Dagblaðið Vísir - DV - 03.05.2013, Blaðsíða 10

10 Fréttir 3.–5. maí 2013 Helgarblað
Vax á eplum meinlaust
n Fellur undir reglugerð um aukefni í matvælum
Þ
að er mikilvægt að þvo epli
upp úr volgu vatni og jafnvel
að bursta þau með sérstökum
bursta áður en þeirra er neytt.
Ástæðan er vax sem er á eplunum sem
betra er að fjarlægja fyrir neyslu.
Eplin eru gjarnan vaxhúðuð til að
verja þau og koma í veg fyrir að þau
þorni. Öll epli eru með náttúrulegt
vax á sér sem hindrar að þau þorni því
hýðið hleypir í gegnum sig raka. Þegar
þau eru tínd af trjánum til sölu eru þau
þvegin og við það fer vaxið af. Þá á eftir
að flytja þau til sölustaði og því er sett
á þau vax til að koma í veg fyrir að þau
þorni á leiðinni.
Samkvæmt upplýsingum frá Mat-
vælastofnun á vaxhúð epla að vera æt
og fellur undir reglugerð um aukefni
í matvælum. Eftirlit með aukefnum
hérlendis er almennt þannig háttað að
merkingar vöru eru skoðaðar og fyr-
irtæki heimsótt, en varan ekki greind
sjálf. Þetta kemur fram í svari Mat-
vælastofnunar vegna fyrirspurnar DV
um hvort eftirlit sé með því hvernig
vax er á innfluttum eplum. Fyrirtæk-
in beri ábyrgð á sinni vöru og að hún
uppfylli skilyrði reglugerða. Þess-
ar upplýsingar eigi að fylgja vörunni
með viðskiptaskjölum við innflutn-
ing. Heilbrigðiseftirlit sveitarfélaga
hafi síðan eftirlit með innflutningsfyr-
irtækjum og geti þá fengið aðgang að
þessum skjölum og upplýsingum. Að
auki sé framleiðslan undir eftirliti heil-
brigðisyfirvalda í viðkomandi landi.
Jafnframt kom fram að greining á
rannsóknastofum sé mjög sérhæfð og
kostnaðarsöm og engin rannsóknar-
stofa sé hérlendis sem geti framkvæmt
slíka greiningu. Matvælastofnun hefur
ekki fengið upplýsingar síðustu ár um
að hingað hafi verið fluttir ávextir sem
húðaðir hafi verið öðrum efnum en
leyfilegum. Ef þau finnist í Evrópu fái
Matvælastofnun upplýsingar um það í
gegnum, evrópskt tilkynningakerfi fyr-
ir matvæli og fóður. n gunnhildur@dv.is
AlltAf vísAð
í fyrri stefnu
n Vilja fella niður skuldir n Óljóst hvort þeir standi við 20 prósentin
V
erðtryggð fasteignalán eru
líklega um 12.000 milljarð-
ar og ef við notum þessi 20
prósent sem viðmiðun er
auðvelt að reikna að 20
prósent af því, það eru 240 millj-
arðar, eitthvað svoleiðis,“ sagði
Sigmundur Davíð Gunnlaugsson,
formaður Framsóknarflokksins, í
viðtali í Kastljósi í febrúar síðast-
liðnum. Viðtalið var tekið að loknu
flokksþingi Framsóknar þar sem
viðruð var áhersla flokksins á leið-
réttingu verðtryggðra lána. Í álykt-
un þingsins var vísað til fyrri stefnu
um skuldaleiðréttingar. Það var þó
ekki langt liðið frá því að stórkost-
legt gengi Framsóknarflokksins
í kosningunum varð ljóst að Sig-
mundur Davíð reyndi að draga í
land með að 20 prósenta niðurfell-
ingu hefði verið lofað.
Fór að draga í land
Strax í umræðum stjórnmálaleið-
toga í Ríkissjónvarpinu í hádegi á
sunnudag reyndi Sigmundur Davíð
að draga úr væntingum fólks um 20
prósenta flata niðurfærslu skulda.
„Tuttugu prósentin eru eitthvað
sem menn voru að tala um 2009,“
sagði Sigmundur Davíð í viðtali í
Silfri Egils síðastliðinn sunnudag
aðspurður um loforðið um skulda-
niðurfellingu. „Það sem við höfum
verið að tala um núna er leiðrétting
á því sem menn í daglegu tali
kalla forsendubrestinn eða stökk-
breytinguna sem leiddi af efna-
hagshruninu. Augljóslega hafði
það ekki sömu áhrif á lán sem var
tekið í síðasta mánuði og lán sem
var tekið 2006. Þess vegna er ekki
talað um einhverja ákveðna pró-
sentutölu.“
Hugmyndir Framsóknarflokks-
ins hafa verið gagnrýndar mikið
í aðdraganda kosninga en flokk-
urinn ætlar nú að fjármagna stór-
fellda skuldaniðurfærslu með þeim
fjármunum sem fást með samn-
ingum við kröfuhafa bankanna
þegar gjaldeyrishöftin verða leyst.
Hefur verið bent á að margt ann-
að væri hægt að gera við peningana
en flöt niðurfærsla skulda sem og
að óljóst sé hvað nákvæmlega fá-
ist í þessum samningum. Nú þegar
Sigmundur Davíð hefur fengið um-
boð til stjórnarmyndunarviðræðna
frá forseta Íslands er líklegt að lítið
annað sé í stöðunni en að efna lof-
orðin eða fá þjóðina upp á móti sér.
Aldrei nein stefnubreyting
Flokkurinn hefur frá hruni talað
um 20 prósenta skuldaniðurfell-
ingu en það var aðalkosningalof-
orð flokksins fyrir kosningarnar
2009. Á kjörtímabilinu hefur tónn-
inn aðeins breyst, ekki lengur talað
um nákvæma útfærslu á niðurfell-
ingu heldur markmiðið að færa
skuldirnar niður. Tuttugu prósenta
leiðin hefur þó aldrei verið tek-
in beinlínis úr stefnu flokksins. Á
flokksþingi bæði 2013 og 2011 seg-
ir einfaldlega: „Framsóknarflokk-
urinn hefur lagt fram ítarlegar
tillögur til lausnar skuldavanda
heimila.“ Engar frekari skýringar
fylgja með til hvaða tillagna vísað
er.
Framsóknarflokkurinn hefur
tvívegis frá kosningunum 2009
kynnt aðgerðir sem flokkurinn vill
að ráðist verði í; Þjóðarsátt 2010
og Plan B. Hvorug þessara að-
gerðaáætlana gefa nokkuð ann-
að til kynna en að stefna flokksins
frá 2009 um 20 prósenta almenna
skuldaleiðréttingu sé enn það
sem flokkurinn vill fylgja. Flokk-
urinn opnaði þó á að aðrir kæmu
með útfærslurnar á hvernig þessu
markmiði yrði náð, til dæmis segir
í Plani B: „Svigrúm fjármálastofn-
ana verði nýtt til almennrar leið-
réttingar skulda heimilanna eftir
því sem kostur er eins og Fram-
sóknarflokkurinn hefur áður lagt
til, eða með öðrum almennum
aðgerðum sem stefna að sama
marki.“ n
Aðalsteinn Kjartansson
blaðamaður skrifar adalsteinn@dv.is
„Tuttugu
prósentin
eru eitthvað sem
menn voru að tala
um 2009
Leiðrétta lánin
Framsókn hefur allt frá
2009 lofað að leiðrétta
skuldir heimilanna.
Flokkurinn mótaði
ítarlega stefnu 2009
og hefur síðan vísað
í hana í flokksþings­
ályktunum. Mynd Þorri
náttúrulegt eða vaxhúðað Hýðið
hleypir í gegnum sig raka en vaxið ekki.
Mynd: Sigtryggur Ari JóHAnnSSon
Aukafundur
með Bjarna
Sigmundur Davíð Gunnlaugs-
son, formaður Framsóknar-
flokksins, átti á fimmtudag auka-
fund með Bjarna Benediktssyni,
formanni Sjálfstæðisflokksins,
þar sem farið var nánar yfir til-
lögur framsóknarmanna varð-
andi skuldamál heimilanna.
Áður höfðu formennirnir fundað
á miðvikudag.
Þetta kemur fram í tilkynningu
frá aðstoðarmanni Sigmundar
sem hefur síðustu daga átt óform-
legar viðræður við fulltrúa allra
stjórnmálaflokka á þingi. „Viðræð-
urnar hafa fyrst og fremst snúist
um að fá fram sýn flokkanna á
stöðuna eftir alþingis kosningarnar
og hver helstu áherslumálefni
þeirra eru við upphaf kjör-
tímabilsins,“ segir Jóhannes Þór
Skúlason, aðstoðarmaður Sig-
mundar, í tilkynningu til fjölmiðla.
Ekkert hefur verið ákveðið varð-
andi framhaldið.