Dagblaðið Vísir - DV - 31.01.2014, Blaðsíða 22

Helgarblað 31. janúar 201422 Fréttir Nærmynd
endurbætur og sköpuðu rými fyrir
myndlist og bóksölu fyrir fagurbók-
menntir, leikritasöfn og bækur sem
tengdust leikhúsinu með einum eða
öðrum hætti.
Árið 2000 voru þrjú félög sam-
einuð undir merkjum Leikfélags Ís-
lands, en Flugfélagið Loftur hafði
rekið leikhússtarfsemi í Loftkast-
alanum og Hljóðsetning var í eigu
nokkurra leikara og umsvifamik-
ið í hljóðsetningu á kvikmyndum
og sjónvarpsefni auk þess sem það
framleiddi barnaefni fyrir sjónvarp.
Við samrunann varð til nýtt at-
vinnuleikhús sem hafði yfir tveim-
ur sýningarsölum að ráða, í Iðnó og
í Loftkastalanum, og sá um að tal- og
hljóðsetja teiknimyndir, kvikmynd-
ir, auglýsingar og framleiðslu á sjón-
varpsefni.
Leikfélag Íslands var orðið stærsta
sjálfstæða leikhúss landsins og þar
störfuðu margar af skærustu stjörn-
um samtímans auk þess sem Baltasar
Kormákur varð hluthafi í gegnum
Loft og þeir Jóhann Sigurðsson, Sig-
urður Sigurjónsson og Örn Árnason í
gegnum Hljóðsetningu. Vigdís Finn-
bogadóttir var verndari félagsins.
Risinn fæddur
„Risinn er fæddur“ var fyrirsögnin á
viðtali við Magnús Geir í DV. Hann
var þá 26 ára og sagði að möguleik-
arnir og krafturinn fælist ekki í því
sem þeir áttu heldur en því sem þeir
gætu. „Við munum reka leikhús sem
spannar allt litrófið,“ sagði hann. „Við
viljum segja fólki sögu í leikhúsinu
og snerta við hjarta þess, hvort sem
það er til hláturs eða gráturs.“
Hann sá einnig vaxtarmöguleika í
sjónvarpi þar sem fólk vildi íslenskt
skemmtiefni. „Þessari eftirspurn vilj-
um við geta svarað.“
Tveimur árum síðar var Leik-
félag Íslands komið í fjárhagslegar
ógöngur. Magnús Geir fór þess á
leit við stjórn félagsins að hann yrði
leystur frá störfum sem leikhússtjóri.
Stjórnin varð við þeirri beiðni, enda
lá starfsemin niðri.
Þegar Leikfélag Íslands lagði upp
laupana voru skuldir félagsins um
170 milljónir króna. Lífeyrissjóður
verslunarmanna óskaði eftir gjald-
þrotaskiptum þar sem félagið skuld-
aði alls um 10 milljónir í iðgjöld og
vörslugjöld. Litlar eignir voru til í fé-
laginu til þess að mæta kröfuhöfum.
Skýring Magnúsar Geirs á ógöng-
um félagsins var sú að kostnaðar-
aukningin við íslensk leikhús hefði
verið mikil síðustu þrjú starfsárin.
Leikfélagið hefði ekki getið haldið
áfram án stuðnings frá ríki og borg.
Borgin hafði lýst yfir vilja til að
styrkja leikhúsið um tíu milljónir en
ríkið hefði dregið ákvörðun sína til
baka þar til útséð yrði hvort leikfé-
lagið gæti haldið starfinu áfram eða
ekki. Starfsemin var því stöðvuð sjö
árum eftir fyrstu frumsýningu.
Magnús Geir var þó ekkert á því
að láta deigan síga og sagði: „Ég er
bara rétt að byrja,“ þegar hann kvaddi
þetta ævintýri. Enda var leikhúsið
hluti af lífi hans, stærra en lífið sjálft á
stundum. Það var þar sem hans fyrstu
minningar urðu til. „Ég man bara eft-
ir því að það gerðist neðansjávar. Ég
man eftir fiskum á sundi, skærum lit-
um og því að ég var pínulítið hrædd-
ur,“ sagði hann í viðtali. Og það var
þar sem hans stærstu listupplifan-
ir urðu. Af því að þar gerast hlutirn-
ir bara einu sinni: „Ekkert verður
endurtekið. Leikhúsið er ástand þar
sem núið er allsráðandi. Sigur í kvöld
er ekki ávísun á sigur á morgun.“
Átök á Akureyri
Leiðin lá til Wales þar sem Magnús
Geir fór í meistaranám í leikhúsfræði
og sérhæfði sig í leikstjórnarstefn-
um 20. aldarinnar, sem og breskri og
franskri nútímaleikritun.
Á meðan hann skrifaði meistara-
ritgerðina undirbjó hann sýningu
á Eldað með Elvis eftir Lee Hall,
manninn sem skrifaði meðal annars
kvikmyndina Billy Elliot. Sýningin
var sýnd samhliða í Leikfélagi Akur-
eyrar og í Reykjavík.
Vegna anna hafði Magnús Geir
ekki tíma til að halda upp á afmælið
sitt þegar hann varð þrítugur en
hann sagðist ætla að gera það seinna.
Árið 2004 var hann svo ráðinn til
Leikfélags Akureyrar. Ráðninguna
bar brátt að þegar forveri hans sagði
upp og hætti strax. Magnús Geir
hafði sótt um starfið áður en hann
fór út en ekki fengið. Þegar honum
var síðan boðið að koma norður-
hafði hann verið orðaður við starf
Þjóðleikhússtjóra en gaf lítið fyrir
það. Í viðtali vegna nýja starfsins
brosti hann út í annað og sagði að nú
væri gamall draumur að rætast.
Þá sagðist hann leggja áherslu á
að bjóða upp á leiklist í hæsta gæða-
flokki sem höfðaði til breiðs hóps.
Líkt og Ríkisútvarpið gerir nú þegar
Magnús Geir tekur við sem útvarps-
stjóri loguðu eldar fyrir norðan áður
en hann kom þar að. Leikhúsið var
í miklum vanda, áhorfendafjöldi
hafði hrapað, erfitt reyndist að fylla
sæti leikhússins, listræn stefna var
óljós og innviðirnir virkuðu ekki.
Með Magnúsi Geir tók við mesta
blómaskeið í sögu leikhússins, að-
sóknin hafði aldrei verið meiri, sýn-
ingar hlutu lof og leikhúsið varð eitt
helsta aðdráttarafl bæjarins. Um leið
gekk rekstur félagsins vonum framar.
„Ekki var laust við átök í byrjun,“
sagði hann síðar: „Það þurfti að gera
róttækar breytingar og stokka starf-
semina upp en fólk var mjög fljótt til
að stökkva um borð og vera með.“
Léttist í leikstjórahlutverkinu
Samhliða leikhúsrekstrinum lauk
Magnús Geir MBA-námi frá Háskól-
anum í Reykjavík árið 2005. Eins og
gefur að skilja gafst ekki mikill tími
fyrir annað. Í samtali við Fréttablað-
ið árið 2005 sagðist Magnús Geir
öðru hvoru taka sér tak í líkamsrækt-
inni, en þegar hann væri að stjórna
leiksýningu færi allt úr skorðum á
æfingatímabilinu. „Eitt það fyrsta
sem dettur út er líkamsræktin. Á
móti kemur að það tekur svo á að
leikstýra að ég léttist yfirleitt alltaf
meðan á því stendur, hvort sem það
er heilsusamlegt eða ekki.“
Áður hafði hann sagt að espressó-
vélin og hljómflutningstækin væru
mikilvægustu hlutirnir á heimilinu.
„Ég væri líklega jafn vængbrotinn
hvort sem ég missti kaffið góða eða
tónlistina. Ég hlusta mikið á tónlist.
Það fyrsta sem ég geri þegar ég kem
heim er að setja disk á.“
Aðaláhugamálið væri þó að vera
með fólki, fjölskyldu og vinum, en
það væri góð hvíld í því að sjá góða
kvikmynd.
Fékk fálkaorðuna
Árið 2008 tók stjórn Leikfélags
Reykjavíkur einróma ákvörðun um
að bjóða Magnúsi Geir stöðu leik-
hússtjóra Borgarleikhússins. Magnús
Geir var trúr sínum áherslum þegar
hann sagði markmiðið að gera leik-
hús í hæsta gæðaflokki, kraftmik-
ið og nútímalegt leikhús með sterk-
an snertiflöt við áhorfendur. „Ég vil
að gæði verði sett á oddinn og þess
gætt að magnið verði ekki það mikið
að það komi niður á gæðum sýning-
anna.“ Betra væri að gera færri hluti í
einu og gera þá vel, heldur en að ætla
sér of margt. Þannig skapaðist rými
til að hlúa að verkunum.
Gullganga Magnúsar Geirs hélt
áfram, líkt og fyrir norðan var að-
sóknarmet slegið í Borgarleikhúsinu,
sala áskriftarkorta margfaldaðist og
sýningarnar mæltust vel fyrir.
Árangurinn vakti eftirtekt og
Magnús Geir var valinn markaðs-
maður ársins 2007 af Félagi íslensks
markaðsfólks og viðskiptafræðing-
ur ársins 2009 af Félagi viðskipta- og
hagfræðinga. Í rökstuðningi sagði
að Magnús Geir hefði með undra-
verðum hætti náð að tengja saman
viðskipti, menningu og listir og náð
bæði faglegum og rekstrarlegum ár-
angri með leikhúsin sem hann hefði
stýrt. Hann væri frumkvöðull á sínu
sviði og óumdeildur sem slíkur. Þá
hefði hann sýnt og sannað að í hon-
um byggi mikill leiðtogi.
Árið 2013 fékk hann svo riddara-
kross hinnar íslensku fálkaorðu fyrir
störf sín í þágu íslenskrar leiklistar.
Sjálfur hafði hann verið nefnd-
ur í úttekt Fréttatímans um hugs-
anlega frambjóðendur til forseta-
kosninga árið 2012 með þessum
orðum: „Sjarmör og eins og fæddur í
utanríkis þjónustuna.“
Fjölskyldan himnasending Sama
ár spurðist út að Magnús Geir hefði
sést hönd í hönd með fyrrverandi
samstarfsfélaga sínum úr Leikfé-
laginu á Akureyri, Ingibjörgu Ösp
Stefánsdóttur, framkvæmdastjóra
menningarhússins Hofs.
Um árabil hafði Magnús Geir verið
einn af eftirsóttustu piparsveinum
landsins, en gaf piparsveinalífið upp
á bátinn fyrir ást og fjölskyldu. Ingi-
björg Ösp á þrjú börn úr fyrra sam-
bandi en saman eignuðust þau son,
sem er núna rúmlega árs gamall, en
þau hafa verið í fjarbúð og haldið
heimili í Reykjavík og á Akureyri.
Þessi kúvending á lífinu reyndist
Magnúsi Geir ekki erfið, en hann
sagði að fram til þessa hefði lífið verið
einfalt „– of einfalt. Það hefur snúist
um leikhús frá morgni til kvölds. Það
hefur verið gott líf – en auðvitað er
raunverulega lífið það að eiga fjöl-
skyldu og horfa á börn vaxa úr grasi.
Þetta er auðvitað mikil breyting fyr-
ir mig en hún er jákvæð á allan hátt,
himnasending.“
Líkt og hann lýsti því þá felst frels-
ið í skuldbingunni: „Eins og ég hef
ríka ástríðu fyrir leikhúsinu þá fann
ég líka fyrir miklu frelsi þegar ég átt-
aði mig á því að það væri þó ekki upp-
haf og endir alls; að ég gæti alveg líka
notið þess að takast á við önnur við-
fangsefni.“
Erfið ákvörðun
Sjálfstæðisflokkurinn skipaði Magn-
ús Geir í stjórn RÚV árið 2012. Í við-
tali við DV á mánudag tók hann hins
vegar fram að sjálfur hefði hann
aldrei haft afskipti af stjórnmálum,
og það væri af og frá að ráðning hans
til Ríkisútvarpsins væri pólitísk, hann
væri faglegur stjórnandi, ekkert ann-
að.
Það sama sagði hann þegar hann
tók sæti í stjórn Ríkisútvarpsins, að
hann kæmi þar inn vegna reynslu
sinnar af rekstri menningarstofn-
ana. Hann hefði skoðanir á hlutverki
þeirra í samfélaginu og því hvaða
kröfur mætti gera til þeirra. „Ég veit
líka að maður getur ekki gert allt sem
maður vill, hlutirnir kosta peninga
og dæmið þarf að ganga upp.“
Þá sagði hann að metnaður hans
og áhugi lægi í innlendri dagskrár-
gerð og menningarhlutverkinu, sem
þyrfti að styrkja.
Þegar hann ákvað að sækja um
sem útvarpsstjóri, í kjölfar þess að
Páll Magnússon kvaddi Ríkisútvarp-
ið, tók hann í sama streng.
Í bréfi sem hann sendi starfsfólki
Borgarleikhússins greindi hann frá
ákvörðun sinni og sagði hana þá erf-
iðustu sem hann hefði tekið um æv-
ina: „Ástæða þess að ég ákveð að
sækjast eftir starfinu er að mig langar
til að takast á við þetta krefjandi og
spennandi verkefni sem felur í sér
nýja áskorun,“ en hann sagðist hafa
verið hvattur til þess að gefa kost á
sér í starfið. „Eftir mikla yfirlegu varð
niðurstaðan sú, að ég vildi taka þátt
í að leiða RÚV inn í nýja spennandi
tíma þar sem framleiðsla fjölbreytts
íslensks dagskrárefnis er í öndvegi.“
Bjartari tíð
Áður hafði hann lýst því yfir að
hann myndi ekki sækja um stöð-
una og þegar umsóknarfrestur rann
út þann 6. janúar síðastliðinn var
Magnús Geir ekki á meðal umsækj-
enda. Umsóknarfresturinn var hins
vegar framlengdur til 12. janúar og á
lokadegi lagði hann inn umsókn.
Stjórn RÚV samþykkti einróma
á sunnudagskvöld að bjóða honum
stöðuna. Þegar það varð ljóst var
Magnús Geir samkvæmur sjálfum
sér í fréttum Ríkisútvarpsins þegar
hann sagði að það þyrfti að kjarna
starfsemina betur, einbeita sér að
aðalatriðunum og gera færri hluti en
gera þá betur. Og horfa sérstaklega
til þess sem er séríslenskt, menn-
ingar og umfjöllunar um dægurmál
og frétta líðandi stundar sem eiga
sérstakt erindi við Íslendinga, frekar
en aðra.
Í samtali við DV á mánudag, degi
eftir ráðninguna, sagðist Magnús
Geir ekki óttast að ganga inn í Rík-
isútvarpið og taka við stjórninni eft-
ir fjöldauppsagnir, blóðugan niður-
skurð og hörð mótmæli. Þvert á
móti. „Mér finnst það spennandi,“
sagði hann, því tækifærin væru
mörg. „Klárlega er staðan að mörgu
leyti erfið, en ég vona að okkur takist
að spyrna við fótum og að fram und-
an sé bjartari tíð.“ n
Í hnotskurn
Hvað borðar þú í morgunmat?
Rótsterkan espressó.
Hefur þú komist í kast við lögin?
Einu sinni fyrir of hraðan akstur.
Hvenær hefur þú orðið hræddastur?
Ég varð einu sinni skíthræddur í leigubíl
sem beygði inn í drungalegt iðnaðar­
hverfi í Pétursborg, þá var ég að spá í að
stökkva út.
Gleðiríkasta augnablikið?
Ég er heppinn því ég er alltaf að upplifa
gleðirík augnablik. Ég held samt að ég
eigi þau allra bestu eftir.
Ef þú fengir eina ósk, hvers
myndir þú óska þér?
Að fólkið mitt fái sem stærstan
skammt af hamingju í lífinu.
- úr Mannlífi 2011
„Leikhúsið er
ástand þar sem
núið er allsráðandi. Sigur
í kvöld er ekki ávísun á
sigur á morgun.
Fjölskyldumaður
Hér er Magnús Geir
með Ingibjörgu Ösp,
en þau hafa verið í
fjarbúð. Hann sagði
það frelsandi að finna
að fleira skipti máli í
lífinu en leikhúslífið.
mynd EyþóR ÁRnAson