloggað heldur skrifaði
hann einnig ítarlega bók um Baugs-
málið svokallaða sem hét Rosabaug-
ur yfir Íslandi. Skrif hans urðu til þess
að Jón Ásgeir Jóhannesson, fyrrver-
andi forstjóri Baugs, höfðaði meið-
yrðamál gegn honum og fór það svo
að Björn var dæmdur fyrir að viðhafa
röng ummæli og var gert að greiða
Jóni Ásgeiri skaðabætur.
Flugu aftur inn á þing
Rannsóknarskýrsla Alþingis hafði
áhrif á fleiri en Þorgerði og Björg-
vin. Í henni var fjallað um gríðarháa
styrki frá Landsbankanum til nokk-
urra þingmanna og stjórnmálaflokka.
Sjálfstæðisflokkurinn var sá flokkur
sem hafði langhæstu styrkina fengið
og uppskar flokkurinn mikla gagn-
rýni fyrir. Guðlaugur Þór Þórðarson,
fyrrverandi heilbrigðisráðherra, tók
sökina að stærstum hluta á sig og
gekkst við því að hafa átt milligöngu
um styrkveitinguna. Það hafði þó
ekki nein afdrifarík áhrif á feril hans
á þingi og situr hann enn sem fastast.
Líkt og Guðlaugur hélt Einar
Kristinn Guðfinnsson, fyrrverandi
sjávarútvegs- og landbúnaðarráð-
herra, áfram sem þingmaður að
loknum kosningum 2009. Þegar hon-
um varð ljóst að hann myndi hætta
sem ráðherra tók hann ákvörðun
sem dregið hefur dilk á eftir sér í al-
þjóðasamfélaginu og leyfði hvalveið-
ar að nýju. Í dag situr hann í atvinnu-
veganefnd þingsins sem hefur meðal
annars með sjávarútvegsmál að gera.
Ráðherrar Samfylkingarinnar
héldu áfram
Að Ingibjörgu Sólrúnu undanskil-
inni héldu allir ráðherrar Samfylk-
ingarinnar úr hrunstjórninni áfram
á þingi eftir kosningarnar vorið 2009.
Síðan þá hefur aðeins Þórunn Svein-
bjarnardóttir, fyrrverandi umhverfis-
ráðherra, látið af störfum sem þing-
maður, en hún settist á skólabekk
í Háskóla Íslands þegar yfirstand-
andi kjörtímabil var hálfnað. Hún
hóf nám í siðfræði. Hún fékk þó ekki
ráðherrastól að nýju þegar ríkisstjórn
Samfylkingar og Vinstri grænna var
mynduð eftir kosningarnar.
Kristján L. Möller, fyrrverandi
samgönguráðherra, lét einnig af
ráðherraembætti líkt og Þórunn eft-
ir kosningarnar 2009 án þess að láta
af þingmennsku. Hann leiddi Sam-
fylkinguna í Norðausturkjördæmi
fyrir kosningarnar og starfar í dag
sem formaður atvinnuveganefndar
þingsins.
Fengu áhrifameiri embætti
Össur Skarphéðinsson, fyrrverandi
iðnaðarráðherra, fékk í kjölfar kosn-
inganna 2009 áhrifameira ráðherra-
embætti en hann hafði í ríkisstjórn
Samfylkingar og Sjálfstæðisflokks.
Hann tók sæti utanríkisráðherra
strax í minnihlutastjórninni sem
mynduð var í febrúar 2009 og hélt
þeim stóli eftir kosningarnar nokkr-
um vikum síðar.
Það verður þó að telja að Jóhanna
Sigurðardóttir, fyrrverandi félags-
málaráðherra, hafi komið einna best
undan hruninu en hún leiðir í dag
fyrstu hreinu vinstristjórnina sem
forsætisráðherra. Hún er þó alls ekki
óumdeild og kom meðal annars fram
í rannsóknarskýrslu Alþingis að hún
hafi átt sæti í sérstökum „ofurráð-
herrahópi“ sem myndaður var inn-
an ríkisstjórnar Geirs Haarde sem
fjallaði um efnahagsmál.
Fréttir 31Helgarblað 1.–3. júní 2012
Björgvin G. Sigurðsson S
Var: Viðskiptaráðherra
Er: Þingmaður og formaður allsherjar- og mennta-
málanefndar Alþingis, eftir að hafa leitt Sam-
fylkinguna í Suðurkjördæmi í kosningunum 2009.
Jóhanna
Sigurðardóttir S
Var: Félagsmálaráðherra
Er: Forsætisráðherra Íslands,
fyrst í minnihlutastjórn og svo
eftir að hafa leitt Samfylkinguna
í kosningunum vorið 2009.
Össur Skarphéðinsson S
Var: Iðnaðarráðherra
Er: Utanríkisráðherra og hefur gefið til kynna að
hann hafi ekki áhuga á að leiða Samfylkinguna.
Stjórn Geirs í góðum málum eftir hrun
n Geir Haarde í einkageirann eftir 35 ár hjá hinu opinbera n Árni og Ingibjörg hjá Sameinuðu þjóðunum n Björn er ríkisstyrktur bloggari
Efnahagsráðgjafinn
Tryggvi Þór Herbertsson
var forstjóri Askar Capital
en varð síðar efnahags-
ráðgjafi Geirs H. Haarde í
hruninu. Tryggvi Þór er vel
kunnugur íslenskum efna-
hagsmálum en hann skrifaði
fræga hvítþvottarskýrslu
með bandaríska hagfræðingnum
Fredericks Mishkin fyrir Viðskiptaráð.
Skýrslan fjallaði um fjármálastöðuleikann
íslenska sem aldrei varð og báru höfundar
meðal annars lof á íslenskar eftirlitsstofn-
anir. Sem forstjóri Askar sló Tryggvi 150
milljón króna kúlulán til kaupa á bréfum í
bankanum. Hann seldi eignarhaldsfélagið
og skuldirnar aftur inn í bankann stuttu
áður en hann hætti störfum. Askar óskaði
eftir slitameðferð árið 2010.
Í dag: Þingmaður Sjálfstæðisflokksins
fyrir Norðausturkjördæmi. „Þessi ákvörðun
um framboð á rætur sínar að rekja til þess
að það er leitað til mín,“ sagði Tryggvi við
Morgunblaðið þegar hann tilkynnti um
framboð sitt. Tryggvi komst naumlega inn
á þing sem níundi þingmaður kjördæmisins
og sá síðasti sem kjörinn er heima í sveit.
Seðlabankastjórinn
Davíð Oddsson var ráðherra allt
til ársins 2005 en þá ákvað
hann að skipta um vettvang
og tilkynnti að Halldór
Ásgrímsson hefði gert hann
að seðlabankastjóra. Davíð
sat sem fastast í bankanum
eftir að ný ríkisstjórn tók við,
þótt mótmælendur sætu
um bankann og nýr forsætis-
ráðherra hafi óskað þess að hann
viki. Uppsagnarbréfi ráðherra svaraði
Davíð á þá leið að hann teldi ólíklegt að það
væri skrifað í ráðuneytinu og að líklegast
væri hér um áróðurs- og hótunarbréf að
ræða. Þrátt fyrir andmæli Davíðs fundust
þeir sem töldu að hann ætti að víkja enda
kom á daginn að Seðlabankinn var nánast
gjaldþrota eftir að hafa tapað rúmlega 300
milljörðum í ónýt lán á einu ári.
Í dag: Er ritstjóri Morgunblaðsins með
tæpar fjórar milljónir á mánuði í tekjur,
sem gerir hann launahæsta fjölmiðla-
mann landsins. Ráðning hans
var umdeild. „Með ráðningu á
Davíð vorum við að sækjast
eftir ákveðnum hlutum sem
hann býr yfir og sennilega
enginn annar,“ sagði Óskar
Magnússon, útgefandi og einn
eigenda blaðsins við viðskipta-
blaðið um ráðningu Davíðs.
Varaformaðurinn
Ágúst Ólafur Ágústson var varafor-
maður Samfylkingarinnar
á tímum hrunstjórnar-
innar. Ágúst var þó
ekki ráðherra eins og
tíðkast oft í tilfelli
varaformanna en
hann fékk þing-
flokksformanna-
stólinn. Þótti það
augljóst merki þess
að Ágúst ætti ekki sér-
staklega upp á pallborðið hjá
formanni flokksins. Sem þingmaður var
hann nokkuð virkur og barðist fyrir fjölda
mála. Má þar nefna afnám fyrningarfrests
í kynferðisafbrotum gegn börnum, löggjöf
um óháðar rannsóknarnefndir, löggjöf
gegn heimilisofbeldi, aukna vernd heim-
ildarmanna fjölmiðla og lögfestingu
Barnasáttmálans. Honum
virtist þó alltaf skorta
traust og trúverðug-
leika sem varafor-
maður flokksins.
Svo fór að Ágúst
Ólafur tilkynnti að
hann hygðist ekki halda
áfram á þingi.
Í dag: Býr ásamt fjöl-
skyldu í New York, þar sem hann
stundar meistaranám í opinberri
stjórnsýslu.
Eftirlitsstjórinn
Jónas Friðrik Jóns-
son var forstjóri Fjár-
málaeftirlitsins á árum
hrunstjórnarinnar.
Björgvin G. Sigurðsson
viðskiptaráðherra tók
Jónas með sér í fallinu um
leið og hann steig til hliðar
sem ráðherra. Störf Jónasar voru meðal
annars gagnrýnd af blaðinu Euromoney
en þar var honum lýst sem veifiskata og
klappstýru bankamannanna. Þá voru
starfsmenn Fjármálaeftirlitsins sem ekki
höfðu flutt sig yfir til bankanna sagðir
glórulausir. Öllu þessu hafnaði Jónas og
sagði rannsóknir sérstaks saksóknara
margar byggja á störfum eftirlitsins undir
hans stjórn.
Í dag: Starfar sem lögfræðingur hjá
Rökstólum, lögmannsstofu föður síns.
Þess utan hefur hann starfað sem
stundakennari hjá Háskólanum
í Reykjavík eftir að hann lauk
störfum hjá Fjármálaeftirlitinu.
Síðasta haust kenndi Jónas
meðal annars MBA-námskeið í
viðskiptalögfræði við skólann.
Stjórnarformaðurinn
Jón Sigurðsson var stjórnar-
formaður Fjármálaeftirlitsins og fulltrúi
Samfylkingarinnar í stjórn Seðlabankans.
Hann óskaði lausnar úr stjórn eftirlitsins
að ósk Björgvins G. Sigurðssonar. Jón sagði
fjármögnun íslensku bankanna örugga
í frægu viðtali við
tímarit Lands-
bankans, þess
sama og fyrst
var tilkynnt
um stofnun
Icesave. Vera
Jóns í stjórn
Fjármálaeftir-
litsins fyrir hönd
Samfylkingarinnar
var varla tilviljun enda
var hann höfundur efnahagsstefnu
flokksins fyrir kosningar árið 2007. Í inn-
gangi stefnunnar rak Jón þá yfirvofandi
hættu sem steðjaði að íslensku hagkerfi.
„Hættan er sú að Ísland missi
trúverðugleika á alþjóðlegum
fjármálamörkuðum, en þá
væri voðinn vís með hækk-
andi vaxtaálagi, gengisfalli
og verðbólgugusu,“ skrifaði
Jón árið 2007 og varð svo
sannarlega sannspár.
Í dag: Sestur í helgan stein.
Stjórnmál og hagfræði
Tryggvi Þór Herbertsson
Greinasafn eftir
Tryggva Þór Her-
bertsson alþingis-
mann, fyrrverandi
efnahagsráðgjafa
Geirs H. Haarde
og prófessors í
hagfræði. Tryggvi
lýsir því í inngangi
bókarinnar hvernig
óvissa og dalandi trú á stjórnmála-
mönnum geti skapað andrúmsloft þar
sem falsspámenn þrífast. Hann varar
við því sem hann kallar andkapítal-
isma, stjórnsemi, virðingarleysi fyrir
eignarrétti og andstöðu við alþjóða-
væðingu.
Rosabaugur yfir Íslandi
Björn Bjarnason
Bókin vakti nokkra
athygli en í henni
upplýsir Björn
Bjarnason að hann
hafi þrátt fyrir
andstöðu innan
Sjálfstæðisflokks-
ins orðið dóms-
málaráðherra árið
2007 til að sporna
við áhrifum Baugsmanna. Í bókinni segir
að Jón Ásgeir Jóhannesson hefði verið
dæmdur fyrir fjárdrátt , ummælin voru
leiðrétt skömmu síðar. Björn Bjarnason
tapaði meiðyrðamáli Jóns gegn honum
fyrir héraðsdómi.
Þjóðmál
Björn, Davíð, Tryggvi
Nokkuð er liðið frá
síðasta tölublaði
tímaritsins Þjóð-
mála. Ritið er gefið
út af Bókafélaginu
Uglu en um-
fjöllunarefni ritsins
eru bókmenntir
og önnur menn-
ingarmál í bland við
stjórnmálin. Lykilmenn hrunstjórnar-
innar eru gjarnir á að skrifa greinar í
ritið sem ber með sér yfirbragð ritrýnds
fræðirits, þótt slíkt efni sé fátítt, eða
illa merkt.
Lykilmenn hrunstjórnarinnar